نقطه اکسترمم این معادله کجاست؟!

تبیین:

وال استریت ژورنال دریکی از تازه‌ترین گزارش‌های خود مدعی شده دکتر سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان پیشنهادی را به شرح زیر خطاب به تروییکای اروپایی ارائه نموده و در ازای آن خواستار توقف نهایی ساختن مکانیسم ماشه از سوی غرب شده است. طبق ادعای صورت گرفته، رقیق سازی ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران و تعیین مدالیته‌ای جدید با آژانس بین المللی انرژی اتمی (که اخیرا محقق شد)، پیش شرط عدم بازگشت نهایی و عملیاتی تحریم‌های ضد ایرانی و ابطال قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد و نهایتا حرکت به سوی توافقی جدید میان طرفین محسوب می‌شود. وال استریت ژورنال و دیگر منابع غربی این پیشنهادات را غیرقابل قبول! و زیاده خواهانه دانسته و متعاقبا از موضع سرسختانه تروییکای اروپایی در استمرار تقابل با تهران و نهایی ساختن مکانیسم ماشه خبر داده‌اند. فارغ از صحت یا سقم موارد مطروحه در پیشنهاد ایران به غرب، لازم است به دو نکته اساسی در این خصوص اشاره کنیم:

نخست اینکه به لحاظ متنی، حقوقی و فنی رقیق سازی ذخایر اورانیوم غنی شده (بر اساس غنای ۶۰ درصدی) در ایران و تن دادن به یک سلسله تعهدات پادمانی و فراپادمانی در همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی، بالاترین و عینی‌ترین تضمینی است که ایران می‌توانست آن را جهت اثبات عدم انحراف برنامه هسته‌ای خود ارائه نماید. به عبارت بهتر، اگر طرف غربی واقعا در صدد مهار ابعاد نظامی ادعایی برنامه هسته‌ای ایران بود، رعایت همین دو تعهد برای رسیدن به این خواسته کافی و وافی است. با این حال نوع موضع گیری سیاستمدارانی مانند امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه نشان می‌دهد که تروییکای اروپایی و اصلی‌ترین هدایتگر آنها یعنی آمریکا اساسا به دنبال یک توافق واقعی نبوده، نیستند و نخواهند بود. عدم پذیرش این حجم از سخاوت ایران (که البته در خصوص زیاده بودن آن نیز گفتنی‌هایی هست) مترادف با پایان دیپلماسی هسته‌ای با غرب در آینده‌ای نزدیک است، مگر آنکه واشنگتن و تروییکای اروپایی با تن دادن به تصمیمی اضطراری و واقعی به این بحران دست ساز و ابداعی خود پایان دهند.

نکته دوم اینکه در هر مذاکره‌ای، کف و سقف خواسته رقیب و متعاقبا "نقطه اکسترمم"مذاکره بر اساس مطالباتت عینی دشمن مشخص می‌شود. در علم آنالیز ریاضی، بیشینه (ماکسیمم) و کمینهٔ (مینیمم) یک تابع مشخص و به طور جمعی به آنها "اکسترمم "اطلاق می‌شود. به راستی مختصات نقطه اکسترمم معادله و تابعی که غرب پس از فعالسازی مکانیسم ماشه در قبال ایران ترسیم کرده چیست؟! بررسی راهبرد‌ها و تاکتیک‌های مقامات غربی نشان می‌دهد این نقطه اکسترمم "مهار حداکثری و چندجانبه ایران قدرتمند"است. اما تا زمانی که این نقطه اکسترمم در هم نشکند و مختصات آن تغییر نکند خبری از هیچ گونه توافقی با طرف مقابل نخواهد بود. تروییکای اروپایی فرصت چندانی برای درک این حقیقت و جلوگیری از تبعات چکاندن ماشه هسته‌ای به سوی خود ندارند. در هر حال، توپ در زمین آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان است!