عربستان بی‌دفاع در برابر حملات یمن

شب گذشته بار دیگر آژیر حملات هوایی در سرتاسر ریاض پایتخت عربستان سعودی به صدا درآمد و ساکنان نظاره‌گر فرود موشک‌ها و پهبادهای یمنی از آسمان بودند که اهداف خود را یکی پس از دیگری مورد اصابت قرار می‌دادند.

پس از این حملات یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح یمن آن را تحت عنوان عملیات بازدارندگی 5 عنوان کرد که با یک موشک بالستیک از نوع "ذوالفقار" و ۹ فروند پهپاد "صماد۳" انجام شد و همچنین مواضع دیگری  نیز "ابها" و "خمیس مشیط" هدف گرفته شد.

نقش عملیات‌های بازدارندگی در تغییر معادلات جنگ

نقش عملیات‌های بازدارندگی در تغییر معادلات جنگ به سود یمنی‌ها برای تحت فشار قرار دادن عربستان سعودی به کاهش سطح حملات هوایی به مناطق مختلف تحت کنترل انصارالله بسیار مؤثر بوده است. هدف قرار دادن مراکز حساس نظامی و اقتصادی عربستان در طول دو سال گذشته برای بالا بردن هزینه‌های عربستان در تداوم جنگ و همچنین واداشتن سعودی‌ها به آمدن برپای میز مذاکره صورت گرفته است.

مرور روند عملیات‌های بازدارندگی تنوع اهداف، اشراف اطلاعاتی دقیق به مراکز نظامی و اقتصادی حساس در خاک عربستان و توانمندی نظامی انصارالله در عبور لایه‌های دفاعی عربستان را ثابت می‌کند. عملیات بازدارندگی نخست ۱۷ اوت ۲۰۱۹ انجام شد؛ زمانی که پهپادهای ارتش و کمیته‌ های مردمی یمن میدان نفتی «الشیبه» وابسته به شرکت آرامکو واقع در جنوب شرق عربستان را در حدود ۱۰ کیلومتری مرزهای امارات هدف قرار دادند.

دومین عملیات بازدارندگی نیز ۱۴ سپتامبر سال ۲۰۱۹ میلادی انجام شد که طی آن تأسیسات نفتی آرامکو در بقیق و خریص در شرق عربستان با ۱۰ پهپاد هدف گرفت و به نیمی از تولیدات نفتی عربستان آسیب وارد کرد. آثار این عملیات بازدارنده تا ماه‌ها عربستان سعودی را آزار داد و موجب شد تا بن سلمان نتواند بخشی از سهام آرامکو را که برای نجات اقتصاد کشورش به آن احتیاج داشت، بفروشد.عملیات‌ها بازدارندگی سوم و چهارم نیز به ترتیب در فوریه و ژوئن 2020 صورت گرفت که مجدداً شرکت آرامکو و اهداف نظامی و اطلاعاتی در عمق خاک عربستان را هدف قرار داد.

 انجام موفقیت آمیز چندین دور از این عملیات‌ها در عمق راهبردی خاک عربستان علاوه بر بالا بردن روحیه نیروهای صنعا در جنگ، به بازنگری استراتژی جنگی متجاوزین در فهم واقعیت شکست عملیات نظامی چندین ساله برای تضعیف قدرت انصارلله انجامیده است. در این شرایط می‌توان گفت با وجود آنکه صنعا امکان انجام حملات مکرر به عمق خاک عربستان را دارا می‌باشد اما برخلاف رویکرد نظامی از روی استیصال سعودی‌ها در بمباران روزانه شهرها، صنعا مدیریت موازنه جنگ را در دستور کار خود قرار داده است.

اهداف عملیات بازدارندگی 5

قطعاً عملیات جدید نیروهای یمنی به مرکز سیاسی دربار سعودی با اهداف مهم و راهبردی برنامه‌ریزی شده است. طی هفته‌های گذشته جنگ شدیدی میان ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در برابر نیروهای مزدور وابسته به عربستان و دولت مستعفی منصور هادی برای کنترل استان مأرب در جریان بوده است. اهمیت راهبردی آزادسازی این استان به عنوان آخرین پایگاه حضور نیروهای وابسته به عربستان در شمال یمن برای به شکست کشاندن کامل عملیات نظامی چندین ساله سعودی‌ها در خاک یمن و نابودی طرح‌های از پیش برنامه‌ریزی شده برای آینده این کشور، موجب شده تا انصارالله عزم جدی برای آزادسازی این استان داشته باشد.

در این میان سعودی‌ها نیز با هر ابزاری برای حفظ کنترل مأرب می‌کوشند به صورتی که حتی از نیروهای تروریستی القاعده و داعش نیز در جنگ با انصارالله آشکارا استفاده می‌کنند. بر این اساس پاسخ دهی به تشدید حملات سنگین هوایی سعودی‌ها به مواضع نیروهای یمنی را می‌توان یکی از انگیزه‌های اقدام به عملیات بازدارندگی 5 دانست.

اما از طرف دیگر طی روزهای گذشته دولت جدید آمریکا که در ظاهر خواستار پایان جنگ در یمن شده و تداوم حمایت نظامی از عربستان در جنگ یمن را لغو کرده است، بدون اشاره به تداوم محاصره غیرانسانی یمن و حملات هوایی سعودی‌ها، خواستار توقف پیشروی های مشروع دولت صنعا برای آزادسازی مناطق کشور از لوث وجود مزدوران داخلی و خارجی وابسته به عربستان شده است. از طرف دیگر واشنگتن بار دیگر تعهد خود به دفاع از امنیت عربستان را تکرار کرده بود. در این شرایط حمله شب گذشته حاوی این پیام مهم برای آمریکا است که صنعا فریب مانورهای نمایشی کاخ سفید را نخورده و با قدرت قادر است سعودی‌ها را وادار به تسلیم کند و در این مسیر ریاض باید بداند که کاری از دست آمریکا نیز برنخواهد آمد.