توطئه ها و تحرکات شوم «الهام علی‌اف» متوهّم

پایگاه رهنما:

در روز‌های اخیر، الهام علی‌اف و مقامات دولت باکو، اقدام به برخی سخن‌پراکنی‌ها و فعالیت‌های تحریک‌کننده کرده‌اند. درباره چرایی این اقدامات و نوع مواجهه ایران با این تحرکات زبونانه، نکاتی مورد توجه است که دقت نظر و نگاه تحلیلی خاصی را می‌طلبد.
آنچه تاکنون اتفاق افتاده است
جمهوری آذربایجان و ارمنستان در سال ۲۰۲۰ و بعد از ۶ هفته درگیری توافق صلحی را با میانجی‌گری روسیه امضا کردند که طبق آن حاکمیت آذربایجان بر مناطقی از قره باغ توسط ارمنستان به‌رسمیت شناخته شد.
بعد از این اتفاق همواره تنش‌هایی بین آذربایجان و ارمنستان به‌وجود آمد که در اغلب موارد آذربایجان نقش اصلی را در تحریک و آتش‌افروزی‌های جنگی برعهده داشته است.
در سال ۲۰۲۰ آذربایجان به بهانه حق حاکمیت بر قره باغ به این منطقه حمله کرد، اما در ادامه موضوع آذربایجان از قره باغ منحرف شد و تمرکز باکو بر کریدور «زنگزور» و دالان «تورانی» قرار گرفت. به‌تازگی نیز وزارت امور خارجه ارمنستان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد، جمهوری آذربایجان برای تجاوز جدید به منطقه قره‌باغ و نسل‌کشی ارامنه آماده شده است.
در مقابل، «آیخان حاجی‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان مدعی شد، ایروان علاقه‌ای به صلح و ثبات در منطقه ندارد و از پذیرفتن پیشنهاد صلحی که شامل کنار گذاشتن ادعا‌های ارضی علیه جمهوری آذربایجان می‌شود، طفره می‌رود.
توطئه‌ای به نام «جمهوری ترک زیبای زنگزور»
از ابتدای مردادماه ۱۴۰۱ در منطقه مجاور شمال غربی کشورمان در منطقه قفقاز جنوبی (درمجاورت مناطق آذری نشین کشورمان) توطئه‌ای در حال شکل گیری است و در راستای اجرایی سازی راهبرد آمریکایی در ارتباط با روند‌های جاری در منطقه قفقاز جنوبی و جمهوری اسلامی ایران، منطقه خودخوانده‌ای بنام «جمهوری ترک زیبای زنگزور» با پشتیبانی آمریکا و همراهی میدانی انگلستان و رژیم صهیونیستی و با عاملیت ترکیه و جمهوری آذربایجان، و بازیگری نیابتی برخی گروه‌های سلفی تکفیری (که دو سال است از زمان جنگ ۴۴ روز قره باغ در منطقه حضور دارند) درمرحله شکل گیری است. هرچند فعلا این کشور خودخوانده، روی هوا متولد شده و تلاش پیاده سازی آن بر روی زمین را دارند. محدوده جغرافیایی این جمهوری خودخوانده؛ غرب قره باغ تا حد فاصل بخش‌هایی از جنوب قره باغ (که در زمره قلمرو سرزمینی جمهوری آذربایجان می‌باشد) و منطقه جنوب جمهوری ارمنستان، حدفاصل استان سیونیک تا منتهی الیه مرز ارمنستان با ایران (یعنی شرق و شمال شرقی جمهوری خودمختار نخجوان) می‌باشد.
در شهریورماه ۱۴۰۱، طی مراسم رسمی و علنی در آنکارا، برای این جمهوری خودخوانده، رئیس جمهوری که تبعه جمهوری آذربایجان است بنام «رضوان طالب اف» و همچنین معاون رئیس جمهور بنام «محمدعلی ارسلان» و اعضای هئیت دولت، به همراه یک پارلمان ۷۵ نفری، تعیین شده است. پرچم این جمهوری خودخوانده نیز که ترکیبی از پرچم های؛ ترکیه، آذربایجان و نماد شیروخورشیدکه بدون تردید متناظر به ایران است، رونمایی شده است.
در روز ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱ نیرو‌های ارتش جمهوری آذربایجان طی تهاجم زمینی از منطقه منتهی الیه شمال محدوده این جمهوری خودخوانده و از کوتاه‌ترین مسیر زمینی اتصال آذربایجان به جمهوری خودمختار نخجوان که جزوی از سرزمین آذربایجان محسوب می‌شود، وارد خاک ارمنستان شدند. آن‌ها طی یک روز پیشروی نظامی به طول ۵/۷ کیلومتر و به عرض ۵/۸ کیلومتر پس از فروپاشی شوروی سابق و استقلال این دو جمهوری برای اولین بار، وارد خاک ارمنستان شدند. مسیر مورد نظر ۲۰ کیلومتر است که ۵/۷ کیلومتر آن در طول، به اشغال آذری‌ها درآمده است که متعاقب آن با اعلام اعتراض شدیدالحن جمهوری اسلامی ایران و اخطار جدی به طرف آذری و متعاقب آن برگزاری مانور نظامی سپاه در منطقه شمال غربی کشورمان، آذری‌ها فعلا توقف نموده اند. لازم بذکر است که همانند جنگ سال ۱۳۹۹ در منطقه قره باغ نیز (معروف به جنگ ۴۴ روزه)، نیرو‌های اصلی نظامی پیش روی کننده در جبهه زمینی، مزدوران سلفی تکفیری‌ای بودند که با عاملیت ترکیه و رژیم صهیونیستی دو سال است که از سوریه به آذربایجان آورده شده و در قالب غیررسمی در منطقه مجاور شمال غرب کشورمان رسوب نموده و حضور دارند. این مزدوران با لباس ارتش آذربایجان در میادین نبرد حضور دارند. در نبرد‌های نظامی روز ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱ این نیرو‌ها به طرز وحشیانه‌ای سربازان زن ارمنی را به اسارت گرفته شده و در برابر دوربین با چاقو سر بریده و مثله کرده و فیلم‌های آن را در سطح گسترده‌ای پخش نموده اند. این رفتار یعنی اینکه، امروز دو سال است که نبرد اصلی در میدان رزم آذری‌ها را این نیرو‌های سلفی تکفیری همانند رفتار‌های وحشیانه حدود ۱۲ ساله خود در سوریه، دارند اداره می‌کنند که البته باید به نیروها، ارتش آذربایجان و سلاح‌های جنگی پیشرفته اسرائیلی، ترکیه و ... را نیز به آن اضافه کرد.
«الهام علی‌اف» با تهدید‌های خود علیه ارمنستان به‌دنبال تصرف مناطقی خارج از قره باغ است که هدف نهایی خود را بر تصرف استان «سیونیک» در جنوب ارمنستان و ایجاد دالان زنگزور قرار داده است. منطقه زنگزور در شرق ارمنستان و در محدوده استان سیونیک، یعنی کانون حملات جدید ارتش آذربایجان قرار دارد. سیونیک از شرق توسط جمهوری آذربایجان و از غرب توسط نخجوان احاطه شده است و دارای مرز ۴۴ کیلومتری از جنوب با جمهوری اسلامی ایران است.
این گذرگاه، ارمنستان را به منطقه قره باغ کوهستانی متصل می‌کند و یکی از مناطقی است که دسترسی ایران به اوراسیا و اروپا را شامل می‌شود. باتصرف این دالان، عملا، دسترسی ایران از این منطقه و ارتباط کشورمان با اوراسیا و اروپا، مسدود خواهدشد.

علی‌اف از این تحرکات چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
۱- باتوجه به پشتیبانی صهیونیست‌ها از علی‌اف و حمایت‌های نظامی و سیاسی این رژیم از باکو، باید به این موضوع توجه کرد که رژیم صهیونیستی برای انتقال بحران از سرزمین‌های اشغالی به خارج از مرز‌های اشغالی به‌دنبال بستر یا محیطی برای جنگ‌افروزی است و مستعدترین منطقه نیز قفقاز و تنش‌های میان آذربایجان و ارمنستان است که صهیونیست‌ها به این منطقه نگاه تنش‌زای چندوجهی دارند و بازیگران مختلف را درگیر خواهد کرد.
۲- از منظر دیگر رژیم صهیونیستی به‌دنبال درگیر کردن ایران در برخی موضوعات منطقه‌ای است و با توجه به این‌که ایران اتصال خود به ارمنستان را خط قرمز اعلام و حتی رزمایش نظامی نیز در مرز‌های شمالی برگزار کرده است، افزایش تنش در این منطقه می‌تواند به نوعی پای ایران را نیز به ماجرا باز کند و این مطلوب‌ترین سناریو برای صهیونیست‌هاست.
۳- برخی اقدامات علی‌اف را در راستای نقش‌دهی به رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه برای انتخابات آینده ترسیم کرده‌اند. تورم اقتصادی در کنار زلزله اخیر در ترکیه و ناتوانی دولت اردوغان در مدیریت بحران‌ها، موقعیت وی را به خطر انداخته است. به‌تازگی برخی نظرسنجی‌ها از پیشتازی رقبای اردوغان، یعنی ائتلاف «میز شش‌گانه» به رهبری «کمال قلیچدار اوغلو» خبر داده‌اند. طبعا اردوغان دوست دارد با حادثه‌سازی در خارج از ترکیه برای خود، زمینه پیروزی دوباره در۲۴اردیبهشت امسال را فراهم آورد.
۴- باتوجه به این‌که روسیه - که نقش‌آفرینی اصلی را در پایان جنگ دو سال گذشته قفقاز داشت- تمرکز خود را بر پیروزی با اتمام جنگ اوکراین قرار داده است به‌زعم الهام علی‌اف اکنون، بهترین زمان ممکن برای تحقق توسعه‌طلبی‌های مرزی اوست. به گمان وی، هم روسیه و هم اروپا باشروع جنگ دوباره بین آذربایجان و ارمنستان، تمایل چندانی برای ورود به این موضوع را نخواهند داشت و لذا، این بهترین موقعیت ممکن برای جمهوری باکو خواهد بود.
۵-، اما ایران در این مقطع و به علت پیوند‌های عمیق دینی، مذهبی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی با سرزمین آذربایجان و مردم این سرزمین، بنای خود را بر صبر راهبردی گذاشته است و رواداری و اغماض را به خاطر تقویت همین پیوند‌ها با مردمی که اکثریت ایشان از شیعیان دلباخته اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) هستند؛ سیاست اصلی خود قرار داده است و معتقد است در گذر زمان، این سیاست تا حدود زیادی به همراهی و همدلی مردم آذربایجان با مردم ایران خواهد انجامید و توطئه‌های صهیونیست‌ها را خنثی خواهد کرد. البته باید به این نکته توجه ویژه داشت که ایران هیچگاه اجازه تعدی به خطوط قرمز خود را نخواهد داد.