اهداف امارات از علم کردن دحلان در تحولات فلسطین

پایگاه رهنما :

روز گذشته وبسایت امارات لیکس به نقل از برخی از منابع افشا کرد که ابوظبی در تلاش است تا محمد دحلان از رهبران جدا شده از جنبش فتح و مشاور کنونی ولیعهد ابوظبی را به انتخابات سراسری آتی فلسطین تحمیل کند و او را بار دیگر به صحنه سیاسی بازگرداند. به گفته این رسانه ابوظبی تحرکات سیاسی گسترده‌ای را برای تحمیل دحلان به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و جنبش فتح صورت داده است. این اقدام را می‌توان به عنوان آمادگی امارات برای دخالت در روند تحولات داخلی فلسطین در آستانه برگزاری انتخابات سراسری پارلمانی و ریاستی فلسطین دانست که پس از 14 سال وقفه در پی توافقات میان حماس و فتح قرار است در سال جای میلادی برگزار شود.

سناریوی گذار از محمود عباس

به طور حتم یک هدف مهم تکاپوی سیاسی جدید ابوظبی برای نفوذ در تحولات فلسطین در استانه برگزاری انتخابات (انتخابات شورای قانون گذاری فلسطین ۲۲ ماه مه ۲۰۲۱ ، انتخابات ریاستی ۳۱ ژوئیه و انتخابات شورای ملی فلسطین ۳۱ اوت)، تلاش برای کنار زدن محمود عباس از ریاست تشکیلات خودگردان و جریان فتح می‌باشد. پس از آنکه امارات و سپس بحرین سال گذشته از امضای توافق عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی خبر دادند، محمود عباس که تمام اعتبار و جایگاه سیاسی خود را به عنوان پیش برنده سیاست سازش برای گرفتن حقوق فلسطینیان در خطر می‌دید، علی رغم فشارهای ابوظبی و ریاض حاضر به حمایت و سکوت در قبال خیانت امارات و بحرین به آرمان ملت فلسطین نشد و به شدت آن را مورد انتقاد قرار داد.

بر این اساس در شرایط جدید کلید سیاست خارجی امارات در مورد مسئله فلسطین محمد دحلان است که به عنوان مشاور محمد بن زاید فعالیت می‌کند. دحلان در خان یونس متولد شد و پیش از این رئیس سازمان امنیتی فتح در غزه بود. وی از سال 2011 در ابوظبی در تبعید به سر می‌برد. وی ارتباط نزدیکی با خانواده سلطنتی النهیان دارد و از حمایت دولت مصر نیز برخوردار است .گفته می‌شود که این مقام سابق فتح تأثیر زیادی در تصمیم‌گیری‌های ولیعهد درباره مسائل مربوط به فلسطین دارد. بازگشت دحلان به سرزمین‌های فلسطینی برای جانشینی محمود عباس وضعیت ایده آلی برای ابوظبی خواهد بود.

هم در غزه و هم در کرانه باختری ، گمانه زنی ها در مورد نقش تسهیل کننده دحلان در توافق عادی‌سازی بسیار گسترده است. دحلان داشتن چنین نقشی را به شدت انکار کرده است اما امتناع وی از محكوم كردن این توافق، شبهات را برانگیخت. وی همچنین در مورد توافق عادی‌سازی و در دفاع از اقدام امارات گفته بود:  امارات متحده عربی تلاش خود را برای تحت فشار قرار دادن مستقیم دولت آمریكا و سایر طرفها برای خاتمه دادن به طرح الحاق شهرک‌های اشغالی و طرح صلح ترامپ با قطعنامه های سازمان ملل و ابتكار صلح عربی 2002 انجام داد.

نبیل شعث ، یک مقام عالی رتبه در فتح که به عنوان مشاور عباس فعالیت دارد گفته بود که دحلان بخشی از "مهندسی" توافق نامه‌های آبراهام بوده است. عدنان الدومیری سخنگوی سرویس های امنیتی فلسطین در رام الله نیز به فرانس 24 گفته بود که "ما مطمئن هستیم [دحلان] همدست و حامی عادی سازی بوده است." حماس نیز با این ارزیابی موافقت کرده است.

لذا با نگاه به احساسات شدید ضد اماراتی در میان تمامی فلسطینیان تلاش امارات آن است که دحلان را برای حفظ نفوذ در مسئله فلسطین راهی کرانه باختری کند. ابوظبی از این امر آگاه است که ایالات متحده و اسرائیل نیز از این شخصیت بحث برانگیز حمایت می‌کنند. پیشتر دیوید فریدمن سفیر واشنگتن در سرزمین‌های اشغالی به روزنامه اسرائیل هایوم گفته است که ایالات متحده دحلان را به عنوان رقیب احتمالی ریاست فلسطینی می داند.

استراتژی ثبات اقتدارگرا و دشمنی با اخوان المسلمین

یکی دیگر اهداف محمد بن زیاد در حمایت از دحلان سابقه ضداخوانی اوست. بن زاید اصولاً حامی تأسیس کشور مستقل فلسطینی نیست و به احتمال زیاد اعتقادی به اینکه فلسطینیان می‌توانند در آینده کشوری داشته باشند نیز ندارد. با این وجود ، رهبر امارات تلاش می‌کند در چارچوب دستور کار ابوظبی برای ریشه کن کردن نیروهای اخوان المسلمین از منطقه عربی و مقابله با نفوذ دشمنان امارات ، در امور فلسطین تأثیر بگذارد.

یک دلیل عمده که محمد بن زاید به داحلان بسیار نزدیک است مربوط به سوابق امنیتی وی در غزه است. به دستور او درسالهای 2000 تا 2010 صدها فلسطینی از گروه حماس را دستگیر و طبق برخی منابع شکنجه شدند.

بن زاید در پی آن است تا از دحلانبه عنوان اهرمی برای کاهش نفوذ ترکیه و قطر در منطقه استفاده کند. دحلان بارها سخنان تندی علیه قطر ابزار کرده و این امر حاكی از آن است كه در صورت حضور او در قدرت کرانه باختری و غزه از نظر پذیرش كمك های بشردوستانه و وفاداری‌های سیاسی به سمت امارات متحده عربی پیش می‌رود. 

در مورد ترکیه نیز وضعیت مشابهی وجود دارد. دولت ترکیه که دحلان را به دست داشتن در طراحی کودتای نافرجام 15 ژوئیه 2016 متهم می کند  او را در لیست تروریست‌های تحت تعقیب خود قرار داده و برای دستگیری او 700 هراز دلار پاداشت تعیین کرده است. آنکارا همچنین معتقد است که دحلان در کودتای مورد حمایت امارات و عربستان سعودی علیه محمد مرسی رئیس جمهور مخلوع مصر در سال 2013 نقش داشته است.

در نتیجه می‌توان گفن دحلان فلسطینی است که در بینش امارات متحده عربی برای خاورمیانه عاری از اخوان المسلمین بسیار مهم است. با این طرح‌ریزی ضداخوانی دیگر کشورهای ضداخوانی مانند مصر و عربستان سعودی نیز به سرعت از سناریویی که دحلان جانشین عباس شود استقبال می‌کنند.