پس از آنکه آقای حجاریان به‌عنوان چهره تئوری‌پرداز جریان اصلاحات، نیرو‌های همراه و حامی نظام را سرسپرده و سرکوبگر و کلیت نیرو‌های اصلاح‌طلب را فاقد این ویژگی‌ها خواند، با معرفی ماجرای کشف حجاب به عنوان الگویی برای تغییر با ایجاد نوعی فشار و تراز قدرت مؤثر در وادارسازی حاکمیت به عقب‌نشینی، برای بازگشت اصلاح‌طلبان به قدرت از کانال انتخابات شروطی را قائل شد که کناره‌گیری آقای رئیسی از ریاست‌جمهوری از جمله آن شروط بود.
پس از این شرط‌گذاری تئوری‌پرداز اصلاحات، ناگهان جبهه اصلاحات در انتخاباتی فقط با حضور یک نامزد، خانم آذر منصوری را به ریاست این جبهه انتخاب کرد که دیدار وی با آقای سیدمحمد خاتمی و گرفتن عکس یادگاری روی کاناپه دونفری حاکی از حمایت و تأیید این انتخابات از سوی خاتمی محسوب می‌شد.
گرچه برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب نسبت به این انتخابات حرف و حدیث داشته و از ترجیح انتخاب فرد دیگری سخن به میان می‌آوردند، اما آقای کرباسچی از این انتخاب اصلاح‌طلبان رمزگشایی کرده و آن را به ملاحظاتی مرتبط دانست که حوادثی مثل اغتشاشات ماه‌های پایانی سال گذشته پدید آورده است؛ ملاحظاتی که نقش زنان را برجسته‌تر ساخته و از این‌رو با وجود مردان زیادی در جبهه اصلاحات برای تصدی این مسئولیت، ترجیح داده شده که آذر منصوری به ریاست انتخاب شود.
درواقع این انتخاب قبل از آنکه به امر سیاست‌ورزی حزبی و سیاستمداران اصلاح‌طلب مربوط باشد، به سیاست بهره‌گیری از آنچه نهضت زن، زندگی، آزادی نامیده، می‌شود، برمی‌گردد. به‌عبارتی بخش رادیکال اصلاحات برای انتخابات پایان امسال، جبهه‌بندی خود را در هم‌آوایی و همگرایی با تغییرات و مطالباتی تنظیم کرده که در اغتشاشات پاییز سال گذشته بروز و ظهور یافت و از نگاه تئوری‌پردازان اصلاحات، موسم خوشه‌چینی از محصول آن فرا رسیده است. از این رو، کنشگران و بازی‌گردانان اصلاح‌طلب، ابتدا برای شرکت در انتخابات برای نظام شرط گذاشته و سپس برای جدی نشان دادن خود بر پافشاری و ماندگاری بر این شروط، آذر منصوری را که دارای سابقه محکومیت و متعلق به بخش افراطی اصلاحات است به صورت تک‌نامزد به ریاست جبهه اصلاحات می‌گمارند تا از هم‌اکنون میدان انتخابات را به عنوان میدان کارزار و جنگ سیاسی اعلام نمایند.
در امتداد همین خط سیر سیاسی است که باید چهره‌های سیاستمدار و دارای سابقه سیاست‌ورزی که تمایل و توان تعامل و گفتگو با حاکمیت را دارند، حذف شده و به حاشیه بروند و یک کنشگر با سابقه محکومیت در رأس جبهه اصلاحات قرار می‌گیرد.
با چنین آرایشی که با تصور در اختیار داشتن زمینه و بستری اعتراضی صورت داده شده، امکان نمایندگی مطالبات رادیکال جامعه و آن هم در شرایط غیبت یا ضعف سازمان‌های سابقه‌دار در این نوع نمایندگی مثل گروهک مسعود رجوی، استفاده از سیاست واسپاری فرماندهی به زنان برای اثرگذاری بیشتر در حوزه اجتماعی و سیاسی، از نگاه اصلاح‌طلبان رادیکال یک مزیت طلایی است که می‌تواند شرایط اعتراضی و آشوب‌طلبانه را به نفع پیشبرد اهداف ساختارشکنانه دراختیار گیرد.
به‌زعم طراحان این آرایش جنگی، اگر حاکمیت دنبال انتخابات است باید به شروط اصلاح‌طلبان تن دهد والا آن‌ها از هم‌اکنون بهترین گزینه را برای عبور و کناره‌گیری از انتخابات و تحریم آن در رأس جبهه اصلاحات قرار داده‌اند. گزینه‌ای که در سال ۸۸ و زمانی که نامزد مورد نظر او رأی نیاورده به‌جای پذیرش رأی مردم و نتیجه انتخابات به خط فتنه و آشوب گراییده و کنشگری رادیکال او به محکومیت انجامیده است.
حال آنکه رهبری نظام به چهار مؤلفه مشارکت، رقابت، سلامت و امنیت در انتخابات پیش رو تأکید داشته و برگزاری انتخابات با مشارکت بالا را نمود قدرت ملی دانسته که می‌تواند دشمنان را از ادامه فشار بر مردم باز بدارد.
در چنین شرایطی البته بخش معتدل اصلاحات درحال برنامه‌ریزی برای شرکت در انتخابات است و قانونگرایی و رعایت ضوابط قانونی را نیز از الزامات تعامل با حاکمیت و حضور در انتخابات می‌داند. اما بخش رادیکال آن با تصور قرار داشتن حاکمیت در شرایط فشار، تلاش دارد برای عبور از برخی الزامات قانونی و واداشتن نظام به شرایط خود، فعلاً از آرایش جنگی به‌جای پذیرش رقابت سیاسی و الزامات انتخابات رقابتی استفاده کند.
شاید یکی از دلایل اتخاذ این ژست تهاجمی ناشی از اطلاع اصلاح‌طلبان رادیکال از وزن و پایگاه اجتماعی خود و ناامیدی از رأی مردم است که برای جبران آن از الان به‌جای پذیرش الزامات حضور در انتخابات سالم، امن و رقابتی، به تشدید التهاب و ستیزه‌جویی رو آورده است.

روزنامه خراسان

شرط پایداری برای آمار مثبت اشتغال

مهدی حسن زاده

تازه ترین گزارش مرکز آمار از شاخص های اشتغال کشور در بهار امسال از افت نرخ بیکاری به کمترین میزان در 20 سال اخیر حکایت دارد. این کاهش اتفاق خوشحال کننده ای است و نشان می دهد آثار رشد 4 درصدی اقتصاد کشور در سال گذشته بر بازار اشتغال محسوس بوده است. از سوی دیگر، عبور کامل کشور از تبعات اقتصادی کرونا را نشان می دهد. تبعاتی که بازار کار را به شدت تحت تاثیر قرار داده و موجب ریزش 1.5 میلیون شغل در بهار 99 نسبت به بهار 98 شده بود. به این ترتیب شاهد بازگشت تقریبی اشتغال به دوران قبل از کرونا هستیم، هرچند هنوز تعداد شاغلان در بهار 1402 نسبت به بهار 98، حدود 160 هزار نفر کمتر است. آن هم در شرایطی که به تعداد افراد در سن اشتغال (براساس تعریف مرکز آمار افراد بالای 15 سال) 2 میلیون و 850 هزار نفر اضافه شده اند. به این ترتیب باید دقت داشت که وضعیت اشتغال با وجود مثبت بودن در یک سال اخیر و اضافه شدن 728 هزار نفر به تعداد شاغلان، هنوز نسبت به شرایط سال 98 پایین تر است.با این حال مسئله اساسی در این میان، استحکام مشاغل ایجاد شده است. چند روز قبل ویدئویی از اظهارات عیسی منصوری، معاون سابق کارآفرینی و اشتغال وزارت کار منتشر شد که اذعان کرد مشاغلی که در دولت قبل ایجاد شده است، کم کیفیت و ناپایدار بوده است. مرور آمارهای اشتغال و بیکاری کشور نیز نشان می دهد که اشتغال آفرینی در دولت های مختلف از دولت های قبلی تا دولت فعلی برمبنای رویکرد ایجاد اشتغال به عنوان هدف نهایی طراحی شده است. این رویکرد اگرچه می تواند با طراحی مسیری برای اختصاص منابع و وام به فعالیت های کاربر، اشتغال قابل توجهی ایجاد کند، اما واجد ارزش زیادی نیست، چرا که مزیت های اقتصادی اشتغال های ایجاد شده چندان مدنظر قرار نمی گیرد و اساسا اشتغال زایی خودش هدف نهایی سیاست گذار است نه رشد اقتصادی که اشتغال مولد و پایدار و متناسب با رسته های انتخاب شده ایجاد کند.در حقیقت بازار اشتغال ما قبل از ورود به مقوله ایجاد شغل ،به طراحی برنامه ای منسجم و دقیق برای ایجاد رشد اقتصادی پایدار نیاز دارد. این رشد با اولویت دادن به همه حوزه ها رقم نمی خورد. به عنوان مثال هدف گذاری برای رشد در بخش کشاورزی حتما باید با توجه به وضعیت منابع آبی هر منطقه باشد و اشتغالی که از مسیر فشار بی ضابطه به منابع زیرزمینی آب و کاهش سطح آب دشت های بحرانی به دست می آید، واجد ارزش نیست و با بروز خشکسالی به سرعت به بیکاری تبدیل می شود. مثال دیگر توسعه صنایع بزرگ، انرژی بر و آب بر نظیر فولاد و پتروشیمی در مناطق مرکزی و خشک یا غیرمتناسب با اقلیم است. مثال بارز روزهای اخیر تلاش برای احیای پتروشیمی میانکاله است، مثال دیگر طرح های توسعه فولاد در مناطقی نظیر خراسان رضوی است. تداوم تمرکز بر تولید محصولات اولیه پتروشیمی و فولاد خام در شرایطی است که این صنایع هم به شدت آب بر و انرژی بر هستند و در تابستان و زمستان تامین برق و گاز آن ها با چالش های جدی همراه است و هم ظرفیت اشتغال زایی چندانی ندارند. این در حالی است که در صنایع مرتبط و پایین دست این صنایع، طیف وسیعی از فعالیت های کاربر، به لحاظ انرژی کم مصرف و دارای ارزش افزوده بالا هستند که می توان با هزینه کمتر و بازدهی بیشتر، اشتغال فراوان تری ایجاد کرد.انتظار از برنامه هفتم توسعه که اکنون در مجلس در حال بررسی است، این است که بتواند نرم افزاری را برای اقتصاد ایران طراحی کند که به نگاه های کلاسیک و تک بعدی که اشتغال را به تنهایی هدف قرار می دهد خاتمه دهد و ایجاد اشتغال را به عنوان خروجی نهایی مدلی از توسعه در نظر بگیرد که با انتخاب رسته های صنعتی، کشاورزی و خدماتی مرتبط با مزیت های جهانی و منطقه ای ایران، هم بتواند نقش ایران در اقتصاد جهانی را به خوبی طراحی کند و هم زمینه ایجاد اشتغال پایدار و مولد را برای اقتصاد ایران فراهم آورد.

روزنامه شرق

عضویت دائم ایران در «شانگهای»