وخامت وضعیت اقتصادی مردم فلسطین در پی شوک برنامه جهانی غذا

 مردم فلسطین که ۷۵ سال است به دلیل اشغالگری رژیم صهیونیستی در بدترین وضعیت اقتصادی و معیشتی زندگی می‌کنند، شدیدا به کمکهای جهانی نیاز دارند. در روزی که رژیم صهیونیستی با حملات هوایی مناطقی از غزه را مورد هدف قرار داد و تعدادی از فلسطینی‌ها را به شهادت رساند، سامر عبدالجابر مسئول برنامه جهانی غذا در فلسطین هم اعلام کرد که این نهاد کمک‌های غذایی به بیش از ۲۰۰ هزار فلسطینی که ۶۰ درصد کمک‌های فعلی مشمول آنها می‌شود را از ماه ژوئن (خردادماه) به دلیل کمبود شدید منابع مالی متوقف می‌کند.

سامر عبدالجابر گفت که اگر این نهاد تامین مالی نشود، باید کمک‌های غذایی و نقدی را تا ماه آگوست به طور کامل متوقف کند. عبدالجابر تاکید کرد:«برنامه جهانی غذا از عواقب این تصمیم دشوار و اجتناب ناپذیر بر صدها هزار نفر که برای تامین نیازهای ضروری خود به کمک‌های غذایی وابسته هستند، آگاه است». این نهاد بین‌المللی گفته که به علت کمبود شدید منابع مالی، برنامه جهانی غذا مجبور به انتخاب گزینه‌های دردناک برای صرفه جویی در منابع محدود خود شده است. با وجود این، برنامه جهانی غذا گفته که کمک به ۱۴۰ هزار نفر در غزه و کرانه باختری را همچنان ادامه خواهد داد. برنامه جهانی غذا تاکید کرد که تعلیق کمک‌ها به فلسطینی‌ها را برای نجات افراد دیگری که در معرض بالاترین خطر هستند، انجام داده است.

برنامه جهانی غذا به فلسطینی‌های نیازمند ماهانه بسته‌های غذایی و مبلغ ۱۰.۳۰ دلار به ازای هر فرد می‌دهد که تعلیق کمک‌های مالی هر دو بخش از این کمک‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در پی اعلام این تصمیم، ده‌ها فلسطینی در مقابل مقر برنامه جهانی غذا در شهر غزه تجمع کردند و در مخالفت با این اقدام شعار «نه به گرسنگی» سر دادند. تصمیم برنامه جهانی غذا بیشتر بر روی خانواده‌های ساکن غزه و کرانه باختری که بالاترین نرخ ناامنی غذایی و فقر را دارند، تأثیر خواهد گذاشت.

این سازمان مردم نهاد در ژانویه ۲۰۱۹هم کمکهای انساندوستانه به ۲۷ هزار فلسطینی ساکن غزه و کرانه باختری را به دلیل کمبود مالی قطع کرده بود. بنابراین اگر روند کاهش کمکهای مالی به فلسطینی‌ها تداوم داشته باشد، شرایط برای آنها سخت‌تر از قبل خواهد شد و میزان بیکاری و فقر هم گسترش خواهد یافت. گفتنی است که در سال ۲۰۱۸، برنامه جهانی غذا به ۲۵۰ هزار نفر در غزه و ۱۱۰ هزار نفر در کرانه باختری کمک غذایی ارائه کرد.

هر چند آمار دقیقی از میزان کمکهای سلانه برنامه جهانی غذا به فلسطینی‌ها در دست نیست اما با یک حساب سرانگشتی می‌توان که ماهانه چیزی در حدود ۶ میلیون دلار به ساکنان غزه و کرانه باختری کمک‌رسانی انجام می‌شد که در مقابل سیل مشکلات رقم بسیار ناچیزی است.

برنامه جهانی غذا از سال ۱۹۶۱ برای کمک به مردم کشورهایی که با گرسنگی، فقر و بیکاری مواجه هستند فعالیت خود را شروع کرد و بودجه آن نیز از طریق کمکهای داوطلبانه، عمدتا از سوی دولتها و به ویژه غربیها تامین می‌شود.

وضعیت اسفبار فقر و بیکاری در غزه و کرانه باختری

بر اساس آمارهای نهادهای فلسطینی و سازمان ملل، ۲.۳ میلیون نفر در غزه زندگی می‌کنند که ۴۵ درصد آنها بیکار هستند و ۸۰ درصد آنها به کمک‌های بین‌المللی نیاز دارند.

قطع کمکهای بشردوستانه به فلسطینی‌ها درحالی است که رژیم صهیونیستی از سال ۲۰۰۶غزه را به طور کامل محاصره کرده و اجازه نمی‌دهد تا کمکهای جهانی به این منطقه سرازیر شود. نرخ بیکاری در غزه در سال ۲۰۰۵ یعنی زمان عقب‌نشینی نظامیان صهیونیستی از این منطقه، ۲۳.۶ درصد بود، درحالی‌ که اکنون این رقم به ۶۹ درصد رسیده که یکی از بالاترین نرخ‌های بیکاری در جهان به شمار می‌رود. رژیم صهیونیستی با حملات مداوم بسیاری از زیرساخت‌های غزه و هزاران خانه را در سالهای اخیر ویران کرده که برای بازسازی این حجم تخریب‌ها دهها میلیون دلار لازم است. در چنین شرایطی، قطع کمکهای جهانی علاوه‌بر اینکه فقر و بیکاری را تشدید خواهد کرد، روند بازسازی در غزه را نیز دشوار می‌کند.  

بر اساس آمارهای اعلام شده، دو سوم مردم غزه ازنبود امنیت غذایی رنج می‌برند. غزه به دلیل محاصره شدید اقتصادی، از کمبود امکانات بهداشتی و درمانی هم به شدت رنج می‌برد و بسیاری از بیمارستانهای آن در حملات صهیونیستها تخریب شده و راه امدادرسانی از خارج هم مسدود است. ساکنان غزه به دلیل اقدامات ضد انسانی صهیونیست‌ها حتی از آب شرب سالم هم محروم هستند و بر اساس گزارشهای حقوق بشری 12 درصد مرگ و میر کودکان غزه، به خخاطر استفاده از آبهای آلوده است و این فجایع، در سکوت جامعه جهانی انجام می‌شود.

در کرانه باختری هم وضعیت به همین گونه است و نیمی از ساکنان این منطقه پرتنش امنیت غذایی ندارند و روز به روز بر تعداد این افراد افزوده می‌شود. رژیم صهیونیستی روز به روز دامنه جنایات خود در غزه و کرانه باختری را تشدید می‌کند و در نتیجه آن، شرایط زندگی برای هزاران فلسطینی فاجعه بارتر می‌شود. همچنانکه رژیم اشغالگر چند ماه پیش با هدف تحت فشار قرار دادن تشکیلات خودگردان، اعلام کرد که 39 میلیون دلار کمکهای مالی به این سازمان را متوقف خواهد کرد.

قطع کمکهای برنامه جهانی غذا به فلسطین، درحالی است که این سازمان بارها اعلام کرده که گرسنگی و فقر به دلیل سیاست‌های رژیم صهیونیستی جان هزاران فلسطینی در غزه و کرانه باختری را تهدید می‌کند اما با این حال بدون توجه به این وضعیت بحرانی، صدها هزار نفر را از دریافت این کمکهای ناچیز محروم کرده است. برنامه جهانی غذا هر چند هر گونه نفوذ قدرتهای جهانی بر این سازمان حقوق بشری را رد می‌کند اما اقدام اخیر این سازمان خواسته و یا ناخواسته در مسیر تحقق برنامه‌های رژیم صهیونیستی است که سعی دارد جامعه جهانی را برای کاهش حمایتها از فلسطینی‌ها تحت فشار قرار دهد.

این احتمال وجود دارد که لابی صهیونیستی این بار از نفوذ خود استفاده کرده باشد و کاهش بودجه برنامه جهانی غذا هم بهانه‌ای برای توجیه این اقدام غیرانسانی است. چرا که اگر قرار به کاهش کمکهای بشردوستانه بود، مناطق دیگری در جهان هستند که در مقایسه با فلسطینی‌ها در وضعیت نسبتا بهتری به سر می‌برند. مردم مظلوم فلسطین سالهاست که از جامعه جهانی می‌خواهند رژیم صهیونیستی را برای لغو محاصره و پایان اشغالگری تحت فشار قرار دهند تا بخشی از درد فلسطینی‌ها کاسته شود اما برعکس، سازمانهای مردم نهاد با قطع کمک به فلسطینی‌ها در مسیری قدم بر‌دارند که خواست صهیونیستها است.

استادارد دوگانه حقوق بشری

سازمانهای حقوق بشری که عمدتا تحت نفوذ آمریکا و کشورهای غربی قرار دارند همواره نشان داده‌اند در ارسال کمکهای انساندوستانه بین متحدان غرب و دشمنان آنها استاندارد دوگانه‌ای را اجرا می‌کنند. تعلیق کمک برنامه جهانی غذا به فلسطینی‌ها که بیش از هر مردم دیگری به این کمکها نیاز دارند، به بهانه مضیقه مالی درحالی است که غربی‌ها در ۱۵ ماه گذشته به اوکراین بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار کمک مالی و تسلیحاتی ارسال کرده‌اند و گفته‌اند تا هر زمان که درگیری با روسیه طول بکشد، به این کمکها ادامه خواهند داد.

غربی‌ها همیشه ثابت کرده‌اند که چشم آبی‌های اروپا بیش از همه در اولویت کمک‌های جهانی قرار دارند. با وجود تعلیق کمکهای برنامه جهانی غذا به فلسطین، اما همین سازمان در مارس۲۰۲۲ در ابتدای جنگ اوکراین، اعلام کرد که آماده است به 5 میلیون آواره این کشور کمک کند. درحالی که با وجود کمکهای گسترده غرب، اوکراین چندان نیازی به کمکهای برنامه جهانی غذا ندارد و اولویت با مردم فقیر فلسطین و سایر ملل ضعیف است که دهه‌ها است با گرسنگی و فقر دست و پنجه نرم می‌کنند.‌

ادعای برنامه جهانی غذا به کاهش بودجه مالی درشرایطی است که دیوید بیزلی، مدیر اجرایی این سازمان ماه گذشته در سخنانی گفت که در سال ۲۰۲۲ میزان کمک‌های آمریکا از ۳.۵ میلیارد دلار به ۷.۴ میلیارد دلار افزایش یافته و کمک‌های آلمان هم که پیشتر ۳۳۰ میلیون دلار بود، به ۱.۷ میلیارد دلار رسید. هر چند بیزلی گفته که در ماههای آینده اگر کشورها کمک بیشتری نکنند وضعیت بدتر هم خواهد شد، اما با افزایش دو برابری کمکهای مالی آمریکا و آلمان شرایط مالی این سازمان جهانی نسبت به گذشته بهتر شده است و قطع کمکهای سالانه چند ده میلیونی فلسطینی‌ها، توجیهی برای فرار از زیر بار فشارهای خارجی است.   

در حال حاضر، نیمی از بودجه این سازمان توسط دولت آمریکا تامین می‌شود و دیگر کشورهای غربی هم سهم به سزایی در کمک به برنامه جهانی غذا دارند و به همین خاطر نفوذ غربیها در این نهاد حقوق بشری چشمگیر است و می‌توانند برنامه‌های آنرا با سیاستهای خود همسو کنند.

در زمانی که سازمانهای جهانی و غربیها از کمک ناچیز به مردم فلسطین دریغ می‌کنند، بنابراین بار سنگینی روی دوش کشورهای عربی است تا این کمبودها را جبران کنند. کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس که به دلیل درآمدهای سرشار نفتی، ثروت کلانی در اختیار دارند می‌توانند در این زمینه کمک شایانی بکنند.

گزارشهای غیررسمی حاکی از این است که امارات و عربستان سعودی در سالهای اخیر در راستای تحکیم پایه‌های عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی، میلیاردها دلار در سرزمین‌های اشغالی سرمایه‌گذاری کرده‌اند که اگر این مبالغ هنگفت به دست فلسطینی‌ها برسد، بسیاری از مشکلات غزه و کرانه باختری حل خواهد شد. اخیرا نیز نشانه‌هایی از نزدیکی اعراب به گروههای مقاومت فلسطین و تعلیق روند سازش با اسرائیل دیده می‌شد و شاید اعراب بتوانند بخشی از آلام فلسطینی‌ها را کاهش دهند.