سفر وزیر خارجه فرانسه به ایران از جمله موضوعاتی است که پیش از حضور لودریان در کشورمان تا چند روز پس از این سفر بخشی از فضاى سیاسى و رسانهاى کشور را به خود اختصاص داد. فرانسویها در جریان مذاکرات هستهاى از دو دهه پیش که رئيسجمهور فعلى کشورمان رهبرى مذاکرات هستهاى را عهدهدار بود، حضور داشتهاند و شرکتهاى فرانسوى در حوزه اقتصادى نیز یکى از شرکاى ایران به ویژه در حوزه نفت و انرژى بودهاند. پس از اعلام توافق هستهاى و رفع تحریمهاى مرتبط با این پرونده هم شاهد آن بودیم که فرانسه بیش و پیش از دیگر طرفهاى غربى تمایل جدى خود براى حضور در اقتصاد ایران را اعلام کرد. بازارهای بزرگ اقتصادى در حوزههاى خودروسازى، نفت، هواپیمایى و...، از جمله دلایل تمایل برای حضور در بازار ایران است.
هر چند با روی کار آمدن امانوئل مکرون، دولت فرانسه وانمود میکند که منافع فرانسه را در اتخاذ سیاستى تنشزا و بر اساس تعامل و مذاکره ارزیابى کرده است و برخلاف دولت پیشین این کشور تمایلى به ایجاد تنش ندارد؛ اما با نگاهى به مواضع دولت مکرون شاهد آن هستیم که سیاستهاى این کشور در این حوزه تمایل و همراهى با یک کشور خاص ـ برای نمونه ایالات متحده ـ است و وزیر خارجه فرانسه پیش از عزیمت به ایران درباره برنامه موشکی اولتیماتوم میدهد و ایران را به بیثباتی در خاورمیانه متهم میکند. فرانسویها در موضوع برجام به دنبال حفظ و حراست از توافق هستهاى هستند؛ زیرا منافع خود را در ادامه یافتن این توافق چندجانبه میدانند؛ اما همین دولت آقاى مکرون در موضوعاتى، همچون پرونده مسائل منطقهاى یا آزمایشهاى موشکى ایران نگاهى دیگر دارد و معتقد است باید از ابزارهاى گوناگون براى محدودسازى یا حداقل وادارسازى نظام سیاسى ایران براى آغاز مذاکره جدى در این زمینهها استفاده کنند. به بیانی ساده، مواضع دو پهلوی فرانسویها یادآور تمثیل شریک دزد و رفیق قافله است؛ فرانسه از یک سو به دلیل منافع شرکتهای خود برجام را میستاید و از سوی دیگر در حوزه قدرت موشکی و سیاستهای منطقهای بر طبل مخالفت میکوبد. فرانسویها در سیاست خارجه تجلی متفاوتی از رویکرد هماهنگ اروپاییـ آمریکایی نشان دادهاند که تا حدودی حکایت از تمایل سنتی استقلالطلبانه فرانسویان و تظاهر اقتدار و وزن فرانسه به منزله یک بازیگر بینالمللی تأثیرگذار و مستقل دارد؛ ولی جهتگیریها و سیاستهای فرانسه نسبت به ایران و به طور کلی جهان اسلام را نباید بدون در نظر گرفتن سابقه ذهنی دولتمردان فرانسه که خود از تاریخ بلندمدت رابطه فرانسه با دنیای اسلام نشئت میگیرد، تحلیل و بررسی کرد؛ از این رو برای اینکه ما در روابط ایران با فرانسه دچار سرخوردگیها، رفتار دوگانه فرانسویان وحتی مواضع سرسختانه آنان در مقایسه با دیگر دول اروپایی نشویم، باید حقایق تاریخی و اصولی را که در ذهن دولتمردان فرانسوی وجود دارد و در رفتارشان نسبت به ایران تجلی مییابد، فراموش نکنیم.
نمونههای سیاست خصمانه فرانسه درباره ایران:
1ـ در جنگ ایران و عراق، دولت وقت فرانسه، با توجه به روابط خوب اقتصادی با کشور عراق و بدهیهای عراق به فرانسه، با تحویل تجهیزات نظامی به یاری صدام حسین شتافت و چندین فروند هواپیمای جنگی سوپر اتاندارد مجهز به موشکهای اگزوست را به عراق اجاره داد تا این کشور بتواند نفتکشها و کشتیهای غیر نظامی ایران را در خلیجفارس هدف قرار دهد. ۲ـ پس از پایان جنگ تحمیلی و دوران سازندگی و سپس تنشزدایی، فرانسویان از فرصت استفاده کرده و در بخشهای گوناگون اقتصادی ایران از جمله نفت، گاز، پتروشیمی و به ویژه خودروسازی وارد شدند؛ ولی به محض اینکه آمریکا و غرب موضوع تحریم ایران را مطرح کردند، زودتر از دیگران ایران را تنها گذاشتند. 3ـ در مذاکرات هستهای اروپا، وزرای امور خارجه فرانسه نقش پلیس بد را بازی میکردند و... .
عباس اعرافی نظری
ارسال نظرات