1- حمله اخیر رژیم صهیونیستی به یک ساختمان در دوحه قطر و حمایت آشکار آمریکا از این اقدام، بار دیگر واقعیت‌هایی را آشکار کرد که در لفافه امید به «تعامل با غرب» پوشیده شده بود. در حالی‌که قطر یکی از نزدیک‌ترین شرکای نظامی، امنیتی و اقتصادی آمریکا در منطقه به‌شمار می‌رود و میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی این کشور در غرب آسیاست، باز هم نتوانست از تعرض مستقیم متحد راهبردی‌ آمریکا یعنی اسرائیل در امان بماند. این اتفاق به‌وضوح نشان می‌دهد که وفاداری به غرب، نه‌تنها مصونیت‌آور نیست، بلکه در بسیاری مواقع، راه را برای اعمال سلطه و نقض حاکمیت بیشتر هموار می‌کند.
2- ماجرا اما فقط به قطر ختم نمی‌شود. از افغانستانِ تحت حمایت ناتو تا اوکراینِ غرب‌زده، شواهدی انکارناپذیر وجود دارد که نشان می‌دهد زمان تغییر پارادایم، نه آن‌گونه که جریان غربگرا در ایران مدعی بود، بلکه دقیقاً برای خود این جریان فرا رسیده است. اکنون پرسش اساسی این نیست که ایران باید به‌سوی غرب بچرخد یا نه، بلکه باید پرسید آیا غرب اساساً شریک قابل‌اعتمادی هست یا نه؟ و تجربه‌های اخیر چه پاسخی برای این سؤال دارند؟
3- چندی پیش جمعی از چهره‌های سیاسی و رسانه‌ای وابسته به جریان غربگرا در ایران، بیانیه‌ای با عنوان «وقت تغییر پارادایم» منتشر کردند. ذیل این بیانیه و موضعگیری‌های بعدی فعالین و رسانه‌های این طیف، آنان خواستار عبور از سیاست‌های فعلی حاکمیت در ایران شده و پیشنهاد بازگشت به مذاکره جامع با آمریکا و غرب و پذیرش نظم مورد نظر واشنگتن را مطرح کردند. از نگاه این طیف، تعامل با غرب کلید حل مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران است. 
اما تجربه‌های تاریخی، خلاف این ادعا را ثابت می‌کند. از دولت مدعی اصلاحات و مذاکرات سعدآباد گرفته تا امضاء و اجرای برجام در دولت مدعی اعتدال، هر بار که ایران قدمی در جهت نزدیک‌شدن به غرب برداشت، با زیاده‌خواهی‌های بیشتر، فشارهای اقتصادی مضاعف و تحقیر سیاسی مواجه شد. 
جریان غربگرا با به‌کارگیری رسانه‌های متعدد سال‌ها تلاش کرد تا نوعی دوگانه‌ «عقلانیت- ماجراجویی» بسازد و بر اساس آن، هر نوع استقلال‌طلبی، مقاومت و تقابل با غرب را محصولی از احساسات‌گرایی و بی‌منطقی جلوه دهد. در مقابل، مذاکره با هدف امتیازدهی و تعامل یکطرفه با غرب را نشانه‌ای از پختگی، واقع‌بینی و توسعه‌خواهی معرفی کرد. 
این پروژه روانی – رسانه‌ای، اگرچه در مقاطعی موفق شد بخش اندک وکم‌شماری از افکار عمومی را متقاعد کند، اما تحولاتی که پس از آن رقم خورد، به‌شدت بنیان‌های این پروژه را سست کرد. اکنون افکار عمومی می‌پرسد: چرا غرب به کشورهای «مطیع و دوست» خود نیز رحم نمی‌کند؟ و چرا دست‌کم در ده سال گذشته، هیچ نمونه موفقی از تعامل یکسویه با غرب، امنیت، توسعه یا پیشرفت به‌بار نیاورده است؟
4- واقعیت این است که حمله اسرائیل به ساختمان محل استقرار سران حماس در قطر، صرفا یک رویداد نظامی نیست. این حمله، نمادی از پارادایم رفتاری آمریکا و اسرائیل است. رژیمی که سال‌هاست با حمایت‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا در منطقه به جنایت، تروریسم و نسل‌کُشی مشغول است، این‌بار حتی به کشوری مانند قطر رحم نکرد؛ کشوری که میلیاردها دلار در صنایع آمریکایی سرمایه‌گذاری کرده، روابط استراتژیک با ناتو دارد و نقش واسطه در مذاکرات آمریکا با طالبان، ایران، حماس و حزب‌الله را ایفا کرده است.
این حمله نه‌تنها بدون محکومیت آمریکا انجام شد، بلکه گزارش‌ها و مستنداتی از هماهنگی اطلاعاتی میان دو طرف نیز وجود دارد. در واقع، قطر از نگاه اسرائیل و آمریکا، نه یک متحد برابر، بلکه ابزاری در جغرافیای قدرت است و هرگاه لازم باشد، مصرف می‌شود.
5- جریان غربگرا در ایران معمولاً از کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس به‌عنوان الگوی تعامل موفق با غرب یاد می‌کند. 
این در حالی است که به عنوان نمونه، مصر که با بحران اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند و به‌رغم ده‌ها میلیارد دلار کمک خارجی، همچنان ناتوان از اداره معیشت شهروندان است، نمونه‌ای دیگر از مصرف‌کنندگان مدل غربی است که در بزنگاه‌ها تنها می‌مانند. 
در یک نمونه دیگر، عربستان با چالش‌های مالی بی‌سابقه‌ای مواجه است. چندی پیش وزارت دارایی این کشور گزارش داده بدهی عمومی تا پایان سه ‌ماه اول 2025 به بیش از 1.1 تریلیون ریال سعودی (290 میلیارد دلار) رسیده است، رشدی 15 درصدی نسبت به سال گذشته. این افزایش در حالی رخ می‌دهد که درآمدهای نفتی- که بیش از 70 درصد بودجه دولت را تشکیل می‌دهد- تحت فشار کاهش قیمت جهانی نفت و سیاست‌های اوپک‌پلاس برای محدود کردن تولید قرار دارد. 
شاخص نفت برنت در سال 2024 به طور میانگین 80 دلار در هر بشکه بود، در حالی که صندوق بین‌المللی پول قیمت 91 دلار را برای تعادل بودجه عربستان و تا 108 دلار را برای تأمین مالی پروژه‌های داخلی، از جمله شهر هوشمند نئوم و نمایشگاه جهانی 2030  ضروری می‌داند.
6- سقوط کابل و ترک ناگهانی افغانستان توسط نیروهای آمریکایی نیز، به‌نوعی نماد فروپاشی اعتماد به غرب بود. کشوری که دو دهه میزبان ناتو بود، در کمتر از یک هفته به‌دست طالبان سقوط کرد. در اوکراین نیز، غربی‌ها با وعده‌های بزرگ حمایت، این کشور را به دام جنگی تمام‌عیار کشاندند و امروز، با کاهش حمایت نظامی و تعلل در ارائه کمک‌های مالی، عملاً کی‌یف را در بلاتکلیفی رها کرده‌اند.
در هر دو مورد، نتیجه نهائی برای مردم، ویرانی، مرگ، مهاجرت، فقر و آشوب بود. آیا چنین سرنوشتی، الگویی برای آینده ایران است؟!
7- اگرچه جریان غربگرا همواره تلاش کرده تا برجام را نقطه عطفی در روابط ایران و غرب معرفی کند، اما این توافق به نماد «خسارت محض برای ایران» تبدیل شد. توافقی که آمریکا بدون هیچ هزینه‌ای از آن خارج شد و اروپایی‌ها با سیاست وقت‌کشی، تعهدات خود را عملاً کنار گذاشتند. نتیجه آن شد که با وجود محدودیت گسترده در صنعت هسته‌ای، تحریم‌ها دو برابر شد. 
و اما در مقابل، تجربه مقاومت در برابر زورگویی و سلطه، توانست دستاوردهایی واقعی ایجاد کند؛ از توسعه صنایع دفاعی و موشکی گرفته تا نفوذ منطقه‌ای و تقویت محور مقاومت. امروز، رژیم صهیونیستی بیش از همیشه در معرض تهدید است، و این نه از مسیر دیپلماسی التماسی، بلکه از مسیر بازدارندگی فعال حاصل شده است.
8- با توجه به شواهد فوق، جریان غربگرا در ایران باید در گفتمان خود بازنگری کند. این جریان که زمانی خود را عقلانیت‌محور، توسعه‌خواه و عمل‌گرا معرفی می‌کرد، اکنون باید پاسخ دهد که تعاملات ایده‌آل‌اش با غرب، چه سرنوشتی در قطر، اوکراین، افغانستان یا مصر رقم زده است؟
زمان آن رسیده که فعالین و رسانه‌های جریان غربگرا، از تکرار نسخه‌های شکست‌خورده دست بردارند و بپذیرند که امنیت، پیشرفت و عزت، در گرو حفظ استقلال، مقاومت هوشمند و چندجانبه‌گرایی در سیاست خارجی است.
9- تحولات جهانی نشان می‌دهد که دوران نظام تک‌قطبی به پایان رسیده است. قدرت‌هایی مانند ایران، هند، چین و روسیه و حتی برخی کشورهای آمریکای لاتین، در حال شکل‌دادن به نظمی چندقطبی هستند. در این شرایط، ایران می‌تواند با اتکا به توان داخلی، حفظ استقلال و تعاملات متوازن با شرق، گسترش روابط با همسایگان و تقویت نقش منطقه‌ای کشور، جایگاهی کلیدی در آینده جهان بیابد. جریان غربگرا اگر واقعاً به منافع ملی ایران می‌اندیشد، باید این فرصت را دریابد و از وابستگی روانی و سیاسی به غرب فاصله بگیرد.
10- همان‌طور که پیش از این نیز اشاره شد، آنچه امروز در قطر، افغانستان، اوکراین و حتی اروپا می‌گذرد، پاسخی روشن به پرسش بنیادی درباره اعتماد به غرب است. ایران نمی‌تواند آینده خود را به نظم جهانی‌ای گره بزند که حتی متحدانش را قربانی می‌کند. اکنون، زمان تغییر پارادایم، نه برای جمهوری اسلامی، بلکه برای جریان غربگرا فرا رسیده است؛ جریانی که باید یا متحول شود، یا از صحنه تحلیل و تصمیم‌سازی کنار رود.
به عبارت دیگر، «تغییر پارادایم» در نقطه‌ای که جریان غربگرا پیشنهاد کرده بود، نه‌تنها مفید نیست، بلکه به‌شکل وارونه باید در مورد خود این جریان اعمال شود. اکنون پارادایم وابستگی به غرب، بیش از پیش بی‌اعتبار شده است؛ هم در سطح ایدئولوژیک، هم در سطح اقتصادی و هم در سطح اعتماد عمومی.
اکنون، زمان آن است که گفتمان استقلال‌محور، متکی بر عزت ملی، مقاومت هوشمند و تعاملات چندجانبه، به گفتمان غالب در مدیریت کشور تبدیل شود و آن‌هایی که سال‌ها کشور را با وعده‌های غربگرایانه، معطل و دچار خسران کردند، در برابر ملت و تاریخ پاسخگو باشند.

فاطمه بصیری

پس از حملات رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران و حالا به قطر و افشای توطئه‌آفرینی موساد در خاک مصر به بهانه ترور رهبران حماس، لزوم امنیت منطقه‌ای در اولویت مطالبات دولتمردان منطقه قرار گرفته است. آنچه امروز منطقه با آن مواجه است، چیزی جز توسعه‌طلبی رژیم صهیونیستی با همراهی امریکا از طریق تنش‌آفرینی و ایجاد درگیری‌های منطقه‌ای برای کسب جایگاه قدرت برتر در منطقه نیست.

از همین رو، هر اقدامی که به تقویت هویت و تثبیت جایگاه رژیم صهیونیستی منجر شود، امنیت در منطقه حساس غرب آسیا ودر نهایت امنیت ملی کشور‌ها را تهدید می‌کند و باید با آن برخورد جمعی صورت بگیرد. بر همین اساس بود که بعد از انتشار اخباری درباره تصمیم جمهوری آذربایجان برای میزبانی اجلاس خاخام‌های یهودی، علی اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب اسلامی نسبت به آن واکنش نشان داد و آن را اقدامی «ضد اسلامی» دانست. بر اساس اخبار موجود، باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، در آبان ماه میزبان اولین کنفرانس خاخام‌های اروپایی خواهد بود. قرار است ۵۰۰ خاخام از کشور‌های مختلف در این کنفرانس شرکت کنند. این کنفرانس اهمیت بالایی دارد، زیرا اولین کنفرانس از این نوع خواهد بود که در یک کشور مسلمان، و به ویژه با جمعیت غالب شیعه، برگزار می‌شود. 

این کنفرانس قرار بود در سال ۲۰۲۳ برگزار شود و به دلیل عملیات جهادی طوفان الاقصی به تعویق افتاد. به گفته برخی منابع، هدف از این گردهمایی بررسی چگونگی پیوستن آذربایجان به پیمان ابراهیم و زمینه‌چینی برای الحاق دیگر کشور‌های مسلمان در آسیای مرکزی به این پیمان است. برگزاری اولین کنفرانس یهودیان اروپا در باکو نه تنها روابط قوی بین آذربایجان و رژیم صهیونیستی را برجسته می‌کند، بلکه نشان دهنده تلاش‌های مداوم برای تقویت همکاری بین دو طرف است. دولت ترامپ نیز مدتی است که با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و روابط استراتژیک آذربایجان با تل آویو، از پیوستن آذربایجان به این پیمان حمایت می‌کند. از این رو، نباید از نقش آفرینی امریکا در این رویداد، صرف نظر کرد. 

امنیت ملی در گرو امنیت منطقه

واکنش مشاور رهبر معظم انقلاب به گردهمایی خاخام‌های یهودی، به خوبی آگاهی ایران از تحرکات ضد امنیتی برخی کشور‌های منطقه را روایت می‌کند، زیرا تعمیق همکاری‌ها بین جمهوری آذربایجان و رژیم صهیونیستی با توجه به سابقه حضور میدانی و اطلاعاتی رژیم در خاک این کشور، تهدیدی برای منطقه و در نهایت کشور تلقی می‌گردد. 

گفتنی است، ارتباطات رژیم صهیونیستی و جمهوری آذربایجان در فاز نظامی به حدی گسترده است که مقامات آذری تذکرات دولتمردان ایرانی برای اجتناب از نزدیکی بیش از حد به این رژیم را نادیده گرفته و قرارداد‌های سنگین خرید تسلیحات نظامی شامل انواع پهپاد‌ها و موشک‌های کوتاه برد و میان برد را با آن امضا کردند. در ادامه این سیاست، آزادی عمل تکفیری‌های کوچانده شده از سوریه و اسکان آنان در مناطق شمالی و قره‌باغ خطری جدی برای امنیت مرز‌های کشورمان به عنوان نیرو‌های نیابتی صهیونیسم قلمداد می‌شود. در درجه بالاتر، سوء رفتار جمهوری آذربایجان در جنگ ۱۲ روزه درقبال ایران سبب شد که دکتر پزشکیان در گفت‌وگوی تلفنی با علی یف، خواستار بررسی و راستی‌آزمایی برخی اخبار درباره تعرض پهپاد‌ها و ریزپرنده‌های رژیم صهیونیستی به آسمان ایران، از طریق فضای سرزمینی آن کشور شود. گرچه باکو آن را رد کرد، اما همچنان گمانه‌هایی مبنی بر همکاری آذربایجان با رژیم صهیونیستی وجود دارد. از این نکته نیز نمی‌توان چشم پوشید که در جریان عملیات وعده صادق۲، وزیر دفاع جمهوری آذربایجان با حضور در اردن از نزدیک با شیوه رهگیری موشک‌های ایرانی و قابلیت‌های موشکی ایران با سفارش صهیونیست‌ها به طرف اردنی آشنا شد. گرچه نفوذ رژیم صهیونیستی در منطقه آذربایجان با تسهیل‌گری دولت علی یف، تهدیدات بسیاری را برای کشور تولید می‌کند، نباید از نقش این قرابت در افزایش تهدیدات منطقه‌ای غافل شد، زیرا از بین رفتن امنیت در منطقه، تهدیدات امنیتی علیه ایران را چندین برابر می‌کند و از جهات مختلف آسیب زاست. 

رژیم با سیاست‌های تنش‌زای خود، پیوسته بر دامنه بحران‌های منطقه‌ای افزوده و کشور‌های بیشتری را درگیر می‌کند، در نتیجه بی‌ثباتی و درگیری‌های نهفته بیشتری در انتظار منطقه خواهد بود که بی‌شک، برای ایران خطرآفرین است. رژیم صهیونیستی پس از آنکه از ۷ اکتبر، موجودیتش در خطر افتاد، روش‌های زیادی را برای رهایی از این وضعیت امتحان می‌کند. باکو این کنفرانس را در دو سال گذشته بنا نهاده بود، اما رژیم صهیونیستی در بستر آغاز تنش‌های جدید، به سیاست‌های ضد امنیتی خود در دوسال اخیر و بعد از ۷ اکتبر شتاب داده است. از این رو، خروجی چنین کنفرانسی در شرایط کنونی نمی‌تواند با دوسال پیش یکسان باشد و بی‌شک ایران و مقاومت منطقه، بخشی از محور گفت‌و‌گو‌های خاخام‌های یهودی خواهد بود. 

دستکاری مذهبی اقدام ضد امنیت دیگر رژیم صهیونیستی

یکی از اقدامات رژِیم صهیونیستی در آذربایجان برای افزایش نفوذ خود، دین زدایی و سکولاریزه کردن جامعه شیعی آذربایجان است. گسترده شدن فعالیت‌های یهودیان اسرائیلی در خاک این کشور و همچنین الحاق باکو به پیمان ابراهیم هم در همین راستا قرار دارد. دولت جمهوری آذربایجان نیز با تبعیت از سیاست‌های ضد دینی اسرائیل در سال‌های اخیر، دست به بازداشت گسترده فعالان شیعی در این کشور زده است و با دادن حبس‌های بلندمدت به علما و فعالان شیعی، آنها را با اتهامات واهی نظیر جاسوسی برای ایران، نگهداری سلاح و مواد مخدر به زندان افکنده تا مانع از تبلیغ اندیشه اهل بیت (ع) در کشور شود. برهمین اساس بود که ولایتی، مشاور رهبر معظم انقلاب با یادآوری قرابت‌های تاریخی، قومی و در اصل مذهبی و مجاهدت‌های مردم آن منطقه در راه اسلام، اجلاس را در زمره خط‌شکنی حکومت آذربایجان در امر دین و مذهب شیعه دانست: «سابقه درخشان تاریخی مردم منطقه قفقاز نشان می‌دهد که این مردم قرن‌هاست مسلمان و پیرو اهل بیت علیهم السلام هستند و زیر بار سلطه کفار نمی‌روند و لذا سؤال این است که چرا حکومت آذربایجان دست به چنین اقداماتی می‌زند و چنین کار‌هایی در جهت تقویت روابط با رژیم غاصب صهیونی در اوج جنایت بی‌سابقه این رژیم در دنیا و ظلم به اسلام و انسانیت، انجام می‌دهد؟» و البته در آخر نیز هشدار داد: «مردم غیرتمند آذربایجان و آران و قفقاز قطعاً با این اقدام ضد اسلامی و ضد اعتقاداتشان به اهل بیت علیهم‌السلام و پایبندی شان به تشیع، ناراضی خواهند شد و این حرکت بی‌منطق و ضد اسلامی و انسانی در نهایت به زیان آذربایجان خواهد بود و به جایی هم نخواهد رسید.»

با این توصیف از دستگاه دیپلماسی کشور انتظار می‌رود با به کار بردن همه ابزار‌های لازم و هشدار نسبت به عواقب این قبیل نشست‌های مشکوک و ضد امنیتی، مانع از تقویت و تثبت اقدامات برهم زننده امنیت جمعی منطقه شود. اینجا دیگر جای غافلگیری نیست و هرگونه انفعال و بی‌عملی جری کردن دشمن است. 

تجربه تاریخی هم نشان داده است که رژیم صهیونیستی طی ۷ دهه از عمر ننگین خود، جز به توسعه طلبی و غارت منابع کشور‌های اسلامی به چیز دیگری فکر نمی‌کند بنابراین هرگونه عادی‌سازی و طرح‌های دروغین با انگیزه‌های اقتصادی، بازی در زمین دشمن صهیونیستی است و فریبی بیش نیست.