ردپای شوم روباه پیر در بحران‌های غرب آسیا

اخیراً در اقدامی بحث‌برانگیر و پرانتقاد، ملکه انگلیس به تونی بلر نخست وزیر پیشین این کشور نشان «گارتر»، که از بالاترین مدال‌های سلطنتی و قدیمی‌ترین مدال شوالیه این کشور به شمار می‌رود، را اعطا کرد. اعطای این مدال به فردی که در زمان مسئولیت خود دستور همراهی با لشگرکشی آمریکا نظامی  به کشورهای افغانستان و عراق را پس از حملات یازده سپتامبر صادر کرده بود، خشم افکار عمومی را به همراه داشته است. 

حملات یازده سپتامبر 2001 به برج های دوقلوی آمریکا، بهانه ای بود تا کشورهای غربی مجوزی برای حضور نظامی خود در غرب آسیا تعریف کنند؛ به همین دلیل جرج بوش پسر، رئیس جمهور وقت آمریکا در سخنرانی خود پس از این حادثه این حمله را حمله به آزادی نامید که نیاز است در مقابل آن دفاع شود. در همین راستا این کشور به بهانه مبارزه با تروریسم اقدام به حمله نظامی به افغانستان کرد، در این زمان، انگلیس و نخست وزیر وقت این کشور –تونی بلر-  به عنوان متحد آمریکا با این عنوان که اسامه بن لادن و القاعده دشمنان غرب هستند، به همراهی با آمریکا پرداخته و در حمله این کشور به افغانستان و سپس عراق، از این کشور حمایت کردند.

حال پس از سالها از این لشگرکشی‌های بی‌حاصل و برملا شدن ابعاد مختلفی از جنایات جنگی نظامیان انگلیسی در عراق و افغانستان، اعطای نشان افتخار به تونی بلر، که از سال 1997 تا 2007 نخست وزریر انگلیس بود و در این دوران برافروزی جنگ کوزوو در سال 1999، جنگ در سیرالئون در سال 2000، جنگ افغانستان در سال 2001 و جنگ عراق در ساال 2003 را در کارنامه دارد، در واقع نمک‌پاشی انگلیسی‌ها بر جراحات وارد آمده بر مردم منطقه در نتیجه سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده و نواستعماری لندن می‌باشد که ردپای آن را می‌توان در بیشتر بحران‌های بزرگ منطقه مشاهده کرد.

افغانستان:

با تصمیم آمریکا برای حمله به افغانستان در اکتبر 2001 تحت عنوان عملیات آزادی پایدار، انگلیس متعهد شد که شانه به شانه آمریکا در مبارزه با تروریسم حرکت خواهد کرد؛ در همین راستا و علیرغم مخالفت های داخلی و بین المللی نسبت به این موضوع، دولت بریتانیا در همان سال، با ارسال نامه ای به سارمان ملل در پی توجیه همراهی خود با آمریکا بر آمده و اسامه بن لادن و القاعده را دارای قابلیت حمله تروریستی به آمریکا و متحدان آن معرفی کرد، این در حالی است که "کن مک کالوم" رئیس MI5  انگلیس در بیستمین سالگرد حملات 11 سپتامبر به این نکته اشاره کرد: «شوربختانه تهدید‌های تروریستی در انگلیس، واقعی و ماندگار است و اکنون علاوه بر گروه‌های تکفیری، سفیدپوستان نژادپرست افراطی نیز در صدد اجرای حملات تروریستی اند»؛ این به معنی است که انگلیس نه تنها به هدف خود در رفع تهدیدات تروریستی دست نیافته است بلکه این تهدیدات بیش از پیش و توسط عناصر داخلی آنف متوجه این کشور خواهد بود.

علاوه بر این حضور انگلیس در حمله نظامی در افغانستان و همراهی این کشور به اقدامات آمریکا، سبب شد تا بریتانیا اقدام به صرف 28 میلیارد پوند در این کشور کند، این مبلغ 3 برابر بیشتر از هزینه هایی بوده است که انگلیس در تهاجم نظامی خود به عراق پرداخت؛ با این وجود علیرغم حضور 20 ساله آمریکا و انگلیس در افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم و طالبان، صرف هزینه های زیاد مالی و تجهیزاتی، کشتار مردم و تخریب زیرساخت ها در این کشور، اما در نهایت موفق به احقاق هدف های خود نشده و با خروج خود از این کشور، مقدمات روی کار آمدن مجدد طالبان را فراهم کردند که این به منزله عقب گردی 20 ساله برای آمریکا و متحدان غربی آن بود.

عراق:

در حمله آمریکا به عراق در سال 2003 به بهانه وجود سلاح های کشتار جمعی در این کشور، انگلیس مجدداً و علیرغم مخالفت شورای امنیت، به همراه آمریکا اقدام به تجاوز نظامی به این کشور کرد. در این حمله و حضور نظامی انگلیس که تا سال 2009 ادامه یافت ضمن ایجاد بی‌ثباتی و تبدیل عراق به یک کشور ورشکسته، بیش از یک میلیون عراقی آواره و همچنین بیش از 150 هزار از مردم این کشور کشته شدند که بیشترآنها را افراد غیرنظامی تشکیل می داد.

همچنین در گزارشی که کمیته تحقیق در انگلیس به سرپرستی جان چیلکات در خصوص نقش انگلیس در حمله نظامی سال 2003 به عراق منتشر کرد، به این نکته اشاره شد: «انگلیس مشارکت در حمله به عراق را پیش از گزینه مسالمت آمیز انتخاب کرده و اقدامات دیپلماتیک درباره عراق بر مبنای اطلاعات و ارزیابی‌های معیوب گرفته شد». جان چیلکات با اشاره به عدم اطلاع و توجیه کافی در اظهارات مقامات دولت انگلیس در دوره نخست وزیری تونی بلر مربوط به این که در این زمان عراق دارای سلاح‌های کشتارجمعی بود، تاکید کرد: «اطلاعات مربوط به ادامه فعالیت‌های دولت صدام حسین در زمینه تولید سلاح های شیمیایی و بیولوژیکی نادرست بود و برنامه انگلیس در ارتباط با عراق بعد از برکناری صدام حسین ناکافی بود و دولت در اجرای اهدافی که اعلام کرده بود، ناکام ماند». علاوه بر نقش مخرب این کشور در جنگ 2001 افغانستان و 2003 عراق، پس از آنکه هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه وقت آمریکا، به نقش این کشور در ایجاد داعش در منطقه اشاره کرد، تونی بلر نیز از نقش انگلیس در کمک به آمریکا در ایجاد و تشکیل گروه تروریستی داعش پرده برداشت.

حضور غیر مستقیم انگلیس در بحران‌های منطقه:

در کنار حضور نظامی مستقیم انگلیس در عراق و افغانستان، در سال های اخیر نیز این کشور اقدام به حمایت نظامی، مالی و مستشاری به کشورهایی کرده است که در پی برهم زدن امنیت در منطقه هستند؛ به طور مثال پس از حمله ائتلاف عربی به رهبری عربستان به یمن در سال 2015 به بهانه حمایت از دولت مستعفی منصور هادی، برخی از کشورهای غربی اقدام به فروش سلاح و همچنین تجهیزات نظامی به عربستان کردند به گونه ای که هواپیماهای تایفون و تورنادو، بمب‌های پیووی و موشک‌های بریمستون و استورم‌شدو، توسط انگلیس تأمین می شده و  شرکت  انگلیسی BAE Systems که بزرگ‌ترین تولیدکننده تسلیحات در انگلیس است از سال 2015 تا 2020، اقدام به فروش  15 میلیارد پوند تسلیحات، خدمات آموزشی و ... به نیروی نظامی عربستان کرده است. 

در این رابطه مقامات یمنی بارها نسبت به دست داشتن لندن در جنایت‌آفرینی علیه یمنی‌ها افشاگری کرده‌اند به صورتی که محمد علی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن با اشاره به نقش دولت بریتانیا همراهی با عربستان می‌گوید: «انگلیس در این تجاوز شریک است و هواپیماها و تیم متخصص آن با سعودی ها در بمباران مردم یمن مشارکت دارند»؛ همچنین آکسفام به عنوان یک موسسه فعال در حوزه حقوق بشر، دولت بریتانیا را به طولانی کردن جنگ یمن به وسیله فروش تجهیزات سوخت رسانی هوایی که احتمال استفاده از آن برای کمک به نیروی هوایی عربستان در راستای عملیات‌های بمباران بی رویه در یمن استفاده خواهد شد، متهم کرده و مدیر این موسسه بر این واقعیت صحه گذاشت: «در حالی که آمریکا خواستار پایان دادن به درگیری در یمن شده است، انگلیس در جهت مخالف پیش می‌رود و با افزایش فروش تسلیحات و تجهیزات سوخت گیری هوایی که حملات هوایی را تسهیل می‌کند، پشتیبانی خود را از جنگ وحشیانه به سرکردگی عربستان سعودی افزایش می‌دهد»؛ به این ترتیب انگلیس به همراه متحدان غربی خود و عربستان، در کشته شدن بیش از 250 هزار یمنی و همچنین تخریب هزاران خانه، زیرساخت های این کشور و همچنین ایجاد بحرانهای انسانی و قحطی در یمن دست داشته است.

فلسطین:

اقدامات انگلیس در رابطه با فلسطین تنها به عملکرد این کشور در کمک به تشکیل اسرائیل منتهی نشده و در سال های پس از آن نیز این کمک ها در قالب کمک های مالی و تجهیزاتی به رژیم صهیونیستی ادامه داشته است. در همین راستا لابی قدرتمند صهیونیستی در انگلیس به نام «دوستان محافظه کار اسرائیل» از جمله لابی های قدرتنمد یهودی در انگلیس  می باشد که بخش زیادی از سیاستمداران  حزب محافظه کار  این کشور را در خود جای داده است. انگلیس در راستای خدمت به اسرائیل در ماه های اخیر نیز اعلام کرد که اقدام به معرفی حماس به عنوان یک جنبش تروریستی خواهد کرد و این اقدام را در جهت حفاظت از جامعه یهودی نیاز دانسته است.

علاوه بر این این کشور طی سال ها اقدام به فروش سلاح به اسرائیل و انعقاد قراردادهای نظامی متعدد کرده است که بخش زیادی از این سلاح ها علیه فلسطینیان و یا محور مقاومت استفاده می شود؛ در همین راستا، کمپین مبارزه با تجارت اسلحه انگلیس در گزارش خود در سال 2019 در خصوص میزان فروش این کشور به رژیم صهیونیستی نوشت: «مبلغ قرارداد تسلیحاتی انگلیس با اسرئيل از 30 مارس 2018 همزمان با آغاز تظاهرات مردم فلسطین در نوار غزه، تا آخر سال جاری،  به 14 میلیون پوند می رسد و سلاح‌های ارسال شده به این رژیم، شامل مهمات، قطعات یدکی تفنگ، تجهیزات رادار نظامی، تکنولوژی موشک، تجهیزات دید در شب و غیره مختلف بوده است»؛ همچنین وزارت دفاع این کشور در مارس 2021، با ارائه راهبرد نظامی سال جاری این کشور، بر این نکته تاکید کرده است: «مقالات نظامی انگلیس موظف هستند تا در زمینه تعمیق اتحاد فیمابین اقدام به ارائه آموزش های هجومی، انجام تمرینات نظامی، قرارداد تسلیحاتی و همچنین همکاری های اطلاعاتی و جاسوسی کنند».  

درپایان می توان گفت که همزمان با حمله آمریکا به افغانستان که در صدد ایجاد و حفظ موقعیت خود در منطقه غرب آسیا بود، انگلیس برای باز تعریف سیاست خارجی  این کشور برای حضور در معادلات منطقه ای و بازیگری در آن، به همراهی و حمایت از اقدامات آمریکا، عربستان و رژیم صهونیستی در منطقه پرداخته است؛ این اقدامات در صورتی پیگیری شده اند که اثرات ناشی از این سیاست خارجی توانسته است تاثیرات منفی و مخرب خود را در کشورهایی چون افغانستان، عراق، یمن و فلسطین برجای بگذارد.