چرا روسیه در جنگ اوکراین کوتاه نمی آید؟

پایگاه رهنما:

این برآورد در غرب به شدت تقویت شده که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه رهبری تضعیف شده است و در کشاکش جنگ اوکراین، فرصتی تاریخی برای تجزیه کشورش پدید آمده است، غربی ها معتقدند این فرصت  در ابتدای دهه ۱۹۹۰ فراهم شد ولی غربی ها نتوانستند به قدر کافی از آن استفاده کنند، ولی حالا این امکان، با تجزیه روسیه به ۴۱ کشور وجود دارد.گفتن همین جمله که می خواهیم روسیه را نه به یک یا دو کشور بلکه به ۴۱ کشور تجزیه کنیم کافی است انگیزه پوتین را برای ایستادگی در برابر چنین متجاوزانی چند برابر کند.

تجزیه به ۴۱ کشور! سنگ بزرگی که نمی توان زد

این استدلال که غرب از طریق جنگ اوکراین به دنبال فروپاشی روسیه است، طی یکسال و نیم گذشته اغلب از طرف رهبران روس مطرح می‌شد. «دیمیتری مدودوف» معاون رئیس شورای امنیت روسیه شهریورماه ۱۴۰۱ گفته بود برخی در غرب قصد دارند «از درگیری نظامی در اوکراین به منظور کشیدن کشور ما به فروپاشی بهره‌برداری کنند و هر کاری انجام می‌دهند تا نهاد‌های کشور روسیه را فلج کرده و کنترل مؤثر بر کشور را از بین ببرند، همانطور که در سال ۱۹۹۱ نیز اتفاق افتاد». او این حرف را بار‌ها تکرار کرد و دیگر رهبران روسیه از جمله ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور نیز آن را بیان کردند. در غرب، اغلب در مورد این ادعای روس‌ها سکوت شده تا این استدلال که رهبران کرملین تحت تأثیر جنگ در معرض تئوری توطئه قرار دارند، تقویت شود. حالا اما، در میان محافل غربی، زمزمه‌های آماده شدن غرب برای تجزیه روسیه به شیوه‌ای دراماتیک‌تر از فروپاشی شوروی شنیده می‌شود. فارین‌پالیسی در گزارشی که به تازگی نوشته است: «ضعف روسیه در میدان نبرد در اوکراین و این باور فزاینده که تهدید‌های هسته‌ای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را نباید حائز ارزش واقعی دانست، تحلیلگران غربی و مخالفان روسی را جرئت داد تا علناً خواستار «استعمارزدایی» خود روسیه شوند.» آنگونه که فارین‌پالیسی نوشته، حداقل یک‌دوجین از نهاد‌های اروپایی و آمریکایی از جمله کمیسیون امنیت و همکاری اروپا، یک آژانس مستقل دولتی آمریکا با اعضایی از مجلس نمایندگان، سنا و وزارتخانه‌های دفاع و بازرگانی اعلام کرده که استعمارزدایی از روسیه باید یک «هدف اخلاقی و استراتژیک» باشد.

اوایل سال جاری میلادی، مجمعی تحت عنوان مجمع ملل آزاد پس از روسیه در بروکسل برگزار شد که از سیاستمداران و روزنامه‌نگاران تبعیدی از روسیه، تشکیل شده بود و در حال حاضر نیز در حال تبلیغ سه رویداد در شهر‌های مختلف آمریکا است. این مجمع، حتی نقشه‌ای از روسیه تکه تکه شده منتشر کرده که شامل ۴۱ کشور مختلف می‌شود. این نقشه بر اساس این فرض تدوین شده که، پوتین در اوکراین شکست خورده، برکنار می‌شود و دنیای پس از او ایجاد می‌شود.

تحلیلگران غربی به طور فزاینده‌ای این نظریه را مطرح می‌کنند که فروپاشی روسیه در راه است و اینکه غرب علاوه بر اینکه بایستی خودش را برای مدیریت سرریز احتمالی بعد از جنگ‌های داخلی روسیه آماده کند، بلکه باید با جذب کشور‌های غنی جانشین روسیه بعد از فروپاشی به قلمرو خود، از این شکست بهره‌مند شود. استدلال تحلیلگران غربی این است که غرب نتوانست از فرصت فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ به طور کامل استفاده کند، ولی حالا باید به جای ایجاد راه فرار برای پوتین، یک بار برای همیشه، استراتژی پایان دادن به تهدید روسیه را تدوین کند.

آیا روسیه درگیر جنگ فرو می پاشد؟

اخیرا برخی منابع خبری گزارش کرده اند که شواهدی از تضعیف موقعیت پوتین در جریان جنگ اوکراین وجود دارد.از جمله اینکه  اخیراً، هنگامی که پوتین «بسیج نسبی» نیرو‌ها را اعلام کرد، سربازان وظیفه را به نسبتی غیرمتناسب از مناطق فقیرتر به خدمت گرفت و بدنبال این اقدام پوتین ،  اعتراضات در مناطق مختلف روسیه شعله‌ور شد. همچنین داغستان و چچن - که رمضان قدیروف رهبر آن‌ها به پوتین قول وفاداری داده است - هر دو گفته‌اند که قبلاً سهمیه سربازی خود را تکمیل کرده‌اند و یا زنان در شهر «یاکوتسک» در جمهوری «ساخا » به خیابان آمدند و شعار دادند: «بگذارید فرزندان ما زنده بمانند!»

اما در این سوی میدان، روسیه با کشوری درگیر جنگ است که رئیس‌جمهورش که از آغاز جنگ در کشورش همواره بر لزوم تأمین تسلیحاتی اوکراین از جانب غرب تأکید داشته، دو ماه پیش اعلام کرد که ارتش این کشور به ۲۰ سامانه دفاع موشکی پاتریوت نیاز دارد، اما تاکنون هیچ کدام از آن‌ها را دریافت نکرده است. این اظهارات در شرایطی ابراز شد که در ماه فوریه، ایتالیا و فرانسه از تصمیم خود برای تجهیز اوکراین به یک سامانه دفاعی پیشرفته خبر دادند؛ سامانه‌ای که ایتالیا و فرانسه به صورت مشترک آن را ساخته‌اند و برای ارسال آن به کشور ثالث مجوز هر دو کشور نیاز است. با ورود سامانه‌های پدافندی به اوکراین ، به نظر می رسد که کمک‌های تسلیحاتی غرب وارد مرحله جدیدی شده است. ارتش اوکراین هفته گذشته یک سامانه پدافند هوایی پاتریوت از آلمان دریافت کرد. برلین که برای اولین بار سامانه پاتریوت به اوکراین ارسال کرده است، علاوه بر این سامانه، ۱۶ کامیون زرهی زیترو مرسدس بنز به اوکراین ارسال کرد و مجموع خودرو‌های ارسالی به کی‌یف را به ۷۶ رساند. همچنین، چند ماه بعد از وعده‌های آمریکا برای ارسال سامانه‌های پدافندی به ارتش اوکراین، وزارت دفاع اوکراین سه روز اعلام کرد که سامانه‌های پاتریوت از آمریکا هم به دست ارتش این کشور رسیده است. وزیر دفاع اوکراین در این مورد گفت: «اولین سامانه پاتریوت آمریکایی را امروز دریافت کردیم. آلمان نیز هفته پیش از ارسال یک سامانه پاتریوت به اوکراین خبر داده بود.»

در حالی که واشنگتن خود را ملزم به پشتیبانی از اوکراین در همه زمینه ها می داند و جان کربی، هماهنگ‌کننده امور راهبردی کاخ سفید گفته که هفته‌ها و ماه‌های آینده برای اوکراین حیاتی خواهد بود و آمریکا تلاش خواهد کرد هر آنچه را که کی‌یف نیاز دارد، فراهم کند ، کالین کال، معاون وزیر دفاع آمریکا گفته بود که کمک‌های نظامی به اوکراین استثنایی بوده، اما بدون حد و مرز نخواهد بود. معاون وزیر دفاع آمریکا به موضوع ارسال جنگنده‌های اف-۱۶ به اوکراین هم اشاره کرده و گفته : «در صورتی که این تصمیم گرفته شود، آمریکا به یک سال و نیم برای تأمین جنگنده‌های اف-۱۶ به اوکراین نیاز خواهد داشت.» بن والاس، وزیر دفاع انگلیس در جریان سفر به آمریکا گفت که جنگ بین روسیه و اوکراین احتمالاً در سال آینده میلادی نیز ادامه پیدا خواهد کرد و  از اوکراینی‌ها خواست انتظار این را که در این مدت روسیه با فرا رسیدن یک لحظه جادویی سقوط کند، نداشته باشند.

بنابراین با وجود این حجم حمایت و ارسال تسلیحات به اوکراین توسط غربی ها و برنامه آنها برای فروپاشی روسیه آیا انتظار این است که روسیه دست روی دست گذاشته و شاهد فروپاشی کشورش و تجزیه آن به ۴۱  کشور یا کمتر باشد؟