کیفیت؛ رگ حیاتی تولید ملی

پایگاه رهنما :

از قدیم معروف بوده است که کار وقتی به معنای واقعی کلمه «تمام» می‌شود که با قدرت و قوت و استحکام کافی انجام شده باشد و به قول معروف «مو لای درزش نرود». شاید کم نباشند اقدامات و برنامه‌ریزی‌هایی که با کلی سر و صدا و هدف‌های دور و نزدیک انجام می‌شوند، اما از کیفیت و اعتبار کافی برخوردار نیستند و پس از مدتی از چشم همه می‌افتند. حالا اگر صحبت از تولید کالای ایرانی و ایستادن روی پای خودمان هم باشد، این نیاز فوری‌تر و ضروری‌تر می‌شود که محصول دست کارگر و تکنسین ایرانی از کیفیت و دوام کافی برخوردار باشد تا بتواند در رقابت با برندهای پر سر و صدای جهانی، به خوبی سر برآورد. اهمیت «کیفیت» در تویلدات داخلی به اندازه‌ای است که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی معروف خود در جمع دانشجویان خراسان شمالی در سال1391، این موضوع را به عنوان یکی از چالش‌های بیست‌گانه «سبک زندگی» جامعه ایرانی مطرح کردند و با طرح این سوال که «توجه به کیفیت در تولیدات داخلی چقدر است؟» توجه مخاطبان به ویژه صاحبان ایده و فعالان اقتصادی و تولیدی را به این نکته راهبردی جلب کردند. ایشان پس از آن که امسال را به عنوان سال «حمایت از کالای ایرانی» نامگذاری کردند، در موقعیت‌های مختلف و به تناسب، بر اهمیت رعایت کیفیت برای رقابت با محصولات خارجی تاکید کرده و فرمودند: «تولید داخلی باید بهبود کیفیت پیدا کند. از پیغمبر اکرم نقل شده است که فرمود "خدا رحمت کند کسی را که کاری را محکم و متقن انجام دهد" کار را باید محکم و زیبا و خوب انجام بدهند، کیفیّت کار بالا برود».
چشم مردم به کیفیت کالای ایرانی
طبق نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران که در روز 15و 16 فروردین‌ماه امسال انجام شده است، 63.9 درصد مردم به شرط کیفیت خوب و قیمت مناسب، کالای ایرانی را خریداری می‌کنند. اما در این میان 25.1 درصد از جامعه آماری این نظرسنجی اعلام کرده‌اند که در هر صورت کالاهای ایرانی را به کالای خارجی ترجیح می‌دهند. این اختلاف آماری نشان می‌دهد که طیف وسیعی از افرادی که علاقمند به خرید کالای ایرانی هستند، در صورتی این انتخاب را در سبد خرید خود قرار میدهند که از کیفیت کالای ایرانی خیالشان آسوده باشد. بدون شک کالاهای داخلی بسیاری هستند که نه تنها به راحتی با کالاهای کشورهای دیگر رقابت می‌کنند بلکه کیفیتی به مراتب بهتر از کالاهای خارجی دارند. اما از طرف دیگر کالاهای زیاد دیگری هم هستند که با وجود ظرفیت زیاد برای ارتقای کیفیتشان، بنا به هر علتی – از جمله قیمت تمام شده یا تنبلی‌های عادت شده – کیفیت لازم و توان رقابت با کالاهای خارجی ندارند. شاید برای خیلی‌ها این سوال پیش بیاید که اگر ظرفیت ارتقاء کیفیت وجود دارد، پس چرا گاهی این قدر فاصله مشاهده می‌شود؟ واقعیت این است که در بسیاری از کالاها هیچ نوع کمبودی از نظر فناوری و یا افراد متخصص وجود ندارد، بلکه آنچه که موجود نیست، فرهنگ کار جمعی و روحیه محکم‌کاری در بین تولیدکنندگان و عدم حمایت کافی از طرف بخش دولتی است، این در حالی است که بازار داخلی این محصولات در دست کشورهایی است که از نظر تکنولوژی وجه متمایزتری ندارند، اما با حمایت ویژه دولت‌هایشان به راحتی جا پای خود را در بازار کشورمان محکم کرده‌اند. مثلا سهم عمده‌ای از بازار پوشاک ایران در دست محصولات ترکیه‌ای است. یک تولیدکننده ترکیه‌ای با صراحت می‌گفت که دولتشان برای حضور آنان در ایران حاضر است حتی هزینه اجازه مغازه‌ در ایران را هم متحمل شود!
کیفیت و کارایی، به شرط فرهنگ‌سازی
هرچند بالا بودن هزینه‌ها و گران تمام شدن تولید، چیزی نیست که منحصر به حوزه پوشاک باشد و بسیاری از حوزه‌های دیگر از جمله صنعت نساجی، لوازم خانگی و امثال آن را نیز شامل می‌شود. بنابراین بالا بردن کیفیت کالای ایرانی عزمی جزم از مسئولین را می‌طلبد، البته این نمی‌تواند توجیهی بر ارائه کالای نامطلوب توسط تولیدکنندگان باشد زیرا قطعا کسی که در عرصه تولید وارد می‌شود باید این واقعیت حیاتی را به خوبی بداند که با ارائه کالای با کیفیت، هم به مشتریان خود احترام می‌گذارد و هم آینده کار خود و کارگرانش را تضمین می‌کند. حمیدرضا فولادگر رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی در مجلس نیز با بیان اینکه باید امروز به موضوع تولید رقابت‌پذیر توجه شود، تاکید می‌کند که «باید به بهره‌وری و ارتقای کالاهای تولید داخل توجه جدی شود، چرا که همگام با حمایت از بخش تولید، باید کیفیت کالاها نیز ارتقا یابد». توجه به کیفیت کار و دوام و کارایی آن، قبل از آنکه با بخشنامه و نظارت‌های رسمی و غیررسمی سر و سامان یابد، یک مسئله فرهنگی است که باید با فرهنگ‌سازی و تربیت‌پذیری حل شود؛ آموزش و فرهنگ‌سازی از دوران دبستان و دبیرستان و پرورش روحیه خلاقیت و بهره‌وری در بین بخش‌های مختلف جامعه از جمله دانش‌اموزان، زنان خانه‌دار و دیگر طیف‌های تاثیرگذار، قطعا فضای عمومی آینده کشور را به گونه‌ای محسوس و ملموس به سمتی هدایت خواهد کرد که تعهد نسبت به کیفیت کار و محصول و در نتیجه آسودگی وجدان فردی و جمعی، در نظر مردم و تولیدکنندگان از نان شب هم واجب‌تر تلقی شود.