05 مرداد 1398 - 10:33
اوقات فراغت کودکان و نوجوانان چقدر بهینه می‌گذرد؟

تابستان؛ فصل شکوفایی «مهارت‌های زندگی»

تابستان با همه گرمایش برای بچه‌مدرسه‌ای‌ها روز‌های خوش تعطیلات را به ارمغان می‌آورد، روز‌هایی که به‌قول‌معروف می‌توانند تا لنگ ظهر نیز بخوابند، بعدازظهر‌ها به تفریح بروند و شب‌های کوتاه تابستان را با بیدار ماندن طولانی‌تر کنند. مسافرت‌ها و آب‌تنی کردن‌ها در استخر محل و یا حوض‌خانه مادربزرگ، دوچرخه‌سواری و فوتبال بازی کردن، به خانه دوستان و فامیل رفتن و ساعتی از ساعات شبانه را در پارک سپری کردن از دیگر برنامه‌های تابستانه فرزندان ایران‌زمین از گذشته‌های دور و نزدیک بوده که البته حالا قدری تغییر کرده است.
کد خبر : 3560

پایگاه رهنما :

تابستان با همه گرمایش برای بچه‌مدرسه‌ای‌ها روز‌های خوش تعطیلات را به ارمغان می‌آورد، روز‌هایی که به‌قول‌معروف می‌توانند تا لنگ ظهر نیز بخوابند، بعدازظهر‌ها به تفریح بروند و شب‌های کوتاه تابستان را با بیدار ماندن طولانی‌تر کنند. مسافرت‌ها و آب‌تنی کردن‌ها در استخر محل و یا حوض‌خانه مادربزرگ، دوچرخه‌سواری و فوتبال بازی کردن، به خانه دوستان و فامیل رفتن و ساعتی از ساعات شبانه را در پارک سپری کردن از دیگر برنامه‌های تابستانه فرزندان ایران‌زمین از گذشته‌های دور و نزدیک بوده که البته حالا قدری تغییر کرده است. به همین دلیل است که تابستان بیش از این‌که گرما را به یادمان بیاورد، یادآور شیرین‌ترین خاطرات روزگار نوجوانی‌مان است، اما آیا این تابستان و روز‌های طولانی‌اش به‌جز فراغت، می‌تواند اوقات و اتفاقات دیگری را برای دانش‌آموزان رقم بزند؟
روز‌های تابستان بهترین زمان برای کسب تجربه‌ای جدید و متفاوت برای نوجوانان است، از مهارت‌آموزی‌های جدید گرفته تا ادامه دادن مهارت‌هایی که به آن‌ها علاقه‌مند هستیم و در طول سال فرصت نداشته ایم باوجود درس و مدرسه به آن‌ها بپردازیم، اما چرا گاهی برخی از خانواده‌ها و حتی مسئولین مربوطه با آمدن ایام تعطیل تابستان ابراز نگرانی می‌کنند؟
تعطیلات تابستانی؛ سردرگمی یا فرصت طلایی؟
هرچند تابستان و اوقات فراغتش می‌تواند برای نوجوانان فرصت مناسبی برای انجام دادن فعالیت‌هایی باشد که به آن علاقه دارند، اما از طرفی اگر این زمان‌ها به‌خوبی مدیریت نشود، می‌تواند موجب نگرانی و سردرگمی خانواده‌ها شود. اولین نکته‌ای که کمتر در خانواده‌های ایرانی به‌خصوص آن‌ها که دارای تمکن مالی بیشتری هستند موردتوجه قرار می‌گیرد، این است که نوجوان خود را به یادگرفتن مهارت‌های کاربردی در زندگی مانند نجاری، برق‌کاری و یا هر مهارت دیگری که متناسب با سن آن‌هاست، تشویق نمی‌کنند و وقتی از این غفلت آن‌ها سؤال می‌شود بیان می‌کنند که آن‌ها دوست دارند فرزندشان در آینده در فلان رشته مشغول شود، درحالی‌که یادگیری این‌گونه مهارت‌ها هیچ ارتباطی به شغل آینده ندارد. این در حالی است که از صبح تا شب حاضر هستند، پول‌های هنگفت خرج کنند تا مثلاً فرزندشان در کلاس‌های متفرقه از موسیقی و شنا گرفته تا زبان و خطاطی و نقاشی و امثال آن شرکت کند. قطعاً نه‌تن‌ها این کلاس‌ها بد نیست، حتی می‌تواند کمک بسیار زیادی به کشف و تعیین علایق آن‌ها و حتی بروز و پرورش استعدادشان کند، پس شرکت در تعدادی از آن کلاس‌ها و تجربه کردنشان و در صورت علاقه‌مند بودن، ادامه دادنشان می‌تواند برای آینده فرزندان مفید باشد، اما این سؤال مطرح می‌شود که آیا قرار است فرزند شما هم‌زمان بااینکه مثلاً خطاط است، حتماً مربی زبان و قهرمان ژیمناستیک نیز باشد؟ بنابراین چطور ممکن است که بر همه آن‌ها اصرار داشته باشیم، اما از کسب مهارت‌های کاربردی زندگی برای آینده‌شان حتی اگر شغل مرتبط با آن را دنبال نکنند، غافلیم؟! کسب مهارت آن‌هم در قالب کار کردن در نزد استادکاری ماهر، باتجربه و متخلق به اخلاق حسنه، به‌خصوص در قبال دریافت دستمزدی هرچند اندک، بیش از هر چیز به شکل‌گیری شخصیت کودک و نوجوان کمک کرده و او را برای حضور در محیط‌های کار آماده می‌کند.
فصل گرم‌تر شدن روابط خانوادگی و مهارت‌های ارتباطی
موضوع دیگری که در اوقات فراغت می‌توان از آن بهره برد، «تفریح سالم» است. تفریحات سالم در کنار خانواده، روابط عاطفی نوجوان با خانواده را مستحکم می‌کند و موجب می‌شود تا ارتباط عمیق‌تری میان فرزند و پدر و مادر و نیز خواهر و برادر شکل بگیرد. در چنین صورتی، نوجوان و بعد‌ها جوان، در صورت مواجهه با مشکل در بیرون از خانه، خانه و خانواده را محرم راز خود خواهد دانست و مسئله را با کمک خانواده حل می‌کند و نه افراد خارج از خانه و احیاناً نامحرم!
باید این نکته را هم یادآور شد که هم‌زمان با تعطیل شدن مدارس و پیش آمدن پازل «اوقات فراغت»، خانواده مهم‌ترین نقش را در بالا بردن کیفیت اوقات فراغت فرزندان بر عهده خواهد داشت، بااین‌حال نباید از مسئولیتی که دیگر دستگاه‌ها از جمله آموزش پرورش، وزارت ارشاد، رسانه ملی و شهرداری‌ها در این رابطه دارند، غافل شد چراکه رها کردن نوجوان‌ها در تابستان و به حال خود گذاشتن آن‌ها بی‌آنکه برنامه مناسبی برای ارائه به آن‌ها داشته باشیم، می‌تواند اثرات ناگوار اجتماعی و فرهنگی به دنبال داشته باشد. به‌عنوان‌مثال، شهرداری‌ها با ظرفیتی که در اختیار دارند، در قالب سرای محله و طرح‌های تابستانی می‌توانند با برنامه‌ریزی‌های متنوع، سعی در جلب و جذب دانش‌آموزان داشته باشند، به‌خصوص فراهم کردن امکانات بیشتر در تفریح و پرکردن اوقات دانش‌آموزان برای خانواده‌هایی که از بضاعت کمتری برخوردار هستند، از مهم‌ترین وظایف دستگاه‌های مسئول است. قطعاً این‌گونه هزینه کردن‌ها، یک نوع سرمایه‌گذاری و پیشگیری از هزینه‌های اجتماعی و فرهنگی در آینده خواهد بود. بار‌ها گفته‌شده است که حجم بالای تعطیلات مدارس در کشور ما - اعم از تعطیلات تابستانی و نوروزی یا مناسبتی - یک آسیب برای روند آموزش و تربیت کودکان و نوجوانان است که البته این نکته با توجه به رشد بی‌محابای استفاده از فضای مجازی، درست هم هست،، اما می‌توان همین آسیب را به یک فرصت برای مهارت‌آموزی و رشد استعداد‌های پنهان دانش‌آموزان تبدیل کرد و در این میدان، قطعاً خانواده بهتر از هر شخص یا نهادی می‌تواند هنر خود را نشان دهد.

ارسال نظرات