بازی­های رایانه­ای را جدی بگیریم

پایگاه رهنما:

«درآمد ماهیانه یک گیمر؛ ده برابر درآمد پزشکان». این تیتری بود که هفته گذشته بسیاری از رسانه­ های خبری منتشر کردند و ذیل آن نوشتند که یک گیمر ۱۸ ساله در ایران ماهیانه ۵۰۰۰ دلار درآمد دارد. یعنی حدود ۱۵۰ میلیون تومان در یک ماه و این عدد برای گیمرهای حرفه‌ای‌تر به ماهانه ۴۰ هزار دلار (یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان) هم می‌رسد. انتشار این گزارش­ها نشان می­دهد امروزه گیم و بازی­های رایانه ­ای، نه فقط یک سرگرمی ساده، بلکه به منبعی از درآمد نیز تبدیل شده است. شاید گیمرها بیش از سایر افراد بتوانند فضایی را که قرار است در متاورس رقم بخورد، درک کنند. اگر خرید و فروش توکن و یا زمین در متاورس برای برخی نامفهوم باشد و منتظرند تا ببینید در آینده چه شرایطی رقم می­خورد، برای گیمرها و مشتریان بازی­های رایانه­ ای، خرید و فروش اقلام مجازی همین امروز هم به یک امر شایع تبدیل شده است و تجارتی جدی را رقم زده است.

آسیب­ها و فرصت­ها

بازی­های رایانه­ ای نیز مانند هر موضوع دیگری می­توانند با آسیب­ها یا فرصت ­هایی همراه باشند. مهم­ترین آسیبی که متوجه این حوزه است، اعتیاد جوانان به این بازی­ها، بازماندن از تحصیل و بهره­ گیری از این بازی­ها به عنوان منبعی برای درآمدزایی بدون زحمت کار و تحصیل می­باشد. گیمرهای حرفه­ای، همانند اینفلوئنسرها، آنچنان زمینه ­های فعالیت خود را برای سایرین و به خصوص نوجوانان تبلیغ می­کنند که به تدریج به الگویی برای هم نسلان خود تبدیل می­شوند و بسیاری ترجیح می­دهند به جای ادامه تحصیل در دانشگاه­ها و یا کسب مهارت حرفه ­ای، وقت خود را صرف بازی­های تخصصی آنلاین بکنند. اما افراط در بازی­های آنلاین بر شخصیت افراد نیز تاثیرگذار خواهد بود و آنها را دچار نوعی انزوای اجتماعی و فاصله گرفتن از دیگران می­کند. در سنین پایین­تر، افراط در بازی­های رایانه ­ای منجر به ایجاد تیک­های عصبی و الگوبرداری از شخصیت­های رایانه­ ای می­گردد. هر چند برخی از بازی­های رایانه ­ای می­توانند حاوی محتوای آموزشی باشند اما نمی­توان از رواج بازی­های رایانه ­ای مبتذل و یا بازی­های خشونت­ آمیز میان نوجوانان نیز چشم­ پوشی کرد. علاوه براین، امروزه بسیاری از بازی­های آنلاین خارجی به منبعی برای خروج ارز از کشور تبدیل شده­اند. بر مبنای آمار نزدیک 90 درصد بازار بازی­های رایانه ­ای در اختیار محصولات وارداتی و خارجی است و حتی بسیاری از بازی های ساخت ایران نیز كپی برداری از نوع خارجی است. در کنار این آسیب­ها، بازی­های رایانه ­ای می­توانند فرصت­ آفرین نیز باشند. سرمایه ­گذاری بر روی بازی­های داخلی با محتوای غنی و حمایت از بازی ­سازهای ایرانی می­تواند به خلق الگوهای بومی و ورود ایران به این صنعت پر سود کمک نماید و نه تنها از خروج ارز جلوگیری نماید، بلکه به عاملی برای ارزآوری تبدیل گردد. بر طبق گزارش­ها کسب درآمد ارزی گیمرها از منابع مختلفی امکان­پذیر است. به عنوان نمونه گیمرها و استریمرها می­توانند با جذب مخاطب در یوتیوب، داشتن فالوور در توئیچ، شرکت در مسابقات بین ­المللی، داشتن حامی مالی و... درآمد داشته باشند. علاوه بر این­ها آموزش استراتژی­های گیمینگ نیز امروزه به یکی از زمینه ­های مهم درآمدزایی وابسته به حوزه بازی­های مجازی تبدیل شده است.

جامعه شناسی گیم و گیمرها

از لحاظ رده سنی جوانان و نوجوانان، مخاطبان اصلی بازی­های رایانه ­ای هستند و از لحاظ طبقه اجتماعی، نوجوانان متعلق به طبقه متوسط شهری، که درآمد لازم برای خرید ابزارهای لازم برای این بازی­ها از جمله کنسول، اقلام مجازی بازی، اینترنت پرسرعت و ... را دارند جزو مشتریان گیمرها محسوب می­شوند. در دوران کرونا میزان استقبال از بازی­های رایانه ­ای به دلیل شرایط قرنطینه خانگی و کاهش ارتباطات اجتماعی، افزایش چشمگیری داشته است.  

با بازی­های رایانه­ای چگونه مواجه شویم

به عقیده کارشناسان رسانه، اصرار برای حذف کامل بازی های کامپیوتری از دایره سرگرمی های کودک، صحیح نیست. برخلاف تصور عموم والدین، این نفس بازی های کامپیوتری و ویدئویی به شکل کلی نیست که برای بچه ها مضر و مخرب است، بلکه نوع بازی انتخاب شده است که می تواند همراستا یا در تضاد با تربیت و خلاقیت کودک باشد. بازی های زیادی وجود دارند که نه تنها زیان بار نیستند، بلکه می توان از آنها برای آموزش و توسعه خلاقیت در کودک استفاده کرد. بازی هایی که در آنها کودک برای رفتن به مرحله بعد مسئله ای را حل کند، یا برای خروج از آن مرحله، نیازمند چیدمان یا  ترتیب خاصی است، به مهارت حل مسئله کودک کمک می کنند. بعضی دیگر از بازی ها در واقع نسخه نرم افزاری همان بازی هایی هستند که کودک در وسایل کمک آموزشی خود دارد، مانند پازل ها، مازها و بازی با کلمات. همچنین این بازی ها در واقع زاییده تخیل سازندگان آن هستند و همین که با تخیل و به کمک تکنولوژی می توان دنیایی کاملا نو «خلق کرد» ، بسیار برای کودک الهام بخش است. بهتر است والدین بازي هايي را انتخاب كنند كه بيش از يك بازيكن در آنها تشويق شده و باعث مي شود كه دو يا سه نفر با هم بازي كنند. به توصيه مركز ملي رسانه ها و خانواده ها، بهتر است خانواده ها كامپيوتر را به يك وسيله اجتماعي تبديل كنند.

علاوه براین، تجارت پرسود بازی­های رایانه ­ای نشان می­دهد به لحاظ اقتصادی نیز باید بیش از گذشته بر روی این حوزه سرمایه­ گذاری شود و بازی­های رایانه ­ای همچون گونه­ای از استارتاپ­ها مورد توجه فعالان فناوری و سرمایه ­گذاران قرار گیرد. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم، بازی­های رایانه ­ای بخشی از سرگرمی ­های مهم نسل جدید به شمار می­رود و در این صورت توجه به سرمایه­ گذاری بر بازی­های داخلی، حمایت از بازی­های پرمحتوا و غنی، جلوگیری از مهاجرت بازی­سازهای داخلی و حمایت از آنها و... می­تواند به لحاظ اقتصادی و فرهنگی آورده ­های ما را تضمین نماید.