دولت سیزدهم ،دستاوردها وتحول در رویکردها

پایگاه رهنما:

روز‌های آغازین شهریور ماه هرسال که به مناسبت پاسداشت شهادت دو یار دیرین حضرت امام وانقلاب، یعنی شهیدان رجایی و باهنر در هشتم شهریور سال ۱۳۶۰، به عنوان هفته دولت نامگذاری شده است به فرصتی برای ارزیابی عملکرد دولت‌ها در نظام اسلامی تبدیل شده است. این دو شهید  بزرگوار که در مدت کوتاهی بعد از تشکیل دولتشان، در انفجار ساختمان نخست وزیری توسط منافقین کوردل به شهادت رسیدند، تشکیل دهندگان نخستین دولت انقلابی و مکتبی در ایران بودند که پس از خروج دولتمردان لیبرال در دولت  موقت بازرگان  و عزل بنی صدر از ریاست جمهوری در کشور استقرار یافت. اما به رغم عمر کوتاه این دولت، به دلیل سوابق انقلابی و شایستگی‌های اخلاقی وتلاش‌های صادقانه در خدمت به مردم، به عنوان الگویی برای دولت‌ها در نظام جمهوری اسلامی معرفی شد که مبتنی بر اهداف بزرگی، چون پایبندی کامل به دین خدا و اصرار بر اقامه الهی، عدالت طلبی، مبارزه با فساد، پاک دامنی، صداقت و صراحت و توجه به محرومان باید شکل گرفته و اهداف انقلاب را دنبال کنند.

در این نوشتار اگر چه ارزیابی عملکرد دولت‌های گذشته در نظام اسلامی امکان پذیر نیست، اما روند تحقق مراحل پنج گانه آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی یعنی؛ ۱-پیروزی انقلاب اسلامی؛ ۲- تشکیل نظام اسلامی؛ ۳-تشکیل دولت اسلامی؛ ۴-تشکیل کشور اسلامی؛ ۵-تشکیل دنیای تمدن اسلامی، را که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در گذشته بار‌ها در بیانتشان مورد بررسی قرار داده اند، نشانگر آن است که به رغم تحقق دو گام اول یعنی پیروزی انقلاب اسلامی وتشکیل نظام اسلامی، عدم تحقق کامل گام سوم یعنی دولت اسلامی سبب شده که گام‌های بعدی نیز آن چنان که باید تحقق کامل نیابد و به همین دلیل است که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب در بهمن ماه ۱۳۹۷ با تأکید بر این مهم؛ در توصیه‌های هفت‌گانه خود الزامات تحقق بیانیه را به عنوان نقشه راه  ترسیم نمودند.

اگرچه تحقق این توصیه‌های هفتگانه یعنی  ۱) علم و پژوهش  ۲) معنویّت و اخلاق ۳) اقتصاد ۴) عدالت و مبارزه با فساد ۵) استقلال و آزادی ۶) عزّت ملّی، روابط خارجی، مرزبندی با دشمن۷) سبک زندگی  در دولت گذشته به دلایلی چند، قابل انتظار نبود، اما تعابیری که رهبرمعظم انقلاب در سال گذشته و در یک سالگی دولت نسبت به رویکرد‌ها و تلاش‌های دولت سیزدهم داشتند، نوید بخش گام برداشتن این دولت  در آن راستا است، ایشان زنده کردن امید و اعتماد مردم را مهمترین توفیق دولت سیزدهم  دانستند و یادآور شدند: مردم می‌بینند که دولت در وسط میدان و مشغول کار و تلاش برای حل مشکلات و خدمت‌رسانی به آن‌ها است و این واقعیت، امید و اعتماد عمومی را تا حد زیادی احیا کرده است.

در حوزه مسائل اقتصادی گرچه تشدید فشار‌ها و تحریم‌ها و همچنین پیامد‌های اغتشاشات سال گذشته و برخی ضعف ها، سبب شده است که اهداف مورد انتظار هنوز  تحقق نیابد، اما در بسیاری از عرصه‌های دیگر تلاش‌های دولت سیزدهم در همکاری با سایر قوا دستاورد‌های ارزشمندی را برای نظام به ارمغان آورده است، نظیر؛ اهتمام بر مقابله با فساد، تقویت اقتدار وامنیت ملی، پیشرفت‌های کم نظیر در تولید تجهیزات دفاعی، پیشرفت‌های فنی برنامه هسته‌ای کشور، تقویت روابط متوازن جمهوری اسلامی ایران با حوزه شرق –غرب و به‌ویژه با کشور‌های منطقه در چارچوب منافع ملی  مبتنی بر  راهبرد شکست طرح غرب برای انزوای ایران، تحکیم و تقویت عقبه راهبردی نظام در منطقه، اجرای طرح هدفمندی یارانه ها، تسهیل روند صدور مجوز‌ها و حذف امضا‌های فساد برانگیز، فعال سازی کارخانجات تعطیل شده وکاهش بیکاری در کشور و... از جمله  این دستاوردهاست.

اما در کنار این دستاوردها، آنچه که نوید بخش نتیجه بخشی تلاش‌های دولت سیزدهم است، تغییر در رویکرد‌های دولت سیزدهم در  مقایسه با  دولت‌های گذشته است، نظیر:

۱-کاهش رقابت‌های منفی و مناقشه‌برانگیز در روابط بین قوا که موجب آشفته کردن ذهن مردم می‌شد؛

۲-خارج کردن جامعه از چشم انتظاری برای تصمیم‌گیری و اقدام دیگران و شرطی سازی شرایط کشور به تصمیمات بیگانگان؛

۳- مسئولیت‌پذیری واینکه  در دو سال اخیر شنیده نشد که دولت فرافکنی و بهانه‌تراشی کند و بگوید «اختیار نداریم»، نمی‌گذارند کار کنیم، و...؛

۴-تقویت همگرایی میان دیپلماسی و میدان وبهره گیری هوشمندانه از ظرفیت‌های میدان برای پیشبرد دیپلماسی و تقویت روابط بین المللی؛

۵- تغییر رویکرد‌های های فرهنگی؛ فعال سازی شورای عالی انقلاب فرهنگی و ظرفیت سازی برای کاهش معضلات فرهنگی؛

۶- برجسته شدن شعار‌های انقلاب، مانند  عدالت‌طلبی، پرهیز از اشرافی‌گری، حمایت از مستضعفان، استکبارستیزی؛

۷-جوانگرایی  در انتخاب  مدیران و مسئولان اگرچه ممکن است  در مواردی اشتباه و خطا رخ دهد،  اما در مجموع دمیده شدن روح جوانی در دولت و پرورش مدیران قوی، ارزش صبوری در مقابل این خطا‌ها و رفع تدریجی آن‌ها را دارد؛

۸—هوشمندی در برابر جنگ ترکیبی دشمن در اغتشاشات گذشته و همراهی با مردم در  خنثی سازی توطئه‌های گسترده دشمنان به رغم دخالت صریح قدرت‌های سلطه در حمایت از اغتشاشگران که  به فرصتی برای اعتلای انقلاب اسلامی  واثبات قابلیت‌ها وتوانمندی‌های آن در جهان تبدیل شده است. عباس حاجی نجاری