استفاده از سلاح شيميايي حربه تکراري آمريکا

اخیرا اخباری منتشر شده است مبنی بر اینکه آمریکا در حال گسیل ناوگان دریایی و جنگی خود به سواحل سوریه است. موضوعی که سبب شده برخی از کارشناسان از بیم حمله به مراکز نظامی سوریه توسط آمریکا سخن بگویند. بنا بر گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، «ایگور کوناشنکوف» سخنگوی وزارت دفاع روسیه گفته است: «آمریکا به توسعه گروه ناو‌های هواپیمابر مجهز به موشک‌های کروز خود در خاورمیانه ادامه می‌دهد که این مسئله با آماده‌سازی استان ادلب برای انجام تحریکات بیشتر که ظاهرا با هدف استفاده از تسلیحات شیمیایی صورت می‌گیرد، مرتبط است.»
در همین زمینه وزارت دفاع روسیه با اشاره به تجهیزاتی که آمریکا به نزدیکی سوریه منتقل کرده، در خصوص حمله احتمالی واشنگتن علیه سوریه هشدار داد. وزارت دفاع روسیه روز دوشنبه ۵ شهریور ماه تأکید کرد، حضور ناو‌های آمریکایی در دریای مدیترانه این فرصت را برای آمریکا فراهم می‌کند تا به کل سوریه حمله کند.

همچنین خبرگزاری «اسپوتنیک» که نسبت به صحنه سازی «حملات شیمیایی» در سوریه هشدار داده بود، طی روز‌های اخیر باز هم خبر دیگری پیرامون این موضوع کار کرد که گروهی از ساکنین شمال ادلب به منطقه «کفرزیتا» منتقل شدند تا این حملات در آنجا صحنه سازی شود. اسپوتنیک قبلادر خبر مربوط به «کلاه سفیدها»، گروه وابسته به القاعده سوریه و نزدیک به تروریست‌های جبهه النصره گفته بود که آن‌ها محموله گاز کلر را تحت حمایت و همراهی خودرو‌های تروریست‌ها به منطقه منتقل کردند. پیشتر که حملات شیمیایی در سوریه اتفاق افتاد ه. بود برخی رسانه‌ها و تروریست‌ها بسیار تلاش کردند آن را منتسب به بشار اسد و ارتش سوریه کنند؛ امااثبات این مدعا در سازمان ملل اثبات نشد و حتی اشخاص و کودکانی که تروریست‌ها برای صحنه سازی به خدمت گرفتند، واقعیت ماجرا را توضیح دادند که خلاف این صحنه سازی‌ها را نشان می‌دهد.
آیا مسئله را باید در «حمله شیمیایی» جستجو کرد؟

بی تردید این بار نیز مانند ماجرایی که آمریکا برای «حمله شیمیایی سوریه به خان شیخون» به وجود آورده بود، مسئله مربوط به سوریه و «حمله شیمیایی» ادعایی نیست، بلکه مسئله را بایستی در جای دیگری جستجو کرد. دولت سوریه همین چند سال پیش تمام سلاح‌های شیمیایی خود را تحت نظارت سازمان ملل امحا کرد و بار‌ها چندین صفحه سند در خصوص در اختیار داشتن سلاح‌های شیمیایی توسط معارضین را به سازمان ملل داده است. اما گوش سازمان ملل و چشمان آمریکا و متحدانش در خصوص این مسائل کر و کور است، چرا؟ برای اینکه آمریکا نیاز به توسل به چنین حربه‌ای دارد، تا در شرایط تنگنای داخلی و بین المللی از آن استفاده کند، همانند زمانی که ترامپ با حمله به پایگاه شعیرات از آن استفاده کرد.

دو تحلیل برای ارزیابی تحرکات اخیر آمریکا در سواحل سوریه

در خصوص اقدامات اخیری که توسط آمریکا صورت گرفته، می‌توان به دو تحلیل اشاره کرد؛ نخست تحلیل بین المللی این اقدامات است و دوم تحلیلی است که براساس شرایط داخلی آمریکا در حال رشد است.

یکی از مهمترین مسائلی که می‌توان در خصوص سیاست‌های آمریکا در دو سال اخیر (خصوصا بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور در آمریکا) برشمرد، عدم درک واقعیت‌های منطقه است. منطقه غرب آسیا در دوره ترامپ را می‌توان از زاویه ناظرانی که به سیاست‌های آمریکا در منطقه دارد، اینگونه نگریست: «فقدان وجود تصویر واضحی از سیاست‌های خود در منطقه غرب آسیا»، «فقدان کارآمدی در حفظ متحدان و دور کردن ترکیه و قطر از آمریکا»، «تلاش برای حفظ بی ثباتی در سوریه»، «از بین بردن موازنه قدرت به ضرر روسیه و ایران»، «ارائه مدل غیر منسجمی از جنگ نیابتی با مدل ناکارآمد محمد بن سلمان و محمد بن زاید» و «سیاست کاهش نیرو‌های آمریکایی در عراق، سوریه، لیبی، یمن، افغانستان و ...».
ممانعت از گسترش نفوذ منطقه‌ای ایران

یکی دیگر از مصادیق عینی مقابله آمریکا با ایران که به خوبی می‌توان آن را مصداق دشمنی این کشور قلمداد کرد مسئله نفوذ منطقه‌ای ایران و سد نفوذ جلوی آن است. آمریکایی ها، تلاش برای کاهش نفوذ منطقه‌ای ایران یا بهتر است گفته شود سد نفوذ ایران در منطقه را چند سالی است به صورت جدی کلید زده اند. آمریکایی‌ها به خوبی از گستره نفوذ معنوی ایران در منطقه غرب آسیا مطلع هستند به همین دلیل است که هر جا نفوذ معنوی ایران گسترانیده می‌شود تلاش می‌کنند آنجا را به محیط ناامنی تبدیل کرده و سناریو‌های شوم منطقه‌ای خود را برای جلوگیری از این نفوذ به کار ببرند.

آمریکا با طرح موضوعاتی از جمله گسیل نیرو‌های ایران از مرز‌های اسرائیل به دنبال این هستند تا به نوعی موازنه قدرت را در سوریه به ضرر نیرو‌های مقاومت تغییر دهند. تکلیف آمریکا با روسیه مشخص است و آمریکایی‌ها درست یا غلط بر این باورند که در توافقات نهان و پیدا با روسیه، می‌توانند روس‌ها را قانع کنند که سوریه را ترک کند و در ازای آن، تحریم‌های خود علیه مسکو را کم کنند. مشکل اساسی آمریکا در اینجا ایران است. سوریه، عراق، یمن و سایر کشور‌های منطقه زمانی که بسترساز نفوذ معنوی ایران بودند و متاثر از انقلاب اسلامی، انقلاب‌های مردمی در آن‌ها شکل گرفت آمریکایی‌ها آنجا را به طرق مختلف فیزیکی مستقیم و نیابتی دچار آشوب کردند. البته این موضوع با سیاست جمهوری اسلامی برای گسترش نفوذ معنوی خود قابل تحمیل نبوده و همانطور که رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نماز عید فطر به آن جواب صریح و محکم دادند «ما از حمایت دوستانمان در منطقه دست نخواهیم کشید.» بنابراین تحلیل بین المللی این موضوع مربوط به شرایط و موازنه قدرت بین المللی است که به ضرر آمریکا و متحدانش و به نفع ایران و متحدانش رقم خورده است و آمریکایی‌ها شدیدا به دنبال از بین بردن این توازن هستند. آن‌ها معتقدند با تحت فشار قرار دادن سوریه و ایران می‌توانند مانع از رشد نفوذ ایران در منطقه شوند. بعد از سه سال و اندی از حملاتی که به مردم یمن گذشته، آن‌ها متوجه شده اند که گزینه‌های نیابتی نیز چندان راه گشای آن‌ها برای ممانعت از نفوذ ایران نیست. اگرچه در این بین، تحلیل‌ها و سخنانی نیز از شیطنت‌های دولت سعودی مبنی بر کشاندن جنگ از یمن به لبنان و سوریه شنیده می‌شود که آن را نیز بایستی در چارچوب کلان ناتوانی در مهار ایران ارزیابی کرد.

سوای از این مسئله که ترامپ در حال تقلا برای رساندن آمریکا به جایگاه رهبری بین المللی است، ترامپ به دنبال رهایی از فشار‌های داخلی بر او و کابینه خود نیز هست. به ویژه با طرح مسائلی از جمله رسوایی‌های جنسی او که اخیرا و در اتفاقی نادر توسط یک زن پورنو و فاسد نیز مطرح شد و ماجرای اسنادی که از وی و پرداختی‌هایی که به وی به عنوان حق السکوت در یک فقره ۳۰ هزار دلار مطرح شده بود، سبب شد تا ترامپ در شدیدترین فشار ممکن قرار گیرد. استعفا‌های غیرمنتظره از کابینه و ... سبب شد تا او به دنبال برون رفت از شرایط باشد. در آغاز روی کار آمدن، او با حمله به الشعیرات به بهانه واهی حمله شیمیایی دولت سوریه به خان شیخون تلاش داشت تا رهبری آمریکا در نظام بین الملل را به اذهان عمومی و کشور‌های دیگر یادآوری کند، اما در روز‌های اخیر ماجرای گسیل نیرو‌ها را صرفا نمی‌توان با ابعاد بین المللی آن ارزیابی کرد. ترامپ شدیدا تحت فشار است و بعید نیست با حملات محدود به سوریه، افکار عمومی بین المللی را متوجه جایی دیگر کند.