چگونگی مواجهه با تحریم

چگونگی مواجهه با مسائل مرتبط با تحریم در شرایط کنونی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.یکی از مهم ترین الزامات در این برهه تهیه«نقشه راه اقتصادی» است تا با بهره گیری از اصول و مبانی اقتصاد مقاومتی از بحران های تحمیلی اقتصادی به سلامت عبور کنیم.در مختصات «نقشه راه اقتصادی» مردم و مسئولان در دسترس ترین و مهم ترین بازیگران هستند.بنابراین مردم و مسئولان باید بر بستر اقتصاد مقاومتی نقش خود را بازتعریف کنند تا در پرتو آن تحریم به یک فرصت برای شکوفایی درونی و بی اثر کردن فشارهای بیرونی بدل شود.چرا که اقتصاد مقاومتی نه‌تنها به ایستادگی در مقابل تحریم‌ها، بلکه به تلاش به‌منظور بهره‌مندی از فرصت به وجود آمده برای تقویت حوزه‌های مختلف اقتصادی اشاره دارد.
در یک قرن گذشته بیش از صدها کشور تحت تحریم قرار گرفته اند که برخی از آنها با بهره مندی از اصول اقتصاد مقاومتی از این تهدید برای خود فرصت ساختند.البته در مقابل، برخی کشورها با تن دادن به سیاست های ظالمانه طرف مقابل از فرصت شکوفایی محروم ماندند.کشور ژاپن را می توان تجربه موفق در زمینه بهره گیری از اقتصاد مقاومتی دانست که بعد از 1945(بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی و پایان استعمار)با اصلاحات اقتصادی و بازسازی زیرساخت های اقتصادی ،رشد خیره کننده ای را در حوزه صنعت و..تجربه کرد و به یک قدرت اقتصادی بدل شد؛با این توضیح که این کشور به دلیل تولید کالای باکیفیت، بازارهای جهانی را از آن خود کرد.در واقع ژاپن با اتکا به ظرفیت های داخلی و اهتمام در تولید ملی نه تنها از شرایط بحرانی جان سالم به در برد بلکه به شرایط آرمانی اقتصادی نیز دست پیدا کرد.
اما اگر بخواهیم شرایط اقتصادی ایران را در برهه کنونی توصیف کنیم،باید گفت حقانیت ایران در حوزه های مختلف هسته ای،رفتار منطقه ای و...برای جهانیان بخصوص هم پیمانان منطقه ای و جهانی آمریکا اثبات شده،لذا رفتار دوگانه آمریکا در قبال ایران(تحریم در کنار معافیت برخی کشورها از تحریم)گویای همین موضوع است.در حقیقت اعتراف آژانس بین‌المللی انرژی هسته ای برای سیزدهمین بار مبنی بر پایبندی ایران به برجام، ادعای صلح آمیز بودن فرایند هسته ای شدن ایران را بیش از پیش برای همگان ثابت کرد.از طرفی خروج ترامپ از برجام و متهم شدن این کشور به اتخاذ سیاست‌های یکجانبه گرایی در توافقات بین‌المللی حلقه اتحاد دیگر کشورها با آمریکا را تنگ تر کرد.کما اینکه هراس جهان از افزایش قیمت نفت در بازار سبب شد ترامپ برای خریداران نفت ایران معافیت چند ماهه صادر کند.ذکر موارد مذکور از این جهت است که موقعیت ایران برای عبور موفق از این شرایط مناسب است.جمهوری اسلامی ایران در گام نخست باید با تصویر سازی صحیح از خروج یکجانبه واعمال تحریم های ظالمانه،در عرصه جهانی آمریکا را منزوی تر سازد.در گام دوم با الهام گیری از اصل اقتصاد مقاومتی و ظرفیت داخلی تولید ملی،تقویت شود. از طرف دیگر همزمان با تقویت توان رقابتی تولید برای تامین نیاز مصرف‌کننده داخلی، به‌عنوان اقتصاد درون‌زا می‌توان به بازارهای خارجی که هم‌اینک نیز بی‌نیاز از کالاهای ایرانی نیستند، امیدوارتر بود.از جمله اقدامات و سیاست های دیگری که به زعم کارشناسان می تواند در پیش برد اهداف اقتصاد مقاومتی مؤثر باشند،عبارت اند از:
- کاهش نفوذ دولت در بخش های اقتصادی و توسعه و تعالی بخش خصوصی و ایجاد انگیزه برای کارآفرینان
- هدایت نقدینگی و منابع سپرده بانکی به بخش مولد با نظارت بانک مرکزی و نهادهای بالادستی در حوزه اقتصاد
- تقویت مبادلات مرزی با کشورهای همسایه و ظرفیت‌سازی برای کسب سهم بازار بیشتر از کشورهای همجوار.
- توسعه حوزه گردشگری داخلی
-جذب و بکارگیری نخبگان و ایجاد بستر برای پیاده سازی ایده های اقتصادی آنان
- تقویت روحیه مصرف داخلی
- به کارگیری مدیران کارآمد و انقلابی
به طور اجمالی،هر یک از موراد ذکر شده گرچه به لحاظ اثر گذاری در دایره اقدامات کوتاه مدت محسوب می شوند ولی با رویکرد راهبردی به آن می تواند در چشم انداز آتی سهم بسزایی در تحقق رویکرد کلان اقتصاد مقاومتی داشته باشند.بنابراین با اتحاد مسئولان،نخبگان،سرمایه گذاران و مردم می توان در نهایت نه تنها در جنگ تحمیلی اقتصادی پیروز شد،بلکه می توان ج.ا.ایران را در افق پیش رو در ردیف اقتصادهای برتر جهانی قرار دارد.