پایگاه رهنما:
دور دوم گفتگوهای هستهای (وین هشت) برای لغو تحریمها آغازشده است. علی باقری معاون وزیر امور خارجه و رئیس هیئت مذاکرهکننده در وین پس از بازگشت به تهران در جمع خبرنگاران اعلام کرد که ایران آماده بود تا مذاکرات را بدون وقفه ادامه دهد؛ اما طرف اروپایی درخواست آنتراکت (وقت تنفس) داد؛ تا برای مشورتهای بیشتر به پایتختهای خود بازگردند.
البته منظور اروپاییها از «مشورت بیشتر» ایجاد هماهنگی با آمریکاییها برای ادامه گفتگوهاست. در شش دور گذشته از مذاکرات هیئت آمریکایی یک چهارراه پایینتر از محل ملاقات اردو زده و در هتلی مجزا گفتگوها را رصد میکرد. روایت است که رابرت مالی با بازی خوانی از تیم عراقچی بهسادگی مسیر مذاکرات را کنترل و دستورات لازم را به تروئیکا (آلمان؛ انگلیس و فرانسه) منتقل میکرد. اما این بار دست بالای ایران و داشتن دو پیشنویس جدید باعث شد؛ تیم غربی دستور بررسی بیشتر بدهد.
هفته گذشته یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در نشستی توجیهی با خبرنگاران گفته است که در آخرین دور از مذاکرات؛ هماهنگی میان اروپا و آمریکا مناسب نبوده و باید در وین تغییر آرایش دهیم؛ این مقام آمریکایی ادامه داده است که لازم است که در ادامه مذاکرات با رژیم صهیونیستی نیز هماهنگیها بیشتری صورت بگیرد. کشورهای غربی در توصیف دور هفتم مذاکرات خواستههای تهران را «فرا برجامی» جا زده و مدعی شدهاند که هیئت دیپلماتیک ایران برخلاف گذشته کم میدهد و زیاد میخواهد.
هیئت مذاکرهکننده ایرانی در وین متشکل از ۴۰ نفر با آرایشی از کارشناسان و نیروهای متخصص در حوزههای حقوقی؛ مالی و بانکی؛ سیاسی و بینالمللی توانست هیمنه آمریکاییها بر مذاکرات را شکسته و در اقدامی قابلتوجه مسیر مذاکرات را عوض کند. در آخرین دور از مذاکرات در وین انتفاع ایران از برجام و لغو تحریمها جایگزین احیای برجام شده و دو پیشنویس جدید بهطرف اروپایی بهعنوان جایگزین پیشنویس دور ششم تحویل داده شد. قابلذکر است که برخلاف تبلیغات رسانههای غربی این دو سند فرا برجامی نبوده و دریکی از آنها به موضوع رفع تحریمهای غیرقانونی پرداختهشده و دومین سند، گامهای هستهای ایران و کیفیت توقف گامهای جبرانی را شرح میدهد.
دست بالای هیئت دیپلماتیک ایران نسبت به کشورهای اروپایی در دور هفتم از گفتگوها باعث شد، وزیر خارجه آمریکا به ضعف این کشور در ادامه مذاکرات اعتراف کند. آنتونی بلینکن در گفتگو اختصاصی با رویترز گفته است که فشار حداکثری باعث انزوای آمریکا شد و نه ایران.
در آخرین دور از مذاکرات در هتل کوبورگ با تغییر در ریلگذاری در گفتگوها؛ مذاکره از «احیای سیاسی برجام» به «مذاکره برای لغو تحریمها» تغییر مسیر داد؛ از سویی ارائه پیشنهادهای روشن و دقیق از سوی ایران باعث شد ورقبازی را بهسوی نمایندگان کشورمان بازگردد.
در آنسو دیپلماتهای غربی تنها با تکیهبر پیشنویس دور ششم به محل قرار، پا گذاشتند. یک منبع دیپلماتیک کشورمان گفته است که از همان شب اول مذاکرات؛ اروپاییها متوجه شدند که فضای مذاکره با دوره های پیشین متفاوت بوده و جا خوردند! آنها باور نمیکردند که قرار است بهجای برگزاری جلسات عاطفی با مذاکرات جدی همراه با مدلهای راهبردی روبرو شوند.
در ابتدا دیپلماتهای غربی سعی کردند با تکیهبر رسانهها، پیشنهادهای ایران را غیرواقعی؛ دور از دسترس و رو به بنبست جا بزنند؛ اما ابتکار عمل ایران باعث شد تا آنها مجبور به واکنش رسمی شده و مذاکرات را همراه با خروجی سازنده توصیف کنند.
جالب آنکه در دومین روز از گفتگوها طرفهای اروپایی اعلام کردند که از پیشنهادهای ایران راضی نبوده و خواستار بازنگری جمهوری اسلامی ایران در مواضع خود شد. به نظر میرسد که کشورهای اروپایی نگاه حداقلی به تعهدات خود در حوزه اقتصادی و نگاه حداکثری (کم در برابر زیاد) نسبت به تعهدات جمهوری اسلامی ایران در حوزه هستهای دارند. با پافشاری مستدل هیئت اعزامی جمهوری اسلامی ایران برای اولویتبخشی به موضوع رفع تحریمها و نیز عبور از پیشنویس سیاسی تهیهشده در آخرین دور از مذاکرات، فرمت گفتگوها بهصورت کامل تغییر کرد.
علی باقری رئیس هیئت مذاکرهکننده ایران در آخرین ساعتهای حضور در وین رو به خبرنگاران اعلام کرد که هیئت جمهوری اسلامی ایران ۲ سند شامل لغو تحریمها و مسائل هستهای را در اختیار طرف مقابل قرار داده است؛ برخی محافل دیپلماتیک اعلام کردهاند که در متن دو پیشنهاد جدید ایران بهطرف غربی بر اساس متن و روح توافق هستهای بوده و چیزی بیش از این توافق از آمریکا طلب نمیکند. علاوه بر این، امروز در سال ۲۰۱۵ به سر نمیبریم؛ و ساختار تحریم بیاثر شده است؛ ازاینرو دریافت تضمینهای روشن از آمریکا به یک ضرورت و نه یک انتخاب، بدل شده است.
ارسال دو پیشنویس رسمی از سوی ایران بهطرف اروپایی نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران بههیچعنوان زیر بار «توافق موقت» نرفته و تنها مذاکره با پیشفرض لغو تحریم و راست آزمایی آن را به رسمیت میشناسد. حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه در تائید این موضوع میگوید: ما توافق موقت را یک توافق خوب برای کشور نمیدانیم. توافق باید جامع باشد بهنحویکه مردم ایران بهصورت ملموس از مزایای اقتصادی برجام و رفع تحریمها برخوردار شوند و با همین رویکرد تیم ما بار دیگر به وین بازمیگردد.
در آخرین ساعات از روز شنبه گذشته (13آذر) موشک پدافندی در آسمان شهر بادرود نزدیک به تأسیسات هستهای نطنز با موفقیت یک هدف هوایی را سرنگون کرد. بنا بر اخبار منابع مطلع، آزمایش پدافندی اخیر در منطقه بادرود باهدف پیشگیری از دسیسه خارجی صورت گرفته و نشانهای از دست برتر نظامی ایران در تحرکات حادثهساز دارد. این ضربآهنگ نظامی دارای یک پیام ظریف به طرفهای حاضر در میز مذاکرات در وین بود. فروردینماه امسال و در آستانه مذاکرات هستهای در گرند هتل وین؛ لوید آستین وزیر دفاع آمریکا به سرزمینهای اشغالی سفر و با مقامات رژیم صهیونیستی دیدار کرد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت رژیم اسرائیل در نشست خبری با وزیر دفاع آمریکا مدعی اقدامهای تروریستی از سوی ایران شد و درزمینه برنامه هستهای گفت: «ایران کماکان به برنامه هستهای خود ادامه میدهد. ما اجازه نخواهیم داد ایران سلاح هستهای داشته باشد؛ ایران هنوز تهدید علیه ما و جهان است.» پسازآن ملاقات حادثهای خرابکارانه در مجتمع غنیسازی شهید احمدی روشن (نطنز) رخ داد که خوشبختانه صدمات انسانی و آلودگی به دنبال نداشت.
پسازآن اتفاق محمدجواد ظریف وزیر وقت خارجه به مجلس رفته و اعلام کرد که در نطنز «تروریسم هستهای» رخداده است. در آن رویداد واکنش ایران استفاده از این تهدید به یک فرصت با جایگزینی سانتریفیوژهای جدیدتر با توان بالاتر بهجای سانتریفیوژهای نسل اول بود. ایران در تحرکی قابلتوجه از یک مجموعه 153 عددی از سانتریفیوژهای 4IR- در کنار آبشار 164 عددی از سانتریفیوژهای 6IR- برای غنیسازی تا ۶۰ درصد رونمایی کرد.
پس از خرابکاری در نطنز روزنامه صهیونیستی «جروزالم پُست» از تدارک و برنامهریزی طولانی برای این حمله خبر داد. این روزنامه چاپ فلسطین اشغالی مدعی شد که حمله به تأسیسات کلیدی ایران در نطنز از مدتها قبل از مذاکرات هستهای در وین تدارک و برنامهریزیشده بود. تست موشکی اخیر میزان سطح آمادگی دفاعی کشورمان در برابر هر اقدام مشابه را به رخ حریف کشید.
نکته جالبتوجه و مهم آنکه پیش از آغاز مذاکرات در وین؛ «لیز تراس» و «یائیر لاپید» وزاری خارجه انگلیس و رژیم صهیونیستی در یادداشتی مشترک در روزنامه تلگراف، ادعاهایی گزاف علیه پیشرفتهای هستهای ایران منتشر کرده تا همگرایی دیپلماتیک و عملیاتی غرب و رژیم صهیونیستی را نمایش دهند؛ جالب آنکه در سومین شب از مذاکرات هستهای برای لغو تحریمها، یک چهره نامآشنا برای ایرانیان سعی کرد تا مسیر مذاکرات را دچار تشنج کند. در عکسهای منتشرشده از آن دیدار رابرت مک ایر، سفیر سابق انگلیس در تهران و عامل یکی از اغتشاشات خیابانی روبروی باقری کنی، رئیس هیئت نمایندگی ایران نشسته و بیش از آنکه نماینده لندن در نشست باشد؛ نقش مأمور صهیونیستها را بازی کند. این توطئه انگلیسی، توسط یگانهای پدافندی شهر بادورد در نزدیکی نطنز برهم خورد.
آرایش دیپلماتیک ایران در آغاز دور هشتم از مذاکرات در وین با ترجیح بند «لغو تحریمها» رویکرد راهبردی دارد؛ در دور هفتم از گفتگوها، کنترل ریسک اقتصادی سرمایهگذاری پس از لغو تحریمها و مسئولیتپذیری همراه با ضمانتهای عینی را به دولتهای غربی تحمیل کردهایم؛ در دور هشتم از این کارزار طرف غربی باید از خود حسن نیت نشان دهد. هرقدر آرایش دیپلماتیک ایران در دور جدید تهاجمیتر شود، اروپاییها مجبور به نرمش بیشتری میشوند. در تهران همه آماده دور جدیدی از گفتگو هستند؛ ولی در واشنگتن تردیدها و اما و اگرهای فراوانی پیش پای کاخ سفید قرار دارد!
ارسال نظرات