محور مقاومت؛ شاه بیت روابط دیپلماتیک تهران

پایگاه رهنما:

قریب به دو ماه است که ایران اسلامی محل رایزنی های سیاسی در منطقه شده است. شروع این سفرها با امیر قطر بود که خیلی ها سفر او به تهران را پس از به بن بست رسیدن مذاکرات وین برای گشودن گره مذاکرات عنوان می کردند و او را حامل پیام آمریکا به تهران می دانستند که چندان هم بیراه نمی گفتند. هرچند آن سفر نتوانست گره مذاکرات وین را باز و این مذاکرات را از بن بست خارج کند ولی امضای چند سند همکاری با همسایه جنوبی کشورمان آن هم کشوری که میزبان جام جهانی 2022 است و ارتباطات با قطر در این شرایط گشایش های اقتصادی خوبی را برای ایران بدنبال خواهد داشت، اگرچه در حوزه هسته ای دستاوردی نداشت اما چیزی از اهمیت این سفر نکاست. بعد از این سفر بود که بصورت کاملا غیر مترقبه، تهران حضور رئیس جمهور سوریه بشار اسد را به خود دید. سفری که با رفتن او از تهران تازه رسانه ای شد و آنقدر برای رهبر معظم انقلاب مهم بود که معظم له تا رسیدن بشار اسد به کاخ ریاست جمهوری جویای احوال او بود .بعد از این دو سفر مهم راهبردی بود که تهران  روزهای شلوغی را در حوزه رفت‎وآمدهای دیپلماتیک پشت‎سر گذاشت و میزبان  3 رئیس‎جمهور و چند وزیر امور خارجه و دیگر مقام‎های خارجی بود.در ابتدا، کشورمان میزبان نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا بود. « مادورو» را باید سوی دیگری از جبهه مقاومت دانست. دیدار دو رئیس جمهور جبهه مقاومت حکایت از برنامه ویژه جمهوری اسلامی برای آینده مقاومت دانست.

در کنار این سه سفر مهم بویژه روسای جمهور سوریه و ونزوئلا، تهران در دو هفته جاری میزبان روسای جمهور تاجیکستان، ترکمنستان و همچنین سه روز پیش میزبان رئیس جمهور قزاقستان بود و ده ها سند همکاری راهبردی  و اقتصادی خوبی بین این کشورها با جمهوری اسلامی ایران به امضا رسید.در واقع می توان گفت در این مدت  تهران ترافیک دیپلماتیک بود. هرچند همه این سفرها، مهم و راهبردی بودند اما مصداقا در این مقاله به اهمیت سفر رئیس جمهور ونزوئلا می پردازیم.

• دومین سفر رئیس جمهور جبهه مقاومت

سفر مادورو بعد از دیدار آبان ماه او در سال  95 از تهران، دومین سفرش به تهران محسوب می‌شود. این سفر در شرایطی صورت گرفت که «جواد اوجی» وزیر نفت کشورمان ، ۱۳ اردیبهشت ماه امسال برای دیدار با مادورو و گفتگو درباره توافق‌نامه‌های تجاری با طارق الایسامی، همتای ونزوئلایی خود، به کاراکاس سفر کرده بود. نیکلاس مادورو و سید ابراهیم رئیسی، پس از دیدار مشترک، از امضای سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۰ ساله در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی، گردشگری، اقتصادی، نفتی و پتروشیمی خبر دادند که خود نشان‌گر عمق راهبردی مناسبات میان دو کشور است. تحویل دومین نفتکش سفارشی ونزوئلا یکی از مهم‌ترین اخبار سفر مادورو به تهران بود و تحویل نفتکش «آفراماکس2» به ونزوئلا بازتاب گسترده‎ای در محافل رسانه‎ای بین‎المللی داشت.

امضای سند راهبردی میان این دو کشور نشانگر تمایل تهران و کاراکاس به گسترش همکاری‌های دو جانبه به‌عنوان دو بازیگر اصلی صحنه‌گردان ضدیت با آمریکا در نظام جهانی است که در آینده نیز احتمالا شاهد ابعاد بیشتری از آن خواهیم بود.

       حضور فعال در حیاط خلوت آمریکا

حضور ایران در حیاط خلوت آمریکا و گسترش همکاری راهبردی دو کشور، در ابعاد زیر مورد توجه قرار گرفته و گسترش خواهد یافت.

1-     ونزوئلا کشوری با منابع عظیم نفت و طلا در آمریکای لاتین یعنی حیاط خلوت آمریکا محسوب می‌شود، به‌نحوی که در دهه‌ ۱۹۷۰ میلادی، روزانه 5/3 میلیون بشکه نفت در ونزوئلا تولید می‌شد، البته به مرور و به سبب تحریم‌های فزاینده آمریکا، تولیدات آن کاهش یافت.

       از سوی دیگر ۳۳۰ میلیارد بشکه نفت ذخیره نفت  این کشور است، در حالی که ایران ۱۵۷ میلیارد بشکه دارد و در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی می‌توان توسعه روابط با ونزوئلا محور اصلی قرار بگیرد.

2-    در زمینه کشاورزی و صنعت هم ونزوئلا نزدیک به ۸۰ میلیون هکتار زمین خود را در اختیار ایران قرار داده تا ایران بتواند کشت فراسرزمینی در آنجا قرار دهد. این یک اقدام راهبردی برای امنیت غذایی دو کشور در شرایط سخت کنونی و آینده است.

3-    از سوی دیگر آمریکای لاتین از جمله مناطقی است که با ایجاد ساختارهای جدید سیاسی و اقتصادی در حال تبدیل شدن به یکی از قدرت‌های جهانی است. غربی‌ها خیلی تلاش کردند تا با تمامی ابزارها از جمله ایجاد جنگ داخلی، کودتا، روی کار آوردن عناصر وابسته به خود و بسیاری حربه‌های دیگر منابع عظیم این منطقه را غارت کنند، اما امروز می‌توان به جرأت گفت که منطقه آمریکای لاتین از حیاط خلوتیِ آمریکا و صهیونیست‌ها به عرصه قدرت‌نمایی ایران تبدیل شده است.

4- ایران

اگر اینچنین نبود مادورو در جریان سفر خود به تهران در نشست خبری که بعد از دیدار با آیت‌الله رئیسی داشت، تاکید نمی کرد: «امروز به شما وعده می‌دهم که نظام ژئوپولیتیکی نوینی در حال شکل گرفتن در جهان است. نتیجه آن هم رهایی یافتن از سلطه استعماری آمریکا است. نظامی که در مسیر انحطاط قرار گرفته و اروپا را هم شامل می‌شود. می‌پرسید ایران و ونزوئلا کجای این معادله قرار می‌گیرند و من پاسخ می‌دهم؛ ما پیشگامان این عصر نوین هستیم. عصر تجلی انسانیت نوین و نیز نظام ژئوپولتیکی نوین در جهان، یا همان جهان نو. جهانی عاری از قدرت‌های سلطه‌گر، عاری از استعمارگری، عاری از مجازات‌های سلطه‌گران جهانی. ما پیشگامان این نهضتیم. مثل هر تحولی از این دست. فرمانده چاوز همیشه می‌گفت: نیکولاس! ما باید جلودار باشیم. در خط مقدم. همیشه باید انتظار داشته باشیم با سلاحشان ما را بکشند. باید در خط مقدم باشیم.»

وی همچنین سخنان رهبر حکیم انقلاب اسلامی در باره مقاومت را برای خود الهام‌بخش و دلگرم‌کننده در مسیر سیاست‌های ضداستعماری ونزوئلا معرفی کرد.در واقع مواضع اتخاذ شده از سوی سران دو کشور به وضوح نشان می‌دهد که آن‌ها به زوال و اضمحلال نظام مبتنی بر سلطه غرب بر جهان باور عمیقی داشته و مقابله با قدرت‌های بزرگ سلطه‌گر را همچون رسالتی برای تداوم همکاری و حفظ جایگاه خود در نظام جهانی می‌بینند.

ایران و ونزوئلا در صحنه سیاست جهانی طی دو دهه گذشته با بیشترین فشار و تحریم از سوی ایالات متحده آمریکا مواجه بوده‌اند و همین امر دو کشور را به‌سوی نوعی همگرایی و همکاری در زمینه مقابله با سیاست‌های استکباری واشنگتن سوق داده است.