یادداشت/ترامپ، دوگانه مذاکره یا فشارحداکثری با چاشنی نظریه مرد دیوانه

تبیین:

ترامپ از انتخابات عبور کرده و بعنوان رییس جمهور این حرف‌ها را می‌زندکه دوباره می‌خواهم عظمت را به امریکا برگردانم و همه بحران‌های کشور را حل می‌کنم و بلافاصله پس از تحلیف فرمان‌های مختلفی را صادر کرد که برخی رسانه‌ها تعداد آنها را بیش از ۱۰۰ فرمان می‌دانند. 
در بین این دستورات، دستوری مبنی بر بهره برداری ایران از پول نفت برای تامین مالی سازمان‌های تروریستی را متوقف می‌کنیم، وجود دارد. مشخصاً شکافی در تیم وی جهت مقابله با ایران وجود دارد، گروهی با استدلال‌های متفاوت عقیده دارند این بار باید با ایران مذاکره کرد، اما گروهی دیگر بر بازاعمال فشار حداکثری تاکید دارند. در این بین برخی کشور‌های عربی به دلیل آگاهی از تبعات امنیتی و نظامیِ تنش‌هایِ میان ایران و آمریکا بر کشور خودشان، در گروه اول و لابی صهیونی در گروه دوم جای دارند. در این بین هر کس از این آب گل آلود ماهی می‌گیرد و مشخصاً گروهک نفاق با بازی اخیر خود، به دنبال جلب توجه نزد گروه دوم برای قرارگیری در پیشانی تروریسم نیابتی علیه ایران است. البته برآورد‌ها نشان می‌دهد که میل نیرو‌های متضاد فوق به سمت فشار خواهد رفت. گفته می‌شود در روز‌های آتی، اولین بسته تحریمی آمریکا ابلاغ خواهد شد که اکثراً متمرکز بر هدف قرار دادن فروش نفت ایران به چین است. آمریکایی‌ها با رایزنی با چین به دنبال فشار از هر دو طرف هستند. همچنین احتمال اِعمال گزینه‌های سخت (ترور و خرابکاری) علیه شبکه فروش نفت وجود دارد. هدف نهایی تیم ترامپ ایجاد آشوب در ایران است، اما به دلیل نظرات متضاد، هنوز جمع‌بندی کاملی در واشنگتن پیرامون کمیت کیفیت همکاری با رژیم صهیونیستی جهت اقدام مستقیم علیه ایران وجود ندارد. هر چند موردی مانند تسریع در فروش محموله‌های نظامی خاص به رژیم در ازای پذیرش آتش‌بس در غزه وجود دارد.
نکته بعد اینکه، ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خود ضمن اعتراف به اینکه: «من انواع تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کردم» گفته بود: «اگر دوباره رئیس‌جمهور شوم، حکومت ایران را به‌طور کامل تحریم می‌کنم.» او همچنین پس از ماجرای تیراندازی به سمتش در جریان یک سخنرانی انتخاباتی، ایران را تهدید کرد که اگر اتفاقی برایش بیفتد آمریکا باید بزرگ‌ترین شهر‌ها و کل کشور ایران را به خاک و خون بکشد. به تازگی، شبکه فاکس‌نیوز اعلام کرد برنامه سازمان «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» به تیم دونالد ترامپ ارائه شده و با عنوان «طرح ۱۰۰ روزه»، یک نقشه راه را برای فشار حداکثری علیه ایران از طریق راهکار‌های دیپلماتیک، اطلاعاتی، نظامی و اقتصادی پیشنهاد کرده است.
هذیان‌گویی و آرزواندیشی سیاستمداران آمریکایی در حالی است که نشریه فارین پالیسی به تازگی در یک گزارش تحلیلی مفصل تاکید کرد: ترامپ قبلا یک بار در راهبرد فشار حداکثری علیه ایران شکست خورده است. نظریه «مرد دیوانه» ترامپ در برابر ایران کارایی ندارد، چرا که دست ترامپ برای ایران رو شده است. ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود از «نظریه مرد دیوانه» استفاده کرد تا خود را غیرقابل پیش‌بینی و خطرناک جلوه دهد. اما آیا این رویکرد توانست ایران را وادار به تغییر رفتار کند، یا صرفاً به تشدید بحران منجر شد؟
ترامپ با خروج از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، سیاست فشار حداکثری را آغاز کرد و امیدوار بود که این سیاست بتواند ایران را وادار به پذیرش توافقی سختگیرانه‌تر کند. به گفته جان بولتون، مشاور وقت امنیت ملی، ترامپ معتقد بود که ایران در برابر فشار‌ها سر تعظیم فرود خواهد آورد و در نهایت به میز مذاکره بازخواهد گشت. اما پاسخ ایران متفاوت بود. ایران نه تنها تسلیم فشار‌های اقتصادی نشد، بلکه با گسترش برنامه هسته‌ای و تقویت نفوذ منطقه‌ای خود نشان داد که سیاست فشار حداکثری ترامپ نتیجه معکوس داشته است.
در حالی که برخی محافل غربگرا از مذاکره شرافتمندانه با آمریکا دم می‌زنند و وانمود می‌کنند که فضای موجود فضای مذاکره است، منابع سیاسی و رسانه‌ای در آمریکا و غرب اذعان می‌کنند که اولویت دولت ترامپ، احیای راهبرد شکست خورده‌ای علیه ایران است و نه مذاکره برابر. این خلاف‌گویی و انکار واقعیت موجود میدان، نشان می‌دهد که محافل غربگرا سرگرم عملیات فریب برای قرار دادن کشور و دولت در موقعیت غافلگیری هستند و حال آن که اگر نقشه دشمن درست فهمیده شود، دولتمردان برای دفاع و مقابله آماده می‌شوند و فرصت تدبیر و مدیریت و گره‌گشایی را پای توهم مذاکره قربانی نمی‌کنند.
ترامپ شومن توان‌مندی هست که با ویژگی شخصیتی اقتدارگرایی به دنبال پیگیری سیاست‌های خود بدون کمترین مانع و برخلاف جهانی شدن و منطقه گرایی است. باید در ادمه ورود ترامپ به کاخ سفید دید ترکیب ویژگی شخصیتی ترامپ، نظام سیاسی آمریکا و عوامل سیستماتیک نظام بین الملل رفتار دولت آمریکا را به چه جریانی سوق خواهد داد و زنگ خطر چگونه برای دولت‌های اروپایی و حتی رژیم صهیونیستی با محوریت پوپولیسم ترامپ و ملی گرایی به صدا در خواهد آمد.

محمد سجاد شیرودی