آن روی سکه «کرونا» در ایران و غرب

شیوع بیماری «کرونا» در کشورمان مثل همه نقاط دنیا، دردسرساز و نگران‌کننده بوده و همچنان هم هست، اما برخلاف نقاط دیگر دنیا، آن روی سکه کرونا در ایران، به شیوه‌ای متفاوت و دلنشین دیده شد. روی دیگر سکه کرونا، همان فرهنگ نوع‌دوستی و همدلی در بحران‌هاست که خودش را در قالب فعالیت گروه‌های جهادی و داوطلب و نیز چهار یا پنج مرحله از رزمایش همدلی و «کمک مومنانه» نشان داده و این جلوه‌های نوع‌دوستی همچنان هم ادامه دارد.
۱۴ اسفندماه با عنوان روز «احسان و نیکوکاری» نامگذاری شده تا فرصتی باشد برای دستگیری از نیازمندان و اقشار مستضعف جامعه، در آستانه عید نوروز. این روز در واقع یک نماد است تا همه مردم و مسئولان، بیشتر از ایام عادی سال این مسئله مهم را به یاد داشته باشند که اگر در جامعه‌ای، کسی به فکر دیگری نباشد و با منطق «به من چه» از کنار مشکلات دیگران بگذرد، دیر یا زود آن جامعه به محیطی مُرده و بی‌روح تبدیل خواهد شد و دود این وضعیت هم به چشم همه خواهد رفت. حالا به بهانه این روز، بازخوانی و مرور دوباره آنچه در یک سال اخیر در جریان شیوع بیماری کرونا در ایران و غرب گذشته، خالی از لطف نیست تا در خلال این مقایسه، واقعیت‌های اجتماعی این دو عرصه بیشتر شناخته شود.
• فرصتی برای همدلی و کمک مومنانه
وقتی در ۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۸ خبر شناسایی نخستین مورد از ویروس مرگبار کرونا در کشورمان، اعلام شد و همه مطمئن شدند که پای این میهمان ناخوانده و مزاحم به کشورمان باز شده است، موجی از نگرانی و سوال در میان مردم پیچید؛ چراکه از مدتی قبل از آن، خبر یکه‌تازی این ویروس ناشناخته و مرموز در چین و برخی کشور‌های دیگر آسیایی و اروپایی، پیچیده بود و بدتر اینکه، کسی نمی‌دانست راه علاج این بیماری چیست و تا چه زمانی، این ویروس میهمان محافل انسانی خواهد بود؟! در ایران هم این نگرانی بیشتر احساس شد، چراکه مناسبات اجتماعی گرم و نزدیک به هم و نزدیک بودن به ایام عید نوروز، حکایت از تشدید شیوع این بیماری و بالا رفتن آمار مبتلایان و فوتی‌ها داشت.
به مرور زمان هم این نگرانی رنگ واقعیت گرفت، اما روی دیگر سکه کرونا از حوالی عید نوروز خودش را نشان داد.
با نزدیک شدن به ایام عید، فعالیت گروه‌های جهادی جوانان در تهران و دیگر شهر‌های درگیر این بیماری برای ضدعفونی‌سازی معابر و یا کمک به کادر درمان در بیمارستان‌ها و مراقبت از بیماران آغاز شد و خیلی زود به صحنه‌هایی ناب و تقریبا کم‌سابقه از ایثار و نوع‌دوستی تبدیل شد. نقطه اوج این صحنه‌های ناب، حضور داوطلبانه جوانان دانشجو و طلبه در بیمارستان‌ها و کمک به کادر درمان بود که تصاویر این ایثارگری‌ها تا ابد باقی خواهد ماند.
با گذشت کمتر از یک ماه از ایام عید نوروز ۹۹ و همزمان با عید نیمه شعبان، رهبر حکیم انقلاب که از همان روز‌های نخست با تاکید صریح بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی و رعایت دستورالعمل‌های ستاد مقابله با کرونا، حجت را بر همه تمام کرده و راه را بر همه زمزمه‌های انحرافی بسته بودند، این بار هم با اشاره‌ای راهگشا و ابتکاری، زمینه را برای رشد روحیات نوع‌دوستانه و بروز و ظهور
آن، فراهم کردند. ایشان در سخنرانی مجازی و تلویزیونی روز نیمه شعبان، با یادآوری مصائب و مشکلات ناشی از شیوع بیماری خطرناک کرونا و آسیب دیدن معیشت برخی اقشار، تاکید کردند: «خوب است که در ماه مبارک رمضان یک رزمایش گسترده برای مواسات، همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا در جامعه شکل بگیرد و برای اثبات ارادتمان به امام زمان (عج) صحنه‌ها و جلوه‌هایی از جامعه‌ی مهدوی را که جامعه‌ای همراه با قسط، عدل، عزت، علم، برادری و همیاری است، به‌وجود آوریم».
به این ترتیب، موج جدیدی از همدلی و همیاری در قالب رزمایش‌های کمک مومنانه آغاز شد و نه تنها در ماه رمضان که تا بعد از آن و تا همین هفته‌های اخیر هم ادامه یافت. در این طرح که با هدایت سازمان بسیج و دیگر نهاد‌های انقلابی و با جلب کمک‌های مردمی طراحی و اجرا شد، با شناسایی محلات محروم و مستضعف و خانواده‌هایی که از کسادی کسب و کار در دوران کرونا بیشترین آسیب را دیده‌اند، بسته‌های معیشتی و بهداشتی به طور منظم در میان آن‌ها توزیع شد تا علاوه بر رنج و اضطراب بیماری، رنج جدیدتری به زندگی آن‌ها اضافه نشود.
این موج همدلی در قالب ۵ مرحله رزمایش کمک مومنانه تاکنون اجرا شده و تلاش شده است تا کمک‌های خیرین هم به این سمت و سو هدایت شود و این موج همدلی در هفته‌های آینده هم ادامه خواهد داشت، اما در همین حال، حال و هوای بسیاری از کشور‌های اروپایی و آمریکایی درگیر این بیماری هم دیدنی و البته قابل تأمل بوده است.
• روی دیگر «کرونا» در سرزمین چشم‌آبی‌ها
اواخر اسفندماه ۹۸ و در پی اعلام وضعیت فوق‌العاده در آمریکا، خبرگزاری رویترز در گزارشی به توصیف این مسئله پرداخت و نوشت: فروشگاهی در شهر «آنیون» ایالت نیوجرسی در ساعت ۸ صبح فعالیت خود را شروع کرد و تمامی موجودی شیر و بطری‌های آب آن ظرف ۵ دقیقه تمام شد! در شهر «آستین» ایالت تگزاس هم بنزین مخازن پمپ‌های بنزین خالی شد. هیچ بطری مایع سفیدکننده در فروشگاه‌های زنجیره‌ای «هوم دیپو» در شهر «فرفکس» ایالت ویرجینیا پیدا نمی‌شود!
بنابر این گزارش، در سراسر آمریکا هنگام سپیده دم، هزاران نفر از خریداران بیرون از سوپرمارکت‌ها و خواربارفروشی‌ها، پیش از آغاز به کار آنها، صف می‌کشند و به دنبال فرصتی برای خرید لوازم ضروری هستند، اقلامی که در قفسه‌ها تمام شده، زیرا این کشور با شیوع ویروس کرونا مواجه است!
روزنامه انگلیسی «دیلی‌میل» هم گزارش می‌دهد: در پی شیوع ویروس کرونا، مردم وحشت‌زده انگلیس به سمت فروشگاه‌های مواد غذایی هجوم برده‌اند و با تشکیل صف‌های طولانی در سه هفته اخیر بیش از یک میلیارد پوند مواد غذایی خریداری کرده‌اند. با ادامه این روند، دولت انگلیس از شهروندان این کشور درخواست کرده که از خالی کردن قفسه‌های فروشگاه‌ها بپرهیزند و بیشتر به فکر قشر آسیب‌پذیر جامعه باشند!
شبکه «اسکای نیوز» هم در گزارشی از هجوم مردم آمریکا برای خرید اسلحه خبر داد. اسکای‌نیوز گزارش داد که مردم آمریکا به صف‌های طولانی خرید سلاح پیوسته‌اند و می‌گویند که برای زمانی آماده می‌شوند که احتمالاً نظم عمومی در پی تشدید شیوع ویروس کرونا به هم بریزد!
مقایسه این دو وضعیت اجتماعی برای بازخوانی و مرور واقعیت‌های اجتماعی ایران و جهان و اصلاح برخی باور‌ها و ذهنیت‌ها خالی از لطف نیست.