تحولاتی که موجب عصبانیت آمریکا از ایران شد

پایگاه رهنما:

عادی‌سازی روابط دولت‌های عربی با سوریه از یک‌سو و درپیش گرفتن رویکرد همگرایانه ازسوی آنها برای تقویت همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه با جمهوری‌اسلامی ایران ازسوی دیگر، ازجمله رویدادهایی است که تصمیم‌سازان غربی را نسبت به تغییر معادلات راهبردی در منطقه خلیج‌فارس و خاورمیانه نگران کرده‌است. کاهش کنترل واشنگتن بر روندهای جاری در منطقه را می‌توان از محوری‌ترین دلایل عصبانیت این روزهای کاخ‌سفید از ارتباطات و توافقاتی است که ایران و کشورهای منطقه با چین انجام می دهند.
برخی دولت‌های غربی و به‌ویژه آمریکا، با همراهی رژیم صهیونیستی، سال‌هاست سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای را برای به‌ثمر نشاندن پروژه «ایران‌هراسی» در سطح جهانی و منطقه‌ای به‌کار گرفته‌اند، اما همه این اقدامات بی نتیجه مانده است. گرایش روزافزون برخی دولت‌های عربی به گسترش روابط با تهران، که پیش‌از این رویکرد واگرایانه‌ای نسبت به جمهوری‌اسلامی درپیش گرفته بودند، نمود واضحی از شکست پروژه «ایران‌هراسی» محسوب می‌شود.
آمریکا در دهه‌های اخیر، هژمون بی‌رقیب در خاورمیانه و خلیج‌فارس محسوب می‌شده‌است که کوشیده با کنترل شریان صادرات انرژی از این منطقه، ساختار نظام جهانی را همچنان در کنترل داشته باشد، اما پررنگ‌تر شدن نقش‌آفرینی چین و روسیه در این منطقه، که توافق اخیر تهران - ریاض نمودی از آن به‌شمار می‌رود، نشان داد سیطره کاخ سفید بر منطقه روند زوال را در پیش گرفته‌است. اکنون آمریکا با این گزاره مواجه شده‌است که دولت‌های منطقه درحال کنارگذاشتن واشنگتن از روند تحولات جاری هستند.

سرعت‌گرفتن روند حذف دلار از مبادلات منطقه‌ای و حتی بین‌المللی با اقدامی که کشورهای چین، روسیه، برزیل و هند یکی از مهم‌ترین دل‌نگرانی‌های تصمیم‌سازان کاخ‌سفید بوده ‌است. همگرایی روزافزون ایران، روسیه و چین برای گذر از وابستگی به دلار در مناسبات فی‌مابین، رویکردی است که با استقبال تعداد قابل‌توجهی از کشورهای منطقه نیز مواجه شده‌است. پایان سلطه دلار، افول هژمونی سیاسی - اقتصادی آمریکا را به‌دنبال خواهد داشت و پیمان‌های منطقه‌ای بستر مناسبی برای این تغییر اساسی به‌حساب می‌آید.

روند افول قدرت آمریکا وشکل گیری قدرت های سیاسی واقتصادی جدید در جهان و انتقال قدرت از غرب به شرق و وقوع  برخی حوادث نظیر جنگ اوکراین تغییر نظم جهانی را به موضوعی جدی  در محافل علمی تبدیل کرده است.

 رهبر معظم انقلاب اسلامی در طول سال های  اخیر  بارها  به این تحول اشاره و بر ضرورت تحرک در سیاست خارجی  برای بهره گیری از ظرفیت های این تحول و ارتقای جایگاه ایران در نظم نوین جهانی تأکید کرده اند.

معظم له سی و یک سال پیش در دیدار با جمعی از فرماندهان سپاه( 27/6/1370) با پیش‌بینی وقوع یکی از پیچ‌های مهم تاریخی در دوران ما یادآور شدند : «اگر خدای متعال اراده بفرماید، ما صحنه‌ها و مراحل گوناگون خواهیم دید. ما در آینده باید شاهد چیزهای بزرگ باشیم. تاریخ دارد عوض می‌شود. یکی از پیچ‌های مهم حرکت تاریخ، در زمان من و شما دارد طی می‌شود. پیچ‌های تاریخ، در طول سال‌های متمادی طی می‌شود. گاهی عمر یک نسل یا دو نسل، در تاریخ یک‌لحظه است. ما در یکی از همان پیچ‌های عمده و در یکی از همان نقاط عطفیم.»

معظم له در دیدار رمضانی خود با مسئولان و کارگزاران نظام (15فروردین 1402)،  نیز بر این نکته تأکید و یادآور شدند:  « دنیا در معرض یک تحول سیاسی مهم است. یعنی وضع نظم جهانی در حال تغییر است که خب حالا این حرف دارد از جاهای مختلف شنیده می شود، تکرار می شود. من امروز می خواهم عرض بکنم که این تحول جهانی خوشبختانه در جهت تضعیف جبهه‌ی دشمنان جمهوری اسلامی است. این چیز مهمی است. تحولات خیلی سریع انجام دارد می گیرد، خیلی با سرعت. »

اقتدار وتوان دفاعی ایران یکی از مهمترین مؤلفه هایی است که درعین اثر گذاری بر شکست راهبردهای آمریکا در منطقه نقش اصلی در  افول قدرت آمریکا در جهان داشته است . گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا در مورد ظرفیت وتوان دفاعی ایران،گواهی روشن بر اعتراف آمریکایی ها به موقعیت ایران است. در این گزارش با اذعان به قدرت  فرا منطقه‌ای ایران در نظم جدید جهانی، در تحلیلِ انگیزه‌های جمهوری اسلامی ، بر دو انگیزه اصلی عقیدتی – سیاسی نظام انگشت گذاشته ومی افزاید نخستین  برنامه 10‌ساله جمهوری اسلامی ایران  پر کردن جای ایالات‌متحده آمریکا در منطقه و دوم وعده‌ای است که مقام‌های ارشد تهران برای گرفتن انتقام خون شهید سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدسِ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، داده‌اند.در بخش دیگر این گزارش آمده است: سپاه پاسداران در سال ۲۰۲۳ همچنان موقعیت خود را به‌عنوان «مرکز قدرت نظامی ایران» حفظ خواهد کرد؛ سازمانی نظامی که با دست زدن به مجموعه‌ای ترکیبی از «جنگ‌های متعارف و نامتعارف» منافع ایالات‌متحده در خاورمیانه را تهدید می‌کند. ایران بیشترین ذخایر موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را در اختیار دارد و همین امر تهدیدی برای منطقه به‌حساب می‌آید. بر اساس این ارزیابی اطلاعاتی، عملیات جنگی غیرمتعارف ایران و شبکه شرکا و گروه‌های نیابتی شبه‌نظامی ایران، تهران را قادر می‌سازد تا برای پیشبرد منافع خود در منطقه و حفظ عمق استراتژیک تلاش کند.

موفقیت ایران  در پیشبرد  راهبردهایش در منطقه در کمک به نیروهای مقاومت  نماد دیگری از موقعیت ایران است.آمریکایی‌ها طی چند سال گذشته تلاش کردند دولت سوریه را از درون دچار فروپاشی کنند و به‌زعم  خود با تسلط تروریست‌ها در سوریه عملاً معادله جدید را در منطقه حاکم کند اما اراده ایران راهبرد آن را به شکست کشاند. تلاش آنها در پیشبرد راهبردشان در لبنان، یمن و عراق جلوه‌های دیگری از ناکارآمدی آنها و در نقطه مقابل اثبات اراده و توانمندی ایران است.