پنجشنبه ؛ 29 شهريور 1403
14 مهر 1397 - 16:44

دستاورد‌های نشست امنیتی تهران

نخستین نشست دبیران و مشاوران امنیت ملی کشور‌های منطقه با عنوان «گفت‌وگوی امنیتی منطقه‌ای» هفته گذشته چهارم مهر ماه ۱۳۹۷ با حضور نمایندگان امنیتی از کشور‌های ایران، روسیه، چین، هندوستان و افغانستان در تهران برگزار شد که می‌توان دستاورد‌های آن را اینگونه تحلیل کرد. یکی از مسائلی که در خصوص سیاست خارجی مطرح است، فاصله گرفتن از ترتیبات غربی و ایجاد ترتیباتی متناسب با ظرفیت‌های منطقه‌ای است
نویسنده :
محمد حسن رحمانی
کد خبر : 1549

پایگاه رهنما :

نخستین نشست دبیران و مشاوران امنیت ملی کشور‌های منطقه با عنوان «گفت‌وگوی امنیتی منطقه‌ای» هفته گذشته چهارم مهر ماه ۱۳۹۷ با حضور نمایندگان امنیتی از کشور‌های ایران، روسیه، چین، هندوستان و افغانستان در تهران برگزار شد که می‌توان دستاورد‌های آن را اینگونه تحلیل کرد. یکی از مسائلی که در خصوص سیاست خارجی مطرح است، فاصله گرفتن از ترتیبات غربی و ایجاد ترتیباتی متناسب با ظرفیت‌های منطقه‌ای است. در این خصوص می‌توان به برخی از دستاورد‌های این نشست اینگونه اشاره کرد:
۱. برگزاری اولین نشست در نوع خود
نشست امنیتی تهران از این حیث که اولین نشست در نوع خود بوده است، یک دستاورد مهم است. تاکنون مسئولان امنیتی کشور‌های مختلف که با هم تشریک مساعی در خصوص مبارزه با تروریسم داشته و دارند، گرد یک میز جمع نشده بودند. این نشست یکبار دیگر همگرایی کشور‌های شرکت کننده را در یکی از مهمترین مسائل جهان و منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا یعنی تروریسم سازماندهی شده نشان داد. تاکنون غرب تلاش می‌کرد با میزبانی از نشست‌هایی این چنینی به دنبال معرفی خود به عنوان صحنه گردان اصلی مبارزه با تروریسم خود را معرفی کند. این در حالی بود که غرب را می‌توان صحنه گردان اصلی شکل گیری تروریسم عنوان کرد. سوای از ایجاد ترتیبات و تنظیمات اقتصادی و سیاسی، ایران اینک در بالاترین سطح یعنی ترتیبات امنیتی نیز توانسته است بین کشور‌هایی که همسویی با هم دارند و می‌توانند در مبارزه با تروریسم در منطقه غرب آسیا و در حوزه مشترک، همگرایی داشته باشند، به جمع بندی مشخصی برسد. این جمع بندی به این سمت سوق پیدا کرده است که مبارزه با تروریسم توسط کشور‌های منطقه می‌تواند عملیاتی شود و این کشور‌های منطقه هستند که بایستی در خصوص سرنوشت خود تصمیم بگیرند و مداخلات خارجی نباید دخیل باشد.
۲. حضور کشور‌های قدرتمند در نشست تهران
حضور کشور‌های مهم و تاثیر گذار منطقه در عالی‌ترین سطح در این نشست نشان دهنده اهمیت این رخداد و توانایی تاثیرگذاری در شکل گیری و جهت گیری‌های جدید امنیتی در منطقه توسط کشور‌هایی نظیر ایران، چین، افغانستان، روسیه و هند است. البته این اقدامات باید در سایه ارتقاء درک واحد نسبت به تهدیدات مشترک و اراده پنج کشور پایه گذار این نشست انجام گیرد. همچنین گفته می‌شود که این نشست در دوره‌های بعدی باید با حضور کشور‌های بیشتری تشکیل و منشاء تاثیرات عمیق تری در منطقه باشد و با دستیابی به اهداف تعیین شده زمینه ساز کاهش چالش‌های امنیتی و بازگشت صلح و رفاه به کشور‌های آسیب دیده از بحران تروریسم در منطقه شود. در همین خصوص وب سایت المانیتور با توجه به برگزاری نشست امنیتی تهران در مطلبی با عنوان «ایران در تلاش برای چندجانبه گرایی، میزبان نشست امنیت منطقه‌ای است» نوشت: «ایران در تلاش برای ترویج چند جانبه گرایی در مسائل امنیتی روز ٢٦ سپتامبر ۴ مهر ماه، نخستین گفتگو‌های امنیتی منطقه‌ای را با حضور مقامات ارشد امنیتی از کشور‌های چین، هند، روسیه و افغانستان برگزار کرد تا در مورد مسائل تروریسم و دیگر تهدیدات منطقه‌ای گفتگو کنند.» بعد از انزوای آمریکا در سازمان ملل متحد و شورای امنیت، مجمع عمومی، دیوان بین المللی دادگستری و سایر مجامع بین المللی، حالا آمریکا در مناطق نیز در حال تنها ماندن است. عدم پذیرش سلطه آمریکا به لحاظ امنیتی موضوعی نیست که مقامات آمریکایی به راحتی در مورد آن تن بدهند. آمریکایی‌ها به خوبی از هزینه‌های برگزاری نشست تهران با خبر هستند و می‌دانند تا چه حد چندجانبه گرایی بین المللی را تقویت کرده و سبب خواهد شد تا نقش «تعیین کنندگی» آمریکا زیر سوال رود.
۳. ایجاد دبیرخانه دائمی اجلاس دبیران و مشاوران امنیت ملی کشور‌های منطقه
یکی دیگر از دستاورد‌های این نشست این بود که طرح دبیرخانه دائمی اجلاس دبیران و مشاوران امنیت ملی کشور‌های منطقه، بین کشور‌ها مورد بحث قرار گرفت. نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه در این نشست ابتکار جمهوری اسلامی ایران در برگزاری نشست گفت‌وگوی امنیتی منطقه‌ای را گامی تأثیرگذار در افزایش هماهنگی منطقه‌ای در زمینه مقابله با تهدید تروریسم و برقراری امنیت پایدار عنوان کرد و اظهار داشت: تروریسم دشمن مشترک ماست و باید تمام تلاش خود را برای مقابله با آن در تعامل با یکدیگر و نهاد‌های بین‌المللی متمرکز کنیم.
۴. نامشروع قلمداد شدن حضور آمریکا در منطقه
حضور نامشروع آمریکا در منطقه، مسئله‌ای است که توسط جمهوری اسلامی در حال مخابره به افکار عمومی بین المللی است. اینکه سایر کشورها، خصوصا کشور‌های بزرگی شبیه به روسیه و چین نیز این حضور را نامشروع بدانند، گامی مهمی در جهت مبارزه با شرارت‌های آمریکا در این منطقه است. در همین زمینه دبیر شورای امنیت ملی روسیه پاتروشف گفته است «حضور نظامی آمریکا در افغانستان نه تنها تأثیری در ایجاد ثبات و امنیت نداشته، بلکه موجب پیچیده‌تر شدن بحران امنیتی در این کشور شده است.» این موضوع دستاوردی برای دکترین جمهوری اسلامی برای مبارزه با شرارت‌های آمریکا در منطقه است.
۵. مبارزه با تروریسم توسط کشور‌های منطقه با ایجاد پایگاه ضد تروریستی
یکی از مسائل مورد توجه کشور‌های مشارکت کننده در این نشست این بود که همگی بر درک مشترک بر سر مبارزه با تروریسم خارج از سازوکار‌های غربی آن، اجماع داشتند. برای مثال آجیت دوال، مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر هند طی سخنانی، برگزاری این نشست را در تقویت درک مشترک نسبت به تهدیدات و اتخاذ راهکار‌های مقابله‌ای بسیار مفید دانست و اظهار داشت: تروریست‌ها در آسیای میانه با اتکا به منابع حاصل از تجارت مواد مخدر خود را تقویت می‌کنند و لازم است در طراحی سازوکار‌های جلوگیری از توسعه فعالیت و نفوذ تروریسم موضوع مسدودسازی کانال‌های تامین مالی این گروه‌ها به صورت جدی مدنظر قرار بگیرد. چین نیز معتقد به بوجود آمدن سازوکار‌های جدید منطقه‌ای توسط کشور‌های منطقه برای مبارزه با تروریسم بود؛ بنابراین ایجاد پایگاه ضدتروریستی توسط کشور‌های شرکت کننده در این نشست را می‌توان یکی از دستاورد‌های این نشست عنوان کرد.

ارسال نظرات