شروع خوب رسانه ملی در میان اشک‌ها و لبخندهای نوروزی

 

عید نوروز هرسال که می‌رسد، صداوسیما بیشتر از قبل زیر ذره‌بین میلیون‌ها مخاطب در جای جایِ ایران می‌رود و همه چشم‌ها به سمت جعبه جادویی می‌چرخد تا ببینند تلویزیون در بهار جدید و در فرصتی که خانواده‌ها بیشتر از ایام عادی سال دور هم جمع می‌شوند، در رقابت با رقبا، چه چیز‌هایی به میدان آورده است. در نوروز ۱۳۹۸ هم مانند هرسال، آورده‌های رادیو و تلویزیون در بوته نقد مخاطبان قرار گرفت.

گذشته از آنکه فیلم‌ها و سریال‌ها و ویژه‌برنامه‌های مناسبتی امسال رسانه ملی چه نمره‌ای گرفت و نظر مخاطبان درباره آن‌ها چه بود، یادآوری این نکته لازم است که در عید امسال، کار صداوسیما به‌مراتب سخت‌تر از سال‌های قبل شد؛ ازآن‌جهت که از حدود ۵ روز قبل از عید و با آغاز موج شدید بارش‌ها، دو استان مازندران و گلستان درگیر بحران سیل شدند و این حوادث در تمام طول عید و با گسترش به استان‌های لرستان، خوزستان و چند استان دیگر دامن‌گیر آنتن صداوسیما شد. در این میان، سختی کار صداوسیما هنگامی خودش را نشان می‌داد که باید با حرکت بر لبه شمشیر، در عین اطلاع‌رسانی دقیق، کامل و به‌موقع نسبت به حوادث ناشی از سیل - نظیر حادثه باورنکردنی دروازه قرآن شیراز - و آگاه‌سازی مردم و مطالبه از مسئولان، درعین‌حال مراقب امید، شادی نوروزی و نشاط عمومی مردم هم باشد و فضای عید آن‌ها را نه در تلخی و اشک حوادث غرق کند و نه در غفلت و بی‌خبری مراسم‌های عید قرار دهد. به اذعان بسیاری از صاحب‌نظران، در این آوردگاه سخت و حساس رسانه ملی نمره خوبی گرفت تا جایی که علاوه بر تشکر مردم و مسئولان، تحسین رهبر معظم انقلاب را نیز به دنبال داشت.

سریال‌هایی با نمره بهتر از قبل.

اما اگر قرار بر نقد و بررسی برنامه‌های نوروزی امسال رسانه ملی باشد، باید در این بخش، عملکرد صداوسیما را به دو بخش «ویژه‌برنامه‌های تحویل سال» و «فیلم‌ها و سریال‌های نوروزی» تقسیم کرد. در بخش اول یعنی در ویژه‌برنامه‌های سال‌تحویل، بسیاری از صاحب‌نظران عملکرد شبکه‌های مختلف سیما را تقریباً مشابه سال‌های گذشته و درگیر کلیشه‌های نسبتاً خسته‌کننده توصیف کردند که البته در مواردی با تنزل سطح کیفی و محتوایی این برنامه‌ها نیز همراه بود؛ هرچند در میان این ویژه‌برنامه‌ها، باید حساب برنامه‌ای مانند «فرمول یک» را از بقیه جدا کرد که با خلاقیت هنرمندانه و گذر از انحصار‌های خواسته یا ناخواسته، بجای آنکه تریبون‌دار برخی چهره‌های تکراری شود، فرصتی را برای معرفی چهره‌های گمنام مردمی و تقدیر از آنان فراهم کرد؛ از قاضی خلاق دادگستری که پیشتاز صدور مجازات‌های جایگزین حبس بوده تا امام‌جمعه مردمی یک شهر کوچک یا بانوی گمنام فعال در عرصه‌های عام‌المنفعه.

در بخش فیلم‌ها و سریال‌ها هم درمجموع می‌توان عملکرد صداوسیما را متفاوت‌تر از سال‌های اخیر دانست و آن را شروعی خوب و امیدوارکننده برای سال جدید دانست. سریال «نون‌خ» در شبکه یک، با درون‌مایه طنز و با بهره‌گیری از داستانی جذاب، علاوه بر معرفی فضای زندگی و آداب‌ورسوم هم‌وطنان کُرد و منش پهلوانی آن‌ها، دغدغه شخصیت اصلی این سریال (نورالدین) برای ادای حق‌الناس و رفع مشکلات مردم را به تصویر کشید و همه این‌ها را با چاشنی خنده و طنز همراه کرد. شبکه سه نیز با سریال «زوج یا فرد» و با برجسته‌ترین هنرمندان طنز به میدان آمد و با بهره‌گیری از داستانی طنزگونه و جذاب، نشان داد که می‌توان مدیر ارشد کسوری هم بود و درعین‌حال از سلامت نفس و پاکی دست برخوردار بود و امانت مردم را حفظ کرد. شبکه پنج با «شش قهرمان و نصفی» و با مخاطب قرار دادن کودکان و نوجوانان و با درون‌مایه رزمی و کمدی، تلاش کرد تا اهمیت و حساسیت رونق تولید و حمایت از کارگر ایرانی و خطر کالای قاچاق را به دور از شعارزدگی، فرهنگ‌سازی کند. در این میان، شاید سریال «بر سر دوراهی» شبکه دو قدری قابل نقد به نظر برسد که در عین خانواده محور بودن، تا حدودی در فیلم‌نامه و داستانش از واقعیت‌های جامعه امروزی به دور بود، هرچند تلاش آن برای پرداختن به موضوع «سلامت نفس و پایبندی به خانواده» قابل‌تحسین به نظر می‌رسید.

نوروز ۹۸ هم با همه خاطرات تلخ و شیرینش گذشت و عملکرد نسبتاً خوب رسانه ملی در این ایام، می‌تواند نویدبخش تولیدات فاخر، جذاب و متناسب با نیاز جامعه برای سال جدید باشد تا هم میدان برای رقبای نااهل تنگ‌تر شود و هم رسالت این دانشگاه عمومی به نحو بهتری ایفا شود.