حاج قاسم حلقه وصل دفاع مقدس به جبهه مقاومت بود

پایگاه رهنما:

 موضوع مقاومت و در رأس آن شهید سلیمانی در این جبهه، چند سالی است که شکل علنی به خود گرفته، اما در طی همه این سال‌ها شاید ساعت ها حرف برای گفتن در خصوص نقش این شهید در شکل دهی و گسترش این جبهه وجود داشته باشد. برای این منظور به سراغ یکی از کارشناسان منطقه‌ای رفتیم که با این شهید ارتباط کاری هم داشته است. دکتر سید رضا صدر الحسینی کارشناس مسائل منطقه در این گفتگو با ما همراه است.

*آقای دکتر ابتدا بفرمایید که چرا موضوع مقاومت چنین با نام حاج قاسم سلیمانی گره خورده است؟

یکی از موضوعات اساسی که امروز بعد از شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی می توان به آن پرداخت، نقش آفرینی شخص ایشان در موضوعی به نام مقاومت و افزایش توان و حوزه جغرافیای مقاومت است.

در واقع زمانی که خود ایشان در حیات بودند علاقه‌ای نداشتند که کارهای شخص ایشان در رسانه ها مطرح شود. زحمات و تلاش‎ها، ایثار و اخلاص او بر بخش قابل توجهی از جمعیت آزادگان دنیا روشن و شفاف بود اما خود ایشان علاقه به مطرح شدن نداشت هرچند بسیاری از اقدامات او جنبه سری و محرمانه نیز داشت. اما یکی از مهمترین خصوصیات اخلاقی ایشان همین اخلاص و کار برای خدا بود که این امر را سبب شده. نکته حائز اهمیت هم این است که ایشان در این اواخر که مسئولیت و فعالیتش علنی شد به هیچ عنوان در رابطه با فعالیت‌ها و ثمرات فعالیت‌هایش حتی یک نشست خبری هم با خبرنگاران و اصحاب رسانه نداشت. در صورتی که شاید مهمترین کارهای در سطح دنیا یعنی از بین بردن فاجعه جریان تروریسم تکفیری داعش به دست فرماندهی او اتفاق افتاد.

اقداماتی که ایشان در حوزه وسیع مقاومت داشتند، هنوز خوب بیان نشده. شهید سلیمانی با این اخلاص در عمل به اثبات رساند که برای مدیریت و فرماندهی و رهبری اخلاقیاتی نیاز است تا به موفقیت رسید، یکی همین اخلاص است. شخصیت فردی، اجتماعی، نظامی و اخلاقی ایشان توانست موضوع مقاومت را که از سال های گذشته و پس از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد و معطوف به بعضی از نقاط همچون لبنان بود چنان گسترش دهد که امروز موضوع مقاومت در پنج قاره عالم وجود دارد و جریان‌های مختلف در مکان‎های مختلف و در جغرافیای متعدد در مقابل نظام سلطه و رژیم صهیونیستی قد علم کردند و همه آنها خود را به گونه ای مدیون تفکر مقاومت و شخص حاج قاسم سلیمانی می‎دانند.

*یعنی پشت سازمان دهی و تشکیلات آنها شخص حاج قاسم سلیمانی بود؟

نه، منظور این نیست. این مسئله حائز اهمیت است که بسیاری از مبارزانی که در نقاط مختلف دنیا به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با مقاومتی به مرکزیت و محور جمهوری اسلامی هماهنگ هستند و شخص رهبر معظم انقلاب را رهبر این جریان می دانند و فرمانده میدانی را حاج قاسم سلیمانی با او دیدار حضوری نداشتند، شاید حاج قاسم هم به منطقه جغرافیایی آنها نرفته باشد، اما تفکری که انقلاب اسلامی دارد و الهام بخشی آن و توصیه‎های رهبر معظم  انقلاب اسلامی به آزادگان جهان و... همه آنها را گرد مقاومت که فرماندهی حاج قاسم سلیمانی بر سر آن بود جمع کرده است. بنابر این اینچنین نبود که او خود در همه نقاط بی‎شماری که امروز در مقابل نظام سلطه ایستادگی و مبارزه و مخالفت می‎کنند حضور فیزیکی داشته است،بلکه تفکر ایشان که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان مکتب سلیمانی تعبیر کردند توانست آن محوریت نسبتا محدود در سال‎های گذشته را به چنین حرکت بزرگی تبدیل کند.

*یعنی الگوگیری کردند؟

واقعیت امر این است که حاج قاسم را نباید فقط در حوزه نظامی، دفاعی، میدانی و طراحی عملیات و شکست نظامی مخوف ترین تروریست های دنیا دید، بلکه او شرایطی را داشت که توانسته بود با نگاه جامع در حوزهامروز وسعت این تفکر مقاومت را در پنج قاره عالم شاهد هستیم.

البته بروز و ظهور سردار سلیمانی بیشتر در موضوعی به نام مبارزه نظامی تبلور پیدا کرد اما چه کسی است که نداند خصوصیات فردی ایشان در حوزه روابط اجتماعی و همچنین علاقه مندی نسبت به همه کسانی که به نوعی در حوزه مقاومت فعالیت می‎کردند توانست این جاذبه را ایجاد کند و این وسعت نفرات و جغرافیا را فراهم کند. البته در مورد هر یک از خصوصیات یاد شده افراد مختلف می‌توانند ساعت ها صحبت کنند اما مهمترین و بارز ترین این خصوصیات این بود که او خود را نمی دید و خود را تابعی از ولی فقیه زمان خود می‌دانست و شاید یکی از مهمترین دلایل علاقه‌مندی طیف گسترده‎ای از مردم جهان به ایشان این بود که او هیچگاه خود را مطرح نمی‌کرد و بلکه فرامین دیدگاه و نظرات امامین انقلاب را مطرح می‌کرد و در حقیقت همیشه خود را در ظل آنها می‌دانست و تلاش و خودسازی وی در این مسئله به نتیجه رسیده بود و او خود را هیچگاه برتر از دیگران ندید و این خلوص نیت او توانسته بود بسیاری از خصوصیات مثبت وی را در دیدگاه کسانی که در حوزه مقاومت فعالیت می‌کردند جلوه‎گری  نمود بیشتری داشته باشد.

*در بعد نظامی درباره شهید حاج قاسم سلیمانی سخن های بسیاری گفته شده است. به نظر شما در این حوزه یکی از مهمترین ویژگی ایشان چه بود، که تبلور خوبی هم در جبهه مقاومت پیدا کرد؟

من به ابعاد نظامی حاج قاسم اشاره‌ای نداشتم، اما در این خصوص خیلی سخن است. یکی از موضوعات اساسی برای شناخت حاج قاسم که می‎تواند ملاک بسیار مناسبی برای محققان و پژوهشگران حوزه مقاومت باشد این بود که حاج قاسم معمولا در همه حوزه‎هایی که قرار بود آنجا عملیات شود با تاسی از دفاع مقدس عمل می‎کرد. فرماندهان دفاع مقدس خود در خط مقدم و حتی برای شناسایی مناطق عملیات و نیروهای بعثی و حتی موانع و استحکامات دشمن شخصا حضور می‎یافنتد، او هم این خصوصیات مثبت را از دفاع مقدس به مقاومت منتقل کرد و خودش در همه صحنه‎ها حاضر بود. در واقع حاج قاسم یکی از مهمترین حلقات وصل دفاع مقدس و مقاومت بود. او فرهنگ دفاع مقدس را به جبهه مقاومت تسری داد.

او سعی می کرد خود در همه صحنه ها حضور میدانی داشته باشد. حتی در بعضی از نقاط علی رغم وجود خطرات قابل توجه که بعضی فیلم‎های آن بعد از شهادت ایشان منتشر شده و تصاویر محدودی هم از این مسئله وجود دارد و ملت شریف ایران و جهانیان مشاهده کردند، او خود برای مشاهده خطوط مقدم حضور به هم می‎رساند و تلاشش بر این مسئله معطوف بود که به جای برو گفتن بگوید بیا، خودش در سخنرانی‎هایش به این موضوع از دفاع مقدس به خوبی اشاره کرده است.

این در جبهه‎های هشت سال دفاع مقدس جزو موضوعات عادی و جاری بود، فرماندهان ارشد خود در دیدگاه‎های شناسایی و خطوط مقدم بودند و پشت بی سیم به نیروها اعلام می‎کردند که بیایید، حاج قاسم هم در میدان دفاع مقدس و هم در میدان مقاومت چنین عمل کرد. این انتقال تجربه یکی از مهمترین ویژگی‎های ایشان بود.

*نکته دیگری در این خصوص دارید؟

بله، ویژگی مهم ایشان مردمی بودن و علاقه به مردم بود. او که بالای 60 سال سن داشت و با مجروحیت جنگی و سابقه بالای فرماندهی می‌توانست به میزان سوابقش در جبهه و مسئولیت هایش از یک زندگی نسبتا راحت و بی دغدغه برخوردار باشد، او زندگی آرام و بی دغدغه و بی دردسر را به دلیل خلوص نیت و سربازی که تا آخر عمر احساس می‎کرد، نپذیرفت و مجاهدانه زندگی کرد. در وصیت نامه‌اش آنچنان تعبیرات بلندی درباره ولایت فقیه و ولی فقیه زمان دارد و تاکید می کند که او سرباز است. او واقعا زندگی ساده بدون تشریفات و بدون اسراف داشت و این مسئله در طول فرماندهی ایشان بر جبهه مقاومت کاملا آشکار بود.

او هیچگاه به دنبال این نبود که در فرماندهی بیش از آنچه که جبهه‎های مقدم مقاومت دارند، شرایطی بهتر برای خود فراهم کند، در کنار همان‎ها همان غذا و امکانات و تجهیزات را می پسندید. همه هم او را چنین می‌دیدند، یکی از مهمترین دلایلی که در قلب رزمندگان مقاومت با ادیان، مذاهب، قومیت و کشورهای بود، همین ساده زیستی و مردمی بودنش بود، سیدالشهدای مدافعان حرم تا آخرین لحظه عمر این را رعایت کرد.