هدیه کریسمسی ترامپ

پایگاه رهنما؛

تصمیمات سیاسی در عرصه بین الملل تابعی از منافع ملی و ایدئولوژی بازیگران است.دونالد ترامپ از زمانی که وارد کاخ سفید شد با واکنش های غیر منتظره همگان را متعجب،حیرت زده و بعضاً نگران کرده است.اما اگر این تصمیمات را با عینک رویکردهای حاکم بر بازی قدرت در سیاست ببینیم و بسنجیم،به این نتیجه می رسیم که ماهیت اصلی تصمیمات و واکنش های ترامپ بر پایه«سودجویی» و«حسابگری»استوار شده است.این رویکرد که در علم روابط بین الملل به «رئالیسم تهاجمی»شهرت یافته به معنای کسب منافع ملی با کسب بیشترین سود به بهای محروم کردن منافع طرف مقابل تا حد ممکن است.
ترامپ تاجری حسابگر است و بر اساس تئوری منفعت طلبانه به دنبال به حداقل رساندن هزینه های حضور آمریکا در مناطق حساس غرب اسیا اعم از سوریه و افغانستان است.ترامپ همواره از متحدانش به خاطر کم کاری در پرداخت سهمشان گلایه کرده و بارها به آنها هشدار داده بود که اگر متحدان بخواهند آمریکا در منطقه حضور داشته باشد باید هزینه این تقاضا را بپردازند.بنابراین دستور ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان هر چند غیر منتظره بود،اما بیش از همه چیز یک نوع خط و نشان کشیدن ترامپ برای متحدان منطقه ای و بین المللی اعم از عربستان،امارات،اعضای ناتو و... است تا آنها را متوجه نقش و سهمشان در ایجاد امنیت و پرداخت هزینه های گزاف واشنگتن در منطقه کند. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا روز پنجشنبه هفته گذشته در پیام توئیتی مدعی شد:«من به قولی که در کمپین انتخاباتی‌ام دادم وفا کردم. زمان آن رسیده به سرزمین خود بازگردیم و به حل مشکلات داخل آمریکا بپردازیم.» رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد: «زمان آن رسیده که دیگران در سوریه بجنگند.»ترامپ پیش از این بارها از حضور نظامیان این کشور در خارج از کشور انتقاد کرده و آن را «تلف کردن پول» خوانده است.
به طور کلی حدود دو هزار سرباز آمریکایی در خاک سوریه و چهارده هزار سرباز در افغانستان حضور دارند که با دستور ترامپ ظرف چند ماه آینده حدود هفت هزار نفر از نیروهای امریکا از افغانستان و همچنین تمامی نیروها از سوریه خارج خواهند شد.در مورد افغانستان این اولین گام از مراحل برنامه ریزی شده برای کاهش چشمگیر نیروها و آغازی بر پایان حضور 17ساله آمریکا در افغانستان است.براساس اظهارات مقامات آمریکایی حضور هر سرباز آمریکایی در منطقه مبلغی بیش از یک میلیون دلار در سال هزینه دارد که با احتساب تعداد سربازان آمریکایی در سوریه سالانه حداقل سه‌میلیارد دلار و حداکثر 4.5 میلیارد دلار هزینه استقرار این نیروها در شرق سوریه است.
بنابراین ورای اینکه اقدام ترامپ برای خروج به نوعی صحه گذاشتن بر شکست سیاست حضور نظامی آمریکا در منطقه در برابر جبهه قدرتمند مقاومت در منطقه است.اما از طرفی صبر ترامپ نیز از سلسله مداخلات و هزینه های سرسام آور آمریکا در منطقه بخصوص افغانستان،سوریه و عراق لبریز شده و حالا او دستورخروج همه سربازان آمریکایی مستقر در سوریه که تعدادشان به دو هزار تن می رسد را صادر کرد و سپس از خروج نیمی از 14 هزار مستشار نظامی آمریکایی در افغانستان خبر داد.هر چند این اقدام ترامپ واکنش بسیاری از سیاستمداران آمریکایی و حتی متحدان او را برانگیخته و آنها را نگران ساخته ولی در عین حال برخی از کارشناسان بین المللی این دستور را یک سیاست هوشمندانه برای انتخابات 2020 می دانند.اما در خصوص اینکه خروج سوریه چه تأثیری بر روند تحولات داخلی،منطقه ای و بین المللی می گذارد؟باید گفت آمریکا پس از این خروج در قالب یک رویکرد جدید یعنی «امنیت فروشی»بدون دریافت هزینه از متحدان ذی نفع،وارد جنگ های فرسایشی منطقه و یا فرامنطقه ای نخواهد شد،مگر اینکه قراردهای سنگین میلیاردی با دولت های«خرپول»خلیج فارس نظر آنها را عوض کند.