پیش­ داوری ممنوع

پایگاه رهنما:

چند هفته قبل ویدئویی از سحر زکریا در فضای مجازی منتشر شد که در آن، این سلبریتی در واکنش به فوت مهرداد میناوند و علی انصاریان، اعتراضاتی تند داشت و ضمن اینکه خواستار ورود هر چه سریع­تر واکسن به ایران شده بود، مدعی شد در هیچ کجای دنیا سلبریتی ­ها به کرونا مبتلا نشده­ اند. هر چند که او در ادامه خواهان خرید واکسن برای همه مردم نیز شده بود اما انتشار این ویدئو واکنش­های منفی زیادی به دنبال داشت و بسیاری اظهارات او را سندی بر خود برتربینی سلبریتی ­ها دانستند. بعد از این واکنش­ها، سحر زکریا در روزهای اخیر مرتب از صدا و سیما و برخی رسانه­ ها گله کرد که چرا ویدئوی لایو او را به صورت تقطیع شده به مخاطب نشان دادند و بر این مبنا قضاوت نادرستی کردند. هر چند که ویدئوی کامل هم نتیجه متضادی با آنچه در شبکه­ های اجتماعی منتشر شد نداشت، اما اینجا یک سوال مهم مطرح می­شود و آن اینکه مگر سلبریتی­ ها خودشان هر روز بر مبنای همین ویدئوهای برش خورده و اظهارات تقطیع شده در شبکه ­های اجتماعی اظهار نظر نمی کنند و با بی­ مسئولیتی نسبت به جایگاه و شهرتی که در میان مردم دارند موجب تشویش اذهان عمومی نمی شوند؟ پس حال چه جای گله و شکایت است؟

فارغ از ماجرای اخیر، این روزها پیش­ داوری و قضاوت­ عجولانه بر مبنای محتوای منتشر شده در فضای مجازی بسیار شایع شده است. برشی از یک ویدئو را می بینیم و بلافاصله قضاوت می­کنیم. تصویری را می بینیم و آن را سندی واقعی می­پنداریم. هشتگی به راه می­افتد و ما بدون آنکه از اهداف پشت پرده آن آگاهی باشیم با سیل جماعت کاربران همراه می­شویم. اظهار نظری منفی درباره دیگران می­خوانیم و بدون اطلاع از صحت و سقم آن نسبت به یک فرد بدبین می­شویم. برای برخی کاربران، سیل کامنت­های منفی در خصوص یک موضوع کافیست، تا نسبت به آن موضوع قضاوت منفی و قاطعانه­ای داشته باشند. در این میان سلبریتی­ ها علیرغم تاثیرگذاری زیاد بر رفتار کاربران در فضای مجازی، هنوز از سواد رسانه­ای کافی برخوردار نیستند و این موضوع بسیاری از آنها را به الگویی ناهنجار برای کاربران تبدیل کرده است. برای مثال، بارها در صفحات شخصی هنرمندان و ورزشکاران دیده ­ایم که آگاهانه یا ناآگاهانه با انتشار یک ویدئوی جعلی سعی در انتقاد از مسئولان و جذب هواداران داشته ­اند. کاربران این تصور اشتباه را دارند که اظهار نظر یک فرد مشهور در خصوص یک موضوع، سندی است که صحت و سقم آن را تایید می­کند. بسیاری از پیش­داوری­ها و قضاوت­های ناصحیح نیز از پست­ های منتشر شده توسط سلبریتی­ ها و افراد مشهور در فضای مجازی آغاز می­گردد و به تدریج به رویه ­ای در شبکه ­های اجتماعی تبدیل می­گردد. اما مشاهیر فضای مجازی از این موضوع غافلند که نه تنها همین پیش­ داوری­ ها و قضاوت­های سطحی ممکن است روزی دامان خودشان را نیز بگیرد، بلکه حتی افراد مشهور، بیشتر از سایر کاربران در معرض اینگونه پیش­ داوری­ ها قرار خواهند گرفت. همانند ویدئویی که اخیرا از شهاب حسینی در صف دریافت واکسن کرونا در آمریکا منتشر گردید و حاشیه های زیادی به همراه داشت. برای اجتناب از پیش­ داوری­ های مجازی باید به یاد داشته باشیم که در فضای مجازی نمی­توان به چشم­هایمان هم اعتماد کنیم. این فضا آکنده از محتوای دستکاری شده و هدفمند است که برای سردرگم کردن ما در قضاوت­ها تولید شده است. کثرت پیام­های منتشر شده در خصوص یک موضوع در شبکه­ های اجتماعی، به هیچ وجه نشانه صحت و سقم آن نمی­باشد. همچنین هیچ فیلم، تصویر و پیامی بدون هدف در فضای مجازی منتشر نمی­گردد و بهتر است قبل از قضاوت در خصوص محتوای منتشر شده، به اهداف منتشرکنندگان آن فکر کنیم. پیش داوری در فضای مجازی می­تواند به قیمت از دست دادن اعتبار و آبروی افراد تمام شود و این، موضوعی غیر اخلاقی است که به راحتی قابل جبران نخواهد بود. شاید قسمتی از محتوای حقیقی بدون هیچ گونه تحریف و جعل در فضای مجازی منتتشر گردد، اما گاهی انتشار حقیقت به صورت برش خورده، خود می­تواند مبنای یک دروغ بزرگ و پیش ­داوری غلط قرار گیرد. در فضای مجازی نباید هیچ محتوایی را بدون راستی آزمایی برای دیگران ارسال کنیم و یا پیش­ داوری­ های احتمالی و مورد تردید خود را برای دیگران بازگو نماییم. همچنین باید در نظر داشته باشیم که بسیاری از فیلم­ها و تصاویر تقطیع شده که در فضای مجازی حاشیه­ساز می­شود، توسط اتاق فکر دشمنان برای ضربه به اعتبار نظام و بی­اعتمادی مردم تولید می­گردد. پیش­داوری، باعث رواج بی ­اخلاقی و بی­عدالتی می­گردد و افراد جامعه را از یکدیگر دور می­کند. در پایان هنگام پیش­داوری و قضاوت در خصوص دیگران؛ این نکته را به یاد داشته باشید که ممکن است روزی هم شما سوژه پیش­داوری و قضاوت­های غلط دیگران قرار گیرید.