هداف رژیم صهیونی از اعلام مرز رفح به‌عنوان «منطقه بسته نظامی»

در کوران تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای واداشتن رژیم صهیونیستی به حفظ آتش‌بس غزه و پایبندی به تعهدات خود در توافق، وزیر جنگ این رژیم در پیامی منطقه مرزی با مصر را به دلیل استفاده از پهپادها برای قاچاق سلاح، «منطقه نظامی بسته» اعلام کرد.

اسرائیل کاتز، وزیر دفاع رژیم روز پنج‌شنبه (15 آبان ۱۴۰۴) اعلام کرد که به ارتش دستور داده منطقه مجاور مرز با مصر را به یک «منطقه نظامی بسته» تبدیل کند تا با قاچاق سلاح از طریق پهپادها مقابله شود.

او افزود: «قاچاق سلاح از طریق پهپادها بخشی از جنگ در غزه است و با هدف مسلح کردن دشمنان ما انجام می‌شود و باید تمام اقدامات ممکن برای توقف آن انجام شود».

فلسطین اشغالی و مصر مرز مشترکی به طول تقریباً ۲۰۰ کیلومتر دارند. روز یکشنبه (11 آبان)، ارتش صهیونی اعلام کرد که یک پهپاد را شناسایی کرده که «از سمت غرب به قلمرو اسرائیل (فلسطین اشغالی) عبور کرد تا اقدام به قاچاق سلاح کند». ارتش گفت نیروهایش این پهپاد را که حامل هشت قبضه سلاح بود، رهگیری و متوقف کردند.

همچنین ارتش این رژیم روز سه‌شنبه (13 آبان) اعلام کرد که با رهگیری یک پهپاد حامل ۱۰ قبضه سلاح کمری که «از مرز شرقی» به قلمرو اسرائیل عبور کرده بود، یک اقدام قاچاق دیگر را خنثی کرده است. فلسطین اشغالی از شرق با اردن مرز مشترک دارد.

اما اقدام جدید کابینه صهیونیستی صرفاً واکنشی به چند پهپاد حامل اسلحه نیست. این تصمیم لایه‌های مهمی از اهداف امنیتی، سیاسی، منطقه‌ای و دیپلماتیک را دنبال می‌کند.

1.  توجیه تداوم محاصره و فشار

در وهله اول رژیم صهیونی تلاش دارد تجاوزات خود به غزه و نقض آتش‌بس را توجیه کند و از این طریق اهداف عملیات نظامی شکست خورده خود در غزه را به بهانه‌های دیگری همچنان دنبال کند و مانع آن شوند که مردم غزه روی آرامش را ببینند.

تل‌آویو به دنبال آن است که حماس خلع سلاح شده و غزه به منطقه‌ای بدون قدرت دفاعی تبدیل شود؛ مهمی که در جنگ و علی رغم نابودی تمامی زیرساخت‌های این باریکه محقق نشد و صهیونیست‌ها با همکاری آمریکا و رژیم‌های مرتجع عربی به دنبال تحقق آن در فرآیند سیاسی اجرای توافق آتش‌بس است. یکی از برنامه‌های اصلی رژیم استفاده از اهرم محاصره است تا در این مرحله نیز بتواند از مقاومت امتیاز بگیرد. با این حال مشخص است که صهیونیست‌ها برای توجیه عدم اجرای بند رفع محاصره و اجازه دادن به ورود گسترده کمک‌های بشردوستانه در سطح بین المللی رسیدن سلاح به حماس را بهانه قرار می‌دهد.

در تأیید این موضوع دفتر رسانه‌ای دولت غزه روز پنجشنبه اعلام کرد که از زمان شروع آتش‌بس، تنها ۴۴۵۳ کامیون از ۱۵۶۰۰ کامیون مورد نیاز - تنها ۲۸٪ - وارد غزه شده‌اند. این دفتر اعلام کرد: «میانگین تعداد کامیون‌هایی که روزانه از زمان شروع آتش‌بس وارد غزه می‌شوند، تنها ۱۷۱ کامیون است، از ۶۰۰ کامیونی که قرار است طبق پروتکل بشردوستانه روزانه وارد شوند.» این دفتر افزود که اسرائیل از ورود اقلام اساسی و غذاهای مغذی، از جمله تخم‌مرغ، گوشت قرمز، مرغ، ماهی، سبزیجات و لبنیات جلوگیری می‌کند و در عین حال اقلام «بی‌ارزش از نظر تغذیه‌ای» مانند غذاهای فرآوری شده، شکلات، چیپس و نوشابه را مجاز می‌داند.

صهیونیست‌ها به دنبال القای این پیام هستند که آتش بس تنها فرصتی در اختیار حماس و دیگر گروه‌های مقاومت قرار می‌دهد تا مجدداً به تسلیح خود بپردازند و از این طریق عدم پایبندی به موضوع ضرورت خروج کامل نظامی از غزه را توجیه کند.

2. تحت فشار گذاشتن مصر و اردن با برجسته کردن ناامنی مرزی

اسرائیل با برجسته کردن «ناتوانی» یا حتی «قصور عامدانه» مصر و اردن در مهار قاچاق سلاح به غزه عملاً در حال ساختن یک روایت جدید است؛ روایتی که بر اساس آن تل‌آویو دیگر خود را ملزم به پایبندی کامل به معاهدات دوجانبه و قطعنامه‌های بین‌المللی درباره کنترل امنیتی مرز رفح و محور فیلادلفی نمی‌داند. این روایت به اسرائیل امکان می‌دهد ادعا کند وقتی طرف‌های عربی قادر یا مایل به اجرای تعهدات امنیتی نیستند، تل‌آویو حق دارد ابتکار عمل را به‌طور یک‌جانبه در دست بگیرد.

رژیم صهیونیستی مدت‌هاست که می‌خواهد کنترل بیشتری بر کریدور فیلادلفیا (نوار مرزی بین غزه و مصر) داشته باشد؛ مسیرهای احتمالی تونل‌ها و قاچاق را ببندد و فشار بیشتری بر حماس در جنوب غزه وارد کند.

بر همین اساس، صهیونیست‌ها تلاش می‌کوشند تا مشروعیت «گسترش حضور نظامی» در امتداد صحرای سینا و مرز با اردن را از طریق همین اتهامات قاچاق‌محور تثبیت کنند. رسانه‌ای کردن این موارد به‌گونه‌ای طراحی شده که افکار عمومی و بازیگران خارجی بپذیرند مصر کنترل کافی بر صحرای سینا ندارد و اسرائیل برای «جلوگیری از تهدیدات» چاره‌ای جز نظارت مستقیم بر مرزها ندارد.

در نتیجه، آنچه تل‌آویو دنبال می‌کند انتقال تدریجی کنترل رفت‌وآمد در مرزهای غزه–مصر و همچنین بخش‌هایی از مرز اردن به دست ارتش اسرائیل است. این یعنی از این پس عبور و مرور در این مناطق نه بر اساس ترتیبات مشترک یا نظارت چندجانبه، بلکه تحت کنترل مستقیم نظامیان صهیونیستی انجام خواهد شد؛ اقدامی که عملاً روح توافقات پیشین را بی‌اثر می‌کند و مرزهای جنوبی و شرقی را وارد مرحله‌ای از «مدیریت یک‌جانبه» توسط اسرائیل می‌سازد.«

3. ایجاد دستاویز حقوقی و نظامی برای تداوم کشتار غیرنظامیان

اعلام «اصلاح قواعد درگیری» از سوی وزیر دفاع رژیم صهیونیستی در عمل به معنای ایجاد یک دستاویز حقوقی و نظامی تازه برای تداوم و تشدید کشتار غیرنظامیان است. تبدیل مرز مصر به «منطقه بسته نظامی» به ارتش اسرائیل این اختیار را می‌دهد که با کوچک‌ترین ظن، به هر حرکت مرزی با شلیک مستقیم پاسخ دهد، نیروهای بیشتری را در نوار مرزی مستقر کند و از پهپادها و جنگنده‌ها در فاصله‌ای بسیار نزدیک به رفح و صحرای سینا استفاده کند، بدون آنکه مسئولیتی در قبال تلفات غیرنظامی بپذیرد. این تغییرات عملاً آزادی عمل ارتش را در یکی از حساس‌ترین نقاط جغرافیایی درگیری افزایش داده و زمینه اجرای عملیات‌های تهاجمی‌تر و بی‌قیدوبند را فراهم می‌کند.

4. ارسال پیام سیاسی به داخل و تقویت راست افراطی

این سخنان تاحدودی مصرف داخلی هم دارد. از یکسو با فعال نگه داشتن عملیات فشار نظامی بر غزه نارضایتی چهره‌های تندرو کابینه همانند بن گویر از پذیرش آتش بس را کاهش دهد.

اینکه بن‌گویر سریعاً از این اقدام «تمجید» کرد، نشانه مهمی است. ایتامار بن‌گیور، وزیر امنیت ملی و از مخالفان سرسخت آتش‌بس و تخلیه نظامی غزه، در پستی در شبکه ایکس (X)، از تصمیم کاتز استقبال کرد و گفت که او «متوجه شده که قاچاقی که در آنجا انجام می‌شود، اهداف تروریستی را دنبال می‌کند».

برای دولت نتانیاهو این کار چند پیام دارد:

نشان دادن «اقتدار امنیتی» به جامعه‌ای که بعد از جنگ، شکست ارتش در غزه دچار بحران اعتماد شده و موج مهاجرت معکوس و ناامیدی از آینده پایه‌های بقای رژیم را به شدت به لرزه انداخته است.

همچنین در درون طیف راستگرایان جامعه صهیونی میان چهره‌های سیاسی برای نشان دادن اینکه چه کسی سخت‌گیرتر است» رقابت قدرت وجود دارد و با توجه به اینکه زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال اعلام انتخابات زودهنگام از سوی نتانیاهو به گوش می‌رسد، بنابراین اقدام بیش از اینکه صرفاً نظامی باشد، بُعد انتخاباتی و داخلی هم دارد.

و از سوی دیگر کابینه نتانیاهو به دنبال آن است که جنگ غزه را از سطح یک نبرد دوطرفه با حماس فراتر ببرد و آن را به شکل یک شبکه چندلایه منطقه‌ای نشان دهد که از بیرون برای حماس سلاح می‌فرستد و از این طریق شکست سنگین خود در جنگ دو ساله را کمرنگ کند. با این کار اسرائیل می‌کوشد: بگوید جنگ با یک گروه محاصره‌شده نیست، بلکه با یک «شبکه» است.

در نهایت با ترتیباتی که رژیم در مرز رفح در پیش گرفته تا تداوم حضور اشغالگرانه خود در غزه را تثبیت کند و مانع از رفع فشارهای اقتصادی و بازسازی این باریکه شود، عملاً توافق شرم الشیخ و طرح صلح ترامپ از سوی صهیونیست‌ها در حال بی‌اعتبار شدن است.