تمدید آتش بس ؛ آخرین فرصت به سعودی ها

پایگاه رهنما:

عربستان در بیش از ۷ سال گذشته نتوانسته جنبش انصارالله یمن را شکست دهد. در مقابل جنبش انصارالله یمن با دستیابی به موشک‌ها و پهپادهای مدرن توانسته‌اند زیرساخت‌های نظامی و نفتی عربستان و امارات را بارها هدف قرار دهند. این مسئله باعث شده عملاً عربستان بازنده این نبرد لقب بگیرد.

ترفند عربستان برای فرار از ننگ شکست، تن دادن به آتش‌بس‌های مقطعی است. اما این آتش‌بس‌ها هم تاریخ مصرف مشخصی خواهد داشت. انصارالله گفته که اگر یمنی‌ها از مفاد آتش‌بس بهره‌مند نشوند، عملیات‌های خود را از سر خواهند گرفت و این بار دامنه جنگ به مراتب گسترده‌تر از قبل خواهد شد. یمنی‌ها بارها هشدار داده‌اند که زرادخانه یمن صدها موشک بالستیک در اختیار دارد که می‌توانند جنگ را برای مدت طولانی ادامه دهند.

این بار نیز آتش‌بس بین انصارالله و عربستان دو ماه دیگر تمدید شد. بسیاری از گمانه‌زنی‌ها بر این است که این آتش‌بس دیگر تمدید نخواهد شد.

       عربستان در پی تجدید قوا

در شرایطی که عربستان سعودی در چهار ماه گذشته از توافق آتش‌بس در یمن، به هیچ یک از تعهداتش عمل نکرده است، با این حال سازمان ملل با همدستی آمریکا تحرکات خود را به‌شدت افزایش دادند تا بتوانند برای نجات سعودی‌ها از باتلاق یمن، آتش‌بس کنونی را برای مدت زمان طولانی تمدید کنند.

در همین ارتباط نماینده سازمان ملل به یمن سفر کرد تا بتواند جنبش انصارالله را برای تمدید آتش‌بس ۶ ماهه متقاعد کند اما در نهایت آتش‌بس در آخرین ساعات باقی مانده به اتمام آن، برای دو ماه دیگر تمدید شد. هنوز ساعاتی از این توافق نگذشته بود که جنگنده‌های سعودی چندین‌بار آتش‌بس را نقض کردند و یک کشتی حامل سوخت به سوی یمن را توقیف کردند تا از همان ابتدا نشان دهند که مثل گذشته به قید و بندهای آتش‌بس پایبند نیستند.

از طرفی آمریکا هم اعلام کرده است سامانه‌های موشکی پاترویت را در اختیار عربستان قرار خواهد داد تا بتواند امنیت مرزهای خود را تقویت کند. به عبارتی، آمریکایی‌ها هم به این باور رسیده‌اند که آتش‌بس برای مدت زمان طولانی دوام نخواهد داشت و سعودی‌ها نیز اراده‌ای برای اجرای مفاد آن ندارند و به همین منظور قصد دارد با تقویت بنیه دفاعی عربستان، در صورت عملیات موشکی انصارالله در آینده، با آنها مقابله کند. برخی‌ این آتش‌بس را آخرین شانس عربستان برای رهایی از باتلاق یمن می‌دانند.

فرصت آتش‌بس برای عربستان

بر اساس توافقات آتش‌بس قرار بود محاصره دریایی یمن لغو شود، فرودگاه صنعاء برای انتقال بیماران به خارج بازگشایی، کمک‌های بشردوستانه به یمن ارسال و حملات سعودی‌ها متوقف شود اما در عمل سعودی هیچ گام مؤثری برای اجرای این برنامه‌ها انجام نداد و در این مدت بیش از هزار بار آتش‌بس را نقض کرده است.

عربستان با آتش‌بس چهارماهه توانست جلوی عملیات موشکی و پهپادی انصارالله را گرفته و روند پیشروی‌های این گروه در عرصه میدانی را بگیرد اما یمنی‌ها از مفاد این توافق منتفع نشده‌اند.

عربستان می‌خواهد با کمک سازمان ملل تحولات را به شکل راکد فعلی حفظ کند و بدون هیچگونه تهدیدی از سوی یمنی‌ها، برنامه‌های خود در منطقه را به پیش ببرد. عربستان به هیچ وجه مایل نیست که انصارالله دوباره عملیات هوایی به تاسیسات نفتی‌اش را از سربگیرد، زیرا این اقدام در زمانی که غرب با بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین مواجه است، به کاهش صادرات نفتی منجر شده و بازارهای جهانی را مختل خواهد کرد.

این بار توپ در زمین عربستان است

مقامات دولت نجات ملی در صنعا در روزهای اخیر بارها اعلام کرده بودند که دیگر فریب نخواهد خورد و به هر قیمتی آتش‌بس را تمدید نخواهد کرد. انصارالله که در چهارماه گذشته از این توافق هیچ دستاوردی نداشته است، این بار انتظار دارد تا عربستان به تعهداتش عمل کند و اگر در این ۲ ماه اقدام موثری از سوی ائتلاف متجاوز صورت نگیرد، انصارالله احتمالا این توافق را ادامه نخواهد داد.

یکی از مهم‌ترین پیشنهادها و شروطی که انصارالله از ابتدای آتش‌بس به‌دنبال آن بود، پرداخت حقوق کارمندان دولتی بود تا از این طریق فشار اقتصادی به جامعه یمن کمتر شود. از زمان انقلاب ۲۰۱۴ انصارالله، براساس توافقی که با دولت منصور هادی صورت گرفت، قرار بود از محل درآمدهای گمرکی بنادر عدن و الحدیده و فروش نفت و میعانات گازی، حقوق کارمندان در سراسر یمن پرداخت شود.

بعد از حمله عربستان، دولت منصور هادی این توافق را زیرپا گذاشت و بعد از آن نیز با انتقال بانک مرکزی از صنعا به عدن که در سال ۲۰۱۷ رخ داد، عملاً دست انصارالله و مردمی که در مناطق تحت کنترل دولت نجات ملی زندگی می‌کردند، از محل این درآمدهای ملی کوتاه شد.

رهبران انصارالله همچنین بازگشایی کامل فرودگاه بین‌المللی صنعاء، آغاز بکار مجدد بندر الحدیده را نیز جزو شروط تمدید آتش‌بس اعلام کرده‌اند. رهبران انصارالله خواهان لغو محاصره یمن هستند تا کشتی‌های سوخت بتوانند در بنادر این کشور لنگر انداخته و به بحران سوخت پایان دهند اما سعودی تاکنون از ورود کشتی‌های نفتی به یمن خودداری کرده و همین مسئله به کمبود سوخت در بسیاری از مراکز و به‌ویژه در بیمارستان‌ها منجر شده است.

تاوان نقض آتش‌بس

هر چند انصارالله موافقت خود را با تمدید آتش‌بس برای دو ماهه دیگر اعلام کرده است اما مقامات یمنی بارها به سعودی‌ها و اماراتی‌ها هشدار داده‌اند كه نقض آتش‌بس پیامدهای خطرناكی برای متجاوزان خواهد داشت. مهمترین دستاورد انصارالله در جنگ یمن، توانمندی موشکی و پهپادی این جنبش بود که توانسته با عملیات مکرر در خاک متجاوزان سعودی و ابوظبی، تحولات میدانی را به نفع خود تغییر دهد ولی از چهارماه پیش همه عملیات خود در داخل و خارج را متوقف کرده است و در صورتی که آتش‌بس شکست بخورد، انصارالله از گزینه‌های خود استفاده خواهد کرد.

رهبران

هر چند سازمان ملل و عربستان می‌خواستند این بار توافق را تا ۶ ماه تمدید کنند، اما انصارالله تنها دو ماه به سعودی‌ها فرصت داده است، زیرا به دشمنان اعتمادی ندارد و از آنجا که دو ماه دیگر فصل سرما در غرب شروع خواهد شد به طور حتم مسأله انرژی همچنان در اولویت نیازهای بین المللی خواهد بود و این امر سعودی‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد تا برای تمدید مجدد آتش‌بس به وعده‌های خود عمل کنند.