تلاش مذبوحانه سعودی ها در عراق

پایگاه رهنما:

روابط عربستان و عراق در طول تاریخ همواره شاهد فراز و نشیب‌های زیادی بوده است. عربستان در طول چند دهه اخیر سعی کرده که عراق را به‌عنوان زمین بازی خود در تقابل با ایران تعریف کند. با سقوط صدام در عراق، عربستان به‌دنبال احیای روابط با این کشور بود که در نتیجه تسلط گروه‌های شیعه بر عراق، عربستان نتوانست به‌اهداف خود برسد. در نهایت عربستان در سال ۲۰۱۶ نخستین سفیر خود در عراق را تعیین کرد و برنامه‌های ریاض برای نفوذ در عراق آغاز شده و تاکنون ادامه دارد. به همین جهت و نگاه بدبینانه عراقی ها به عربستان است که رسانه های عراقی و مردم  آن اخیرا هشتگ «پادشاهی شرارت مملكة الشر» در عراق تِرَندکردند. اما  سوال این است که عربستان در عراق به‌دنبال چیست؟

۱. ایجاد بی‌ثباتی در عراق

تلاش برای طولانی کردن بحران و یا عدم تثبیت قدرت سیاسی در عراق از راه‌کارهای عربستان برای بی‌ثباتی این کشور بوده است. به‌این منظور، سعودی‌ها در دو دهه اخیر با حمایت از باقیمانده بعثی‌ها، گروهای تکفیری و جریان های معارض در استمرار ناامنی در عراق کوشیدند. دخالت در انتخابات عراق، دامن‌زدن به‌تنش‌های شیعی- سنی، تسهیل ورود تروریست‌ها به‌خاک عراق، حمایت مالی و تسلیحاتی از شورشیان داعشی، فشار بر مسئولان عراقی با حمایت آمریکا برای بازگرداندن بعثی‌های خلع‌یدشده به‌حکومت، اعلام عدم رضایت از روابط ایران و عراق و یا روابط عراق و سوریه از جمله اقدامات سعودی‌ها  در سال های اخیر بوده است. در شرایط کنونی نیز تلاش برای عدم اجماع گروه‌های سیاسی عراق در جهت انتخاب نخست وزیر نیز مهم‌ترین اقدام سعودی ها است.

۲. تلاش برای نفوذ اقتصادی

عربستان پس از برگزاری چند دوره انتخابات پارلمانی در عراق پی‌برد که به‌لحاظ سیاسی و به‌صورت مستقیم نمی‌تواند بر اوضاع عراق اثرگذار باشد. پس از شکست داعش، با آگاهی نسبت‌ به‌ جایگاه عراق در معادلات قدرت در منطقه، به‌دنبال آن است که نقش و نفوذ خود را نه صرفاً از راه سیاسی، بلکه به‌شیوه‌های دیگر در این کشور افزایش دهد. در این راستا، عربستان تلاش‌های زیادی را برای نفوذ در حوزه اقتصادی و بازسازی عراق انجام داده است. برای مثال، تاکنون شورای هماهنگی مشترک دو کشور عراق و عربستان توافقنامه‌های زیادی را مانند گسترش خطوط هوایی و راه‌اندازی مسیر حمل‌ونقل دریایی، اجرایی‌شدن توافقنامه سرمایه‌گذاری در یک‌میلیون هکتار زمین‌های عراق برای تبدیل آن به‌زمین‌های کشاورزی و دامپروری و... تنظیم کرده‌ است. همچنین هیأت‌های مختلفی از تجار و بازرگانان عربستانی و عراقی به‌کشورهای یکدیگر سفر می‌کنند و در این راستا نشست‌های متعددی در عراق برگزار می‌شود.

عربستان به‌دنبال آن است که هر چه بیشتر عراق را به‌ویژه در حوزه اقتصادی، به‌خود وابسته کند. نتیجه این امر نیز مهیا شدن شرایط برای اجرای نقشه‌های سیاست وابستگی عراق به‌آل سعود خواهد بود که نتیجه‌ای جز تفرقه‌افکنی و تعمیق بحران سیاسی عراق به‌همراه نخواهد داشت.

۳. تلاش برای تضعیف گروه‌های مقاومت در عراق

عربستان مهم‌ترین سد و مانع پیش روی خود برای تاثیرگذاری مستمر در عراق را گروه‌های وابسته به‌حشد الشعبی می‌داند. به‌همین دلیل این کشور از حامیان اصلی نیروهای واگرا از گروه‌های مقاومت در انتخابات پارلمانی اخیر بود. علاوه بر این، عربستان سعی دارد در کنار امارات و آمریکا با متهم کردن حشدالشعبی با ‌حمله به‌اماکن دیپلماتیک، زمینه را برای تحت فشار گذاشتن این گروه فراهم کند.