اهداف و برنامه‌های «داووس صحرا 2» در عربستان

پایگاه رهنما:

کنفرانس اقتصادی سه روزه ابتکار سرمایه‌گذاری آینده (Future Investment Initiative) موسوم به «داووس صحرا» از سه شنبه 7 آبان در عربستان سعودی آغاز به کار کرد.

ابتکار سرمایه‌گذاری آینده (FII) در سپتامبر 2017 توسط صندوق سرمایه گذاری عمومی ، صندوق اصلی ذخیره مالی دولت عربستان سعودی ، در چارچوب برنامه اصلاحات اقتصادی و اجتماعی سعودی ویژن 2030 ایجاد شد. این طرح در نظر دارد تا پادشاهی سعودی را به مرکز اصلی سرمایه گذاری در منطقه در آینده نزدیک تبدیل کند.

نخستین کنفرانس ابتکار سرمایه گذاری در آینده از 24 اکتبر تا 26 اکتبر 2017 ، در ریاض . به سرپرستی ملک سلمان برگزار شد. این کنفرانس میزبان 3800 شرکت کننده از 90 کشور جهان بود که شامل سرمایه گذاران بزرگ ، مدیران ارشد ، مقامات دولتی و اقتصاددانان بود. مباحث مورد بحث شامل هوش مصنوعی ، ارزهای رمزنگاری شده و تغییرات آب و هوا بود . در سخنرانی در این کنفرانس ، ولیعهد محمد بن سلمان گفت که عربستان سعودی به شکل معتدل‌تری از اسلام باز خواهد گشت. در این کنفرانس صندوق سرمایه گذاری عمومی از هدف خود برای افزایش دارایی های تحت مدیریت خود به 400 میلیارد دلار تا سال 2020 خبر داد.

از جمله پروژه هایی که در این کنفرانس اعلام شد طرح بلندپروازانه نئوم(NEOM ) بود که منطقه ای اقتصادی با مساحت 26000 کیلومتر مربع در شمال غربی عربستان سعودی ، تا اردن و مصر امتداد را شامل می شود که ساخت آن بالغ بر  500 میلیارد دلار هزینه دارد . اعلام این پروژه با هدف جذب سرمایه گذاری در بخش هایی از جمله انرژی تجدیدپذیر ، بیوتکنولوژی ، روباتیک و صنایع تولیدی پیشرفته صورت گرفت.

علاوه بر آن "پروژه گیگا" (شامل Qiddiya یک تفریحگاه توریستی چند میلیارد دلاری در سواحل دریای سرخ با 50 جزیره لوکس) یکی دیگر از طرح های در نظر گرفته شده برای جلب سرمایه گذاری عنوان شده بود که  در سال 2017 ارائه شد.

این مجمع تحت عنوان "داووس صحرا" ابتکار محمد بن سلمان ولیعهد سعودی است که قصد دارد ضمن کاهش وابستگی اقتصادی عربستان به درآمدهای نفتی در راستای برنامه چشم انداز 2030 ، متنوع سازی اقتصاد این پادشاهی را رقم بزند.

فضای متفاوت داووس صحرای 2019

کنفرانس داووس صحرای امسال در فضایی کاملاً متفاوت نسبت به نشست مشابهی که سال گذشته میلادی برگزار گردید تشکیل شده است. سال گذشته در نتیجه قتل فجیع جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در خاک ترکیه بسیاری از مدعوان از حضور در نشست انصراف داده و آن را تحریم کردند تا کنفرانس با شکست کامل مواجه شود. اما این فضا در نشست امسال تغییر چشمگیری یافته و علی رغم حل نشده باقی ماندن پرونده قتل خاشقچی، سازمان دهندگان می گویند 6000 مهمان از 30 کشور جهان ، از جمله مقامات آمریکایی و روسای بانک های بزرگ جهانی و صندوق های مهم سرمایه‌گذاری شرکت کرده اند.

از چهره های سیاسی برجسته شرکت کننده نارندرا مودی نخست وزیر هند و بولسونارو رئیس جمهور برزیل به عنوان رهبران بازارهای مهم در حال ظهور در کنار  ملک عبدالله دوم شاه اردن، روسای جمهور نیجریه و کنیا، دیوید کامرون نخست وزیر پیشین انگلیس و هیئت نمایندگان ایالات متحده شامل استیون منوچین وزیر خزانه‌داری ، ریک پری وزیر انرژی و جارد کوشنر مشاور ترامپ حضور دارند.

چندین بانکدار و مدیرعامل ارشد از سراسر جهان نیز در این اجلاس شرکت می کنند که طیف وسیعی از موضوعات شامل آینده اقتصاد جهانی و سرمایه گذاری تا اهداف توسعه پایدار سازمان ملل و همچنین ورزش ، سرگرمی و فضا را در برمی‌گیرد. از جمله معروف ترین و مهمترین این اشخاص می توان به ری دالیو رئیس و مدیر ارشد سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذاری Bridgewater Associates ، استفان شوارتزمن رئیس و مدیرعامل گروه بلکستون ، یک شرکت بزرگ اقتصادی سهامدار جهان بلکستون و مدیر عاملان سیتی گروپ (غول بانکی آمریکایی) و Credit Suisse  (شرکت چند ملیتی سرمایه گذاری و خدمات مالی)، ماسا سان میلیاردر ژاپنی رئیس و مدیر اجرایی شرکت هلدینگ ژاپنی SoftBank اشاره کرد. همچنین صندوق‌های سرمایه مستقل از کویت ، امارات ، سنگاپور و روسیه نیز شرکت دارند.

با این حال این نشست غایبینی هم دارد  که از آن جمله می توان به رسانه های اصلی ایالات متحده (فاکس بیزینس ، CNBC ، بلومبرگ ، نیویورک تایمز)، Google و Amazon، جیمی دیمون مدیر عامل JPMorgan و دیوید سالامون مدیرعامل بانک چندملیتی Goldman Sachs اشاره کرد.

اهداف بلندپروازانه بن سلمان

اهداف بن سلمان از تشکیل این اجلاس مجموعه ای از موضوعات سیاسی و اقتصادی را شامل می شود.

در بعد اقتصادی همچنان که گفته شد هدف بن سلمان تامین مالی پروژه های بلندپروازانه اقتصادی است که به اقتصاد نفتی عربستان پایان دهد اما سعودی ها به تنهایی و با تکیه بر درآمدهای نفتی قادر به تامین سرمایه آن نیستند. لذا ریاض در جذب سرمایه گذاری خارجی مورد نیاز تلاش کرده است ، به خصوص از زمان برخورد شدید بن سلمان با شاهزادگان ثروتمند سعودی در ماجرای هتل کارلتون ریتز.

در این رابطه یکی از مهمترین راه های در نظر گرفته شده توسط بن سلمان، که از موضوعات مهم کنفرانس خواهد بود، عرضه 5 درصد از سهام آرامکو به عنوان سودآورترین شرکت جهان، به بازارهای سرمایه می باشد که سعودی ها می گویند ارزش آن بین 1.5 تریلیون تا 2 تریلیون دلار است اما بسیاری این رقم را بسیار بیشتر از ارزش واقعی آن برآورد میکنند. اکنون بن سلمان به شدت در تلاش است تا در نشست با بانک ها و موسسات اقتصادی جهانی در مورد عرضه اولیه این غول نفتی که بسیار به طول انجامیده است ، مذاکره کند. بن سلمان برای پیشبرد این هدف اخیرا وزیر نفت و مدیر شرکت ارامکو را برکنار نمود و برادر خود را در راس وزارت نفت قرار داد.

 در بعد سیاسی هدف مهم بن سلمان احیا و بهبود چهره مخدوش شده خود در نزد سیاستمداران و افکار عمومی جهانی بویژه در غرب می باشد تا چالش‌ها و موانع پیش روی خود برای کسب مقام پادشاهی را کمتر کند. برای این منظور بن سلمان طی ماه های گذشته با برداشتن قوانین منع صدور ویزای توریستی و الزامات رعایت حجاب برای توریست‌های خارجی، شرایط حضور نوازندگان غربی در رویدادهای سرگرمی داخل عربستان را فراهم آورد. از طرف دیگر وی اخیرا در مصاحبه ای تلویزیونی با اعلام اینکه مسئولیت قتل خاشقچی را برعهده می گیرد سعی کرد خود را فردی مسئولیت پذیر نشان دهد که دستور  قتل را صادر نکرده است.

واقعیت آن است که هنور عدالت در مورد قاتلان و آمران قتل خاشقچی اجرا نشده است. در جلسات دادگاه نمایشی و غیرعلنی نام هیچکدام از 11 نفر تیم ترور اعلام نشده و حتی از محل نگهداری و سرنوشت سعود القحطانی رهبر تیم ترور خبری در دست نیست. از طرف دیگر نتیجه تحقیقات هم سازمان سیا و هم گزارشگر ویژه سازمان ملل موید صدور دستور قتل خاشقچی از سوی بن سلمان می باشد.

این نشست مقدمه ای برای تشکیل نشست جی 20 در عربستان خواهد بود تا بن سلمان از برگزاری آن اطمینان حاصل کند چرا که حضور ولیعهد سعودی ها در نشست گروه 20 در آرژانتین که دو ماه پس از قتل خاشقچی صورت گرفت با بی اعتنایی رهبران دیگر کشورها رو به رو شد.