تکدیگری؛نازیبایی سیمای شهر و مافیای پشت پرده

دست دراز کردن پیش دیگران،یا به اصطلاح فرهنگی و ادبی "تکدیگری" ، معظلی است که  از زمان های گذشته قشری از جوامع بشری در اغلب کشورها ، به شکل های  متفاوت درگیر آن بوده اند. در هر جای دنیا چه کشورهای پیشرفته باشند و چه جوامع در حال توسعه، عده ای  به جهت نیاز و تأمین مایحتاج و معیشت،زندگی خود را از طریق  تقاضای کمک از دیگران سپری می کنند.و لذا مسئله تکدیگری یکی از آسیب های اجتماعی در هر جامعه ای محسوب می گردد که ارتباط مستقیم با ساختار فرهنگی و اقتصادی هر آن کشور دارد.
این معضل اجتماعی، دامن گیر شهرها به ویژه شهرهای بزرگ و در حال رشد شده، متکدیان با شیوه های مختلفی اهداف خود را دنبال می کنند،که از مشهودترین آنها : تکدی گری سر خیابان ها و معابر، مراجعه به در خانه ها، تکدی گری با عناوینی مانند فالگیر و فال بین، ساززدن در پارک ها وخیابان ها، فروختن آدامس، شستن و تمیز کردن اتومبیل ها در معابر، اسپند دودکردن،  ادعای فقر و ورشکستگی، بیماری خود و اعضای خانواده، از کار افتادگی، معلولیت، نمایش زخم بدن خود و یا فرزندان و با سوء استفاده از احساسات و عواطف انسانی، سعی در کسب ترحم سایرین را دارند.
می توان گفت انواع تکدی گری براساس عوامل روانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به وجود می آید و محصول ساختار اجتماعی آن کشور است.حس نوعدوستی در میان مردم از جمله مهم ترین دلایلی است که موجب می شود هرروز تعداد متکدیان و ترفندهای آنها بیشتر شود. البته دلایل دیگری مثل: از هم پاشیدگی خانواده. فقر، بیکاری، مهاجرت بی رویه و حاشیه نشینی.آسیب های اجتماعی در حوزه های مختلف. فرهنگ تن پروری برخی از افراد و...پایه گذار چنین معضلی می شود و تا زمانی که مردم رفتار  هوشمندانه نسبت به کسانی که درخواست کمک به شیوه غیر قانونی و فریبکارانه می کنند نداشته باشند، این پدیده  تکدیگری نیز پایدار خواهدبود.
باندهای مافیایی معضل دیگری است که به گسترش تکدیگری کمک می‌کنند؛آنها با اجیر کردن برخی افراد  مثل:کودکان و زنان، همانند سایر فعالیت‌های بزهکارانه به‌دنبال سوءاستفاده از عواطف و احساسات مردم هستند.
طبق بررسی های انجام شده ، این افراد به‌طور تصادفی در محل‌های مختلف شهر پخش نمی شوند؛ بلکه سازمانی پشت توزیع و تقسیم کار این افراد قرار دارد.
موضوع تکدیگری از دو جنبه مورد بحث است:
 1- افراد ناتوان و نیازمند به هر دلیلی ، در هر جامعه ای یافت می شوند و دولت ها موظف به رتق و فتق امور این افراد متناسب با امکانات و توانمندیهای مدیریتی خود هستند.
باید پذیرفت عده ای در جامعه بنا  به دلایل مختلف ناتوان هستند  و قدرت اداره امور زندگی خود را ندارند، به همین منظور ناچارند دست نیاز و یاری به سوی جامعه دراز کنند. جامعه هم  از طریق نهاد ها و مؤسسات مربوطه در این امر مثل: سازمان بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی(ره)، شهرداری و سایر سازمان‌های مردم‌نهاد به اندازه بضاعت و بودجه ای که دارند و همچنین کمک های مردمی که به همین منظور به مؤسسات  دولتی و یا سازمان های خیریه می شود، تلاش می کنند رفع نیاز و کاستی این طبقه طبقه مردم را در دستور کار قرار دهندو کوتاهی در ارائه خدمات توسط دستگاههای متولی می تواند چرخه هدفمند آسیب دیدگان اجتماعی را با چالش های متعددی روبرو سازد.
 2-  اما از زاویه دیگر تکدیگری رویه ای غیر قانونی و ترویج فرهنگ تن پروری و بی اعتمادی است که توسط عده ای از افراد سود جو،که اعتقادات و نوع دوستی مردم را دست آویز بازیهای مکارانه و فریبکارانه خود قرار می دهند در جامعه دیده می شود.
اینجاست که مسئله را با کنکاش بیشتری باید بررسی کرد. چون  شیوه آنها که به انحای مختلف صورت می گیرد. عواقب سوء و زشتی را در جامعه به همراه دارد.به عنوان مثال: طلب کمک از طریق نشان دادن نسخه پزشک، بکار بردن نام مبارک امامان و ائمه(ع). به همراه داشتن یک فرد ناتوان و پیر...که از احساسات مردم سوء استفاده می کنند.
این نوع حرکات باعث می شود در مواقع ضروری هم مردم با تردید به هم نوع خود کمک کنند و این پیامد ناپسندی است که از جانب تکدیگری حرفه ای گریبان جامعه را می گیرد.
بنابراین مورد دوم که بحث اصلی ما در این نوشتار است نیاز به پیگیری جدی و ارائه راهکار از سوی کارشناسان حوزه اجتماعی و مخصوصا مسئولان و متولیان حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی دارد.البته عملکرد خود مردم را هم نباید فراموش کرد،خود مردم هم در حل مشکلات و معضلات اجتماعی نقش بسیار مهمی دارند.به عنوان مثال تبریز هم بخشی از کشور عزیزمان ایران است اما این معضل تکدیگری در آن در مقایسه با کلان شهرهای دیگر بسیار کم است.
برای پیشگیری از معضل تکدیگری،تقویت نهادهای حمایتی- کمک به اشتغال- برنامه ریزی صحیح- اصلاح ساختار اقتصادی جامعه- تقویت باورهای دینی،فرهنگی و ارزشی- آموزش دوره های مهارت آموزی- جلوگیری از مهاجرت بی رویه به شهرها و رسیدگی به مناطق محروم - همکاری و هماهنگی سازمان ها با یکدیگر جهت جلوگیری و رفع مشکل - تحت حمایت قرار دادن همه افراد معلول و بی سرپرست - برخورد قاطع و قانونی با متکدیان حرفه ای و جمع آوری آنها توسط ادارات و سازمان های مسئول - مقابله با حاشیه نشینی - داشتن بانک اطلاعاتی قوی از افراد محروم جامعه و... موارد دیگری هستند که باید به منظور اصلاح این معظل و آسیب اجتماعی به آنها توجه کرد.