خانواده سالم ايراني بنيانگذار تمدن نوين اسلامي در جامعه

پایگاه رهنما :

بی‌تردید، مي‌توان جامع‌ترين نگاه به خانواده و حقوق متقابل زن و شوهر را در منظومه فکري رهبر معظم انقلاب رديابي کرد؛‌ ديدگاهي که از نگاه اسلام ناب محمدي و فقه شيعي به زن و خانواده برخاسته و مختص فقيهي جامع‌الشرايط است. با بازخوانی اين ديدگاه، مي‌توان به الگويي از خانواده سالم در نظام اسلامي دست يافت؛ خانواده‌اي که بن‌مايه و ريشه‌هاي يک جامعه اسلامي را شکل مي‌دهد و هر يک از اعضاي آن اعم از زن و شوهر و فرزندان با عمل به وظايف و نقش‌هايي که اسلام براي‌شان ترسيم کرده است، نه تنها در مسير رشد و بالندگي فردي حرکت مي‌کنند، بلکه موجب رشد و ارتقای جامعه هم مي‌شوند. به بيان ديگر، مي‌توان گفت خانواده سالم ايراني بنيانگذاران تمدن نوين اسلامي هستند و مي‌توانند براي سراسر جهان الگويي تمام‌عيار را ترسيم کنند. بر همين اساس، تغييرات سبک زندگي و نفوذ در فرهنگ ايراني اسلامي براي خارج کردن اين خانواده از جايگاه اصلي خود اصلي‌ترين راهکاري است که دشمنان براي نفوذ در ساختارهاي سياسي‌ـ اجتماعي کشور بر روي آن تأکید دارند.

با وجود اين، بازگشت به سبک زندگي ايراني‌ـ اسلامي و بازخواني و پياده‌سازي الگويي که در قرآن و روايات و در کلام بزرگان براي خانواده و نقش‌هاي آن، يعني زن و شوهر و فرزندان ارائه شده است، بهترين راهکار براي حفظ و حراست از اين نهاد مقدس است؛ ‌نهادي که در آن زن و مرد همراه و يار و ياور يکديگر هستند و همين همراهي و همکاري ريشه‌هاي پيوندشان را مستحکم‌تر مي‌کند.

اما ببينيم جايگاه زن و شوهر در منظومه فکري رهبر فرزانه انقلاب چگونه است.

جايگاه زن و مرد در ديدگاه رهبري

رهبر معظم انقلاب در ترسیم جایگاه مرد در خانواده، وی را مظهر اعتماد، اتکا در مسائل ظاهری و سرپرست امور خانواده معرفی می‌کنند. ایشان در ترسیم جایگاه زن در خانواده وی را مظهر زیبایی، ظرافت و حساسیت و نقطه اتکا در مسائل روحی و معنوی می‌دانند و از زن به منزله مهره اصلی تشکیل خانواده، مدیر داخلی خانه و مظهر انس، آرامش و آرایش معنوی محیط خانواده یاد می‌کنند. رهبر معظم انقلاب همچنین معتقدند، زنان در قیاس با مردان، پیچیدگی بیشتری از نظر ذهنی و عاطفی دارند و نیاز بیشتری به داشتن آرامش و تکیه‌گاه در زندگی احساس می‌کنند. ایشان معتقدند، مسئولیت‌های خانوادگی زنان اولویت بیشتری در قیاس با مسئولیت‌های بیرون از منزل آنان دارد. رهبر فرزانه انقلاب اگرچه مخالفتی با ایفای نقش‌های بیرون از منزل زنان ندارند؛ اما اصل را بر نقش‌های خانوادگی ایشان قرار داده‌اند. در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب درباره خانواده سالم دیدگاه‌های نظری مشترکی درباره زوجین مطرح شده است که به هیچ‌یک از آن دو اختصاص ندارد و مرد و زن را شامل می‌شود. فرعیت نداشتن هیچ یک از زوجین، حقوق برابر ایشان، نقش تکمیلی این دو نسبت به یکدیگر و خاصیت پوشانندگی ایشان برای هم از جمله این دیدگاه‌ها است. ایشان همچنین به وجود تفاوت طبیعی میان زن و مرد معتقد هستند. این تفاوت‌ها از منظر ایشان در نوع نگرش به همسر و در توانمندی‌های جسمی، روحی و فکری وجود دارد.

حقوق متقابل زن و مرد

از نگاه رهبر معظم انقلاب، مرد نباید خود را صاحب اختیار مطلق زن بداند؛ از فعالیت اجتماعی همسرش در حد اقتضای وضع زندگی خانوادگی ممانعت نکند؛ از وارد کردن مشکلات خارج از خانواده به داخل خانواده بپرهیزد و میان کار و زندگی خانوادگی‌اش تعادل برقرار کند. همچنین ساعاتی را به اعضای خانواده اختصاص دهد و از حال همسرش غافل نباشد. از دیگر مسئولیت‌های مرد در خانواده می‌توان به تأمین معاش اعضا، تعامل با آنان و رفاقت و صمیمت با فرزندان در کنار ارشاد آنان اشاره کرد. امام خامنه‌ای همچنین معتقدند، مردان باید کار زنان در خانه را تکریم کرده و از زحمات ایشان تشکر کنند.

ايشان همچنين درباره وظايف و حقوق زن بر مرد نيز توصيه‌هايي در بعد اجتماعي و خانوادگي دارند. حضور بانوان در فعالیت‌های اجتماعی با حفظ اولویت مسئولیت‌های خانوادگی از این جمله است. در سخنان رهبر معظم انقلاب تشویق و حمایت عملی از فعالیت همسر و فرزندان در عرصه اجتماع مهم‌ترین کار بانوان خوانده شده است. مدیریت فضای خانواده و روحیات اعضا نیز از دیگر وظایف بانوان در خانواده در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب است. توصیه به فرزندآوری و توجه به تغذیه بچه‌ها با شیر مادر از دیگر رهنمودهای معظم‌له به بانوان متأهل است.

انتقاد از شعارهاي برابري و عدالت جنسيتي

رهبر فرزانه انقلاب مي‌فرمايند: «ما دیده‌ بودیم كه گاهی مرد، زن را موجود درجه‌ دو حساب می‌كرد! امّا موجود درجه‌ دو نداریم. هر دو مثل هم هستند، هر دو از حقوق برابری در زمینه امور زندگی‌ـ مگر در جاهایی كه خدای متعال بین زن و مرد فرقی گذاشته كه آن هم روی مصلحتی است و به نفع مرد و به ضرر زن هم نیست‌ـ برخوردارند. باید مثل دو نفر شریك، مثل دو نفر رفیق، در خانه با هم زندگی كنند.»

اسلام مرد را قوّام و زن را ریحان می‌داند. بنا به تأکید ايشان، این نه جسارت به زن است و نه جسارت به مرد. نه نادیده گرفتن حق زن است و نه نادیده گرفتن حق مرد؛ بلكه درست دیدن طبیعت آنهاست.‌ امام خامنه‌اي با انتقاد از نگاه‌هاي فمنيستي و شعارهاي برابري و عدالت جنسيتي معتقدند، جابه‌جایی نقش‌هاي زن و مرد سبب به هم خوردن تعادل زندگي شده و زن و مرد نسبت به هم دچار تردید و دو دلی می‌شوند. از همه مهم‌تر آن محبّت و عشقی كه مایه اصلی كار است، از دست می‌رود. رهبر معظم انقلاب در جايي ديگر خطاب به زوج‌ها مي‌فرمايند: «بالاخره دو تا شریك و دو تا رفیق هستید. یك جا مرد كوتاه بیاید، یك جا زن كوتاه بیاید. یكی اینجا از سلیقه و خواست خود بگذرد، دیگری در جای دیگر، تا بتوانید با یكدیگر زندگی كنید.»

زيباترين تعبيرها

اين بيانات رهبر معظم انقلاب درباره ديدگاه متقابل زن و مرد زيباترين جلوه يک رابطه و همکاري را ترسيم مي‌کند: «مرد در چشم زن، مظهر اعتماد، نقطه‌ اتكا و اعتماد است و محبّت خودش را به او در این قالب ترسیم می‌كند.
این دو تا، دو نقش جداگانه است از یكدیگر و هر دو نقش لازم است. زن وقتی به مرد نگاه می‌كند، با همان چشم محبّت و عشق، او را در نقش یك تكیه‌گاه می‌بیند كه می‌تواند از نیروهای جسمی و فكری او برای پیشبرد كار و زندگی استفاده كند؛ مثل یك موتور. مرد وقتی به زن نگاه می‌كند، به چشم مظهر اُنس و آرامش می‌نگرد كه می‌تواند به انسان آرامش بدهد. اگر مرد نقطه‌ اتكا در زمینه مسائل ظاهر زندگی است، زن هم به نوبه‌ خود نقطه‌ اتكا است برای مسائل روحی و معنوی زندگی. دریایی است از اُنس و محبّت. می‌تواند مرد را در این فضای سرشار از محبّت، از همه‌ غصّه‌ها و غم‌های خودش خارج كند. اینها توانایی‌های مرد و زن است. توانایی‌های روحی آنهاست.»

نویسنده:کبري فرشچي