بررسی فعالیت های اینستاگرامی سلبریتی ها

پایگاه رهنما :

بررسی فعالیت های اینستاگرامی سلبریتی ها
امروزه با گسترش رسانه های اجتماعی در جهان و به ویژه در ایران به سبب ایجاد فضای رسانه ای غیر رسمی و افزایش قدرت مخاطبان فرصت مناسب و قابل توجهی برای رشد فرهنگ سلبریتی ایجاد کرده است. در این میان اینستاگرام که یک شبکه اجتماعی آنلاین موبایلی مبتنی بر اشتراک گذاری عکس و ویدئو است ، نقش قابل توجهی داشته است . از سویی ماهیت تصویری بودن این شبکه اجتماعی فرصت مناسبی را برای گردش فرهنگ سلبریتی فراهم کرده است و از سوی دیگر با توجه به این که این شبکه اجتماعی فیلتر نشده این ابزار شبکه ای فرصت حضور مجاز و رسمی را هم برای سلبریتی ها و هم کاربران فراهم آورده است تا جایی که جامعه ایرانی شاهد حضور گسترده سلبریتی های ورزشی و هنری در قالب کاربران رسانه های اجتماعی در اینستاگرام بوده است.
فرهنگ سلبریتی
اما در ادامه بحث بد نیست که اصلاً فرهنگ سلبریتی را کمی بهتر بشناسیم و مختصری از این فرهنگ را در جهان مورد بررسی قرار دهیم. اگر بخواهیم تعریفی ساده از سلبریتی ارائه دهیم عبارت است از : شخص یا چیزی که توسط تعداد زیادی از افراد شناخته می شود. اما فراتر از این تعریف ساده ، سلبریتی ها در دل فرهنگ عمومی دنیای جدید تعریف می شوند که تحت سلطه صنایع فرهنگی سرگرم کننده قرار دارد. سلبریتی ها در جوامعی به وجود می آیند که در آن هویت یک مسئله اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی است. این ویژگی اغلب جوامع امروزی است که در آنها صنایع سرگرمی در دهه های اخیر رشد قابل توجهی داشته است سلبریتی ها می توانند به حوزه های مختلفی از جمله ورزش ، موسیقی ، سینما ، مد و... تعلق داشته باشند و همه آنها بخاطر هویتشان در رسانه ها مورد توجه قرار می گیرند. فرهنگ سلبریتی در جوامع غربی آن چنان گسترش یافته که بخشی از زندگی و فرهنگ روزمره تبدیل شده است. از سوی دیگر با در نظر گرفتن زمینه جهانی فرهنگ سلبریتی ، می توان اینستاگرام را به عنوان ابزاری « عکس » محور بستر مناسبی برای رشد این فرهنگ در جامعه ایرانی دانست. در شبکه اینستاگرام تعداد دنبال کننده ، شاخص برای سنجش محبوبیت یک حساب کاربری محسوب می شود. تعداد کامنت و لایک نیز شاخص های محبوبیت پست های کاربران هستند. از این رو بین تعدادی از کاربران برای داشتن تعداد بیشتر دنبال کننده کامنت و لایک رقابت وجود دارد.
مطالعه پیرامون سلبریتی های ایرانی در اینستاگرام نشان می دهد که از تعداد 265 نفر سلبریتی شناسایی شده در سه حوزه ، سلبریتی های حوزه سینما و تلویزیون با 140 نفر بیشترین تعداد را دارا هستند. سپس سلبریتی های حوزه موسیقی با 79 نفر از نظر تعداد در رده دوم قرار می گیرند و در نهایت سلبریتی های ورزشی با 49 نفر در رتبه سوم قرار دارند.در حوزه سینما و تلویزیون میانگین تعداد دنبال شونده در میان 140 سلبریتی ، هر نفر حدود 109 هزار نفر است. در حوزه موسیقی حدود 136 هزار نفر با میانگین 324 نفر و در حوزه ورزشی هر نفر حدود 70 هزار نفر است. با کمی بررسی می توان فعالیت سلبریتی ها در شبکه اینستاگرام را به موارد زیر دسته بندی کرد: انتشار خبر فعالیت های خود و همکاران – انتشار عکس عای شخصی و غیر رسمی خود و همکاران – دل نوشته ها و درددل با هواداران – اعلام موضع و ارسال پیام برای مخاطبان فراتر از اینستاگرام – انتشار آثار هواداران – اطلاع رسانی درباره صفحات همکاران و تبلیغ امور خیریه.
شخصی شدن و رسانه ای شدن از جمله زمینه های شکل گیری فرهنگ سلبریتی در جامعه است . عصر جدیدی با گسترش فضای مجازی و رسانه های اجتماعی ایجاد شده است که عموم کاربران در آن نقش فعالی دارند و سلبریتی ها برای چرخش مناسب تر تصویر خود از آنها بهره می گیرند. رسانه های اجتماعی با ایجاد برقراری ارتباط مستقیم بین سلبریتی ها و هوادارانشان نقش رسانه های مردم پسند که اخبار سلبریتی ها در آنها نقش پررنگی دارند را کم رنگ کرده اند. وب سایت های زرد، شوهای تلویزیونی و سایر ژانرهای رسانه ای نقش اصلی واسطه گری بین مردم و سلبریتی ها را دارند. تا پیش از این هواداران تنها از کانال این رسانه ها به اخبار سلبریتی ها دست پیدا می کردند ولی اکنون با دنبال کردن صفحات سلبریتی ها در رسانه های اجتماعی با حذف واسطه های رسانه ای ، چرخش فرهنگ سلبریتی را تسهیل و تسریع کرده اند. اما نکته ای که جای بسی تأمل دارد این است که سلبریتی ها امروز همه جا را قبضه کرده اند. از سینما ، تلویزیون ، مطبوعات و دیگر رسانه ها گرفته تا شبکه های اجتماعی. این مسئله تنها به همین جا محدود نمی شود و حالا بسیاری از آنها فعال محیط زیست یا عضو کمپین حمایت از حیوانات و... هستند و به افکار عمومی هم جهت می دهند. آنچه که در حال رخ دادن است چیزی فراتر از نقش معمول یک بازیگر ، هنرمند یا ورزشکار است و سلبرتی ها کم کم دارند نقش رهبران افکار در جامعه امروز ایران را بازی می کنند و همانطور که شبکه های اجتماعی بصورت افسار گسیخته وارد فرهنگ جامعه ایرانی شده اند، به نظر می رسد سلبریتی ها نیز بصورت افسار گسیخته در پی دامن زدن به حواشی و تغییر فرهنگ در جامعه ایرانی هستند .
آنچه که مسلم است سلبریتی ها برای دیده شدن در فضای به هم ریخته مجازی فرهنگ جامعه را با فضای صحنه تئاتر و تلویزیون اشتباه گرفته اند و برای دیده شدن دست به هرکاری می زنند در صورتی که باید بدانند پدیده فکر و اندیشه لایه های متعددی دارد که یکی از آنها آفرینندگان اندیشه و افرادی هستند که در لایه های عمیق تر به تولید فکر می پردازند و از قضا در پشت صحنه حضور دارند. به هرحال به نظر می رسد حرکت های اعتراضی و خودنمایی ، جزئی جدا نشدنی از ذات سلبریتی هاست و این حرکات به آنها در بین عوام جامعه ژست نخبگان دلسوز بخشیده است البته که کار قابل دفاعی نیست و بار نمایشی آزار دهنده ای دارند. آنچه که مسلم است ظاهراً امروز فیگور اعتراضی گرفتن و غم نان مردم ، برای سلبریتی ها کم آب و نان ندارد.
 سید فرشید کاظمی پیرسرا