«لویه جرگه» مشورتی صلح افغانستان

با وجود نارضایتی ها ، انتقادها و اعلام تحریم بعضی از گروه ها،سران قبایل و چهره های سیاسی اثرگذار،نشست بزرگ "لویه جرگه مشورتی صلح"روز دوشنبه با حضور بیش از سه هزار نماینده منتخب و  مهمانانی از سراسر افغانستان در شهر کابل پایتخت این کشور و در سایه تدابیر شدید امنیتی با سخنرانی اشرف غنی، رئیس‌جمهور آغاز شد.این نشست مشورتی بزرگ به منظور اجماع نظر سران قبایل وشخصیت های سیاسی برای پیشبرد روند صلح در افغانستان است که تا چند روز ادامه خواهد داشت.
 
طبق اعلام رسانه ها،کابل از روز شنبه به مدت یک هفته به دلیل برگزاری این نشست تعطیل است و تدابیر شدید امنیتی در این شهر حکم فرماست. طالبان و داعش پیش از برگزاری این جرگه اعلام کردند که جرگه مشورتی صلح را در شهر کابل مورد حمله قرار خواهند داد.
از آنجا که حاضران به بررسی اقدامات صلح،مبتنی بر اساس دستورکار ارائه شده از سوی دولت افغانستان می‌پردازند، برخی از سیاستمداران افغانی نگران هستند که لویه جرگه بیشتر به نفع دولت اعمال نظر نموده و نظر بقیه گروهها را کمرنگ در نظر بگیرد.
دولت افغانستان هدف از برگزاری این لویه جرگه را مشورت با اقشار مختلف کشور درباره صلح اعلام کرده است. با این حال ۱۲ نامزد انتخابات ریاست جمهوری و بعضی چهره‌های سیاسی از جمله حامد کرزای، رئیس‌جمهور سابق این جرگه را تحریم کرده‌ و آن را مانعی در روند صلح قلمداد کرده اند.
طالبان نیز در بیانیه‌ای اعلام کرده«این نشست دولت است نه ملت و فقط برای گسترش و بسط مدت فعالیت دولت غیر مشروع کابل برگزار می‌شود».
 
اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان در افتتاحیه این نشست گفت: ۱۸ سال پیش در لویه جرگه اضطراری در همین تالار، افغانستان نو و مسیر نو آن را بنا گذاشتیم. و قانون اساسی را نیز در لویه جرگه تصویب کردیم و اساس نظام را گذاشتیم. ما امروز این مسیر را داریم و بی‌راه روان نیستیم. در همان مسیر امروز همه شما برای مشورت دادن در مورد صلح پایدار جمع شدید. برای من و دولت افغانستان، برقراری صلح پایدار مهمترین اولویت است. امروزچشم همه مردم به این جرگه بزرگ مشورتی صلح است.
رئیس‌جمهور افغانستان گفت: افغانستان به همه افغان‌ها تعلق دارد. می‌خواهیم به همه فرصت مشورت و پیامی روشن از یک اتفاق بدهید.
غنی به حضور ۳۰ درصدی زنان و حضور گسترده جوانان در جرگه اشاره کرد و آن را تفاوتی نسبت به جرگه‌های قبلی خواند. او همچنین از نیروهای امنیتی یاد کرد و گفت از برکت این نیروهاست که امروز حکومت از موضع قدرت وارد گفت‌وگوهای صلح می‌شود.
رئیس جمهوری افغانستان افزود: به دنبال صلحی هستم که مردم دنیا هم به پایدار بودن آن باور پیدا کنند و سرمایه‌ها به کشور ما سرازیر شود و ما از این وضعیت رقت بار خارج شویم.
او تاکید کرد: دو سال است که بحث صلح در حکومت وحدت ملی مطرح شده است اما این بحث برای منسجم شدن در لویه جرگه مشورتی مطرح می‌شود.
او گفت که مهاجرت و بی عزتی را همه ما دیدیم. خارج این خاک ما عزت داریم؟ دار و ندار ما در این خاک است. می‌خواهم روی پای خود بایستیم. اگر صلح باشد با سرعتی حرکت خواهیم کرد که مردم متعجب خواهند شد.
غنی در پایان سخنرانی‌اش گفت: من از شما نمی‌خواهم سانسور شده صحبت کنید. حرف دلتان را بزنید. سیاست ما حرف دل شما خواهد بود. با آزادی خواست‌هایتان را مطرح کنید. من آماده‌ام حرف شما را بشنوم و سیاست‌های حکومت خود را بر اساس درخواست شما بسازم.
با توجه به اینکه روز نخست این نشست بیشتر به سخنرانی و اعلام نظرات رئیس جمهور افغانستان اختصاص داشت باید منتظر باشیم تا ببینیم آیا در روزهای بعدی این لویه جرگه نتایج وپیامدهای مثبتی را برای روند صلح افغانستان رقم خواهد زد یا خیر؟
 
- موسی رشید حفظ آباد
 

[1] . لویه جرگه واژه‌ای پشتو است که در زبان فارسی دری به معنی جرگه بزرگ است. جرگه واژه‌ای فارسی و به معنی گروه و صف آمده‌است. جرگه در کاربردهای سیاسی-اجتماعی آن به معنی گرد همایی و نشست است.لویه جرگه در واقع «گردهمایی بزرگ سران قبایل افغانستان» است. بزرگ‌ترین مجمع بزرگان و شخصیت‌های قومی و اجتماعی کشور افغانستان است و در موارد بحرانی در افغانستان تشکیل می‌شود.
محتوای جرگه مردمی است و برای سنجش آرای عمومی. از این رو برخی آن را نوعی رفراندم یا همه‌پرسی خوانده‌اند. منظور از تشکیل جرگه‌ها چاره جویی، رسیدگی و تصمیم‌گیری همگانی در مورد یک مسئله سیاسی-اجتماعی است. شیوه کار آن بسیار ساده‌است. معمولاً یک فرد اداره آن را به عهده می‌گیرد وموضوع خاصی را به همه‌پرسی می‌گذارد تا شرکت‌کننده گان روی آن به بحث بپردازند. در پایان با توافق کلی به تصمیم مشترکی می‌رسند. این تصمیم سر انجام به مثابه یک فیصله ملی، محلی و قومی عملی می‌گردد. نخستین جرگه در سال ۱۱۶۰ هجری (۱۷۴۷ میلادی) برگزار شد. این جرگه سرنوشت و آینده کشور تازه‌ای به نام افغانستان را رقم زد،و پس از 9 روز مباحثه میان سران و اقوام، احمدشاه ابدالی از قوم سدوزایی به عنوان پادشاه برگزیده شد.