بن بست تل آویو در صنعا | چرا یمن شکست ناپذیر است؟

«اسرائیل نمی‌داند با معضل یمن چه کند.» این فقط یک شعار نیست، بلکه تیتر روزنامه عبری زبان هاآرتص است که در آن به ناتوانی و بن بست تل آویو در رویارویی با نیروهای یمنی اشاره کرده است. طی دو روز گذشته، نیروهای یمنی از صنعا با پرتاب چند موشک بالستیک به سمت اهدافی در فلسطین اشغالی تهدیدات جدی را متوجه صهیونیست‌ها کردند و نشان داده‌اند که یمن به تنهایی توانایی به چالش کشیدن ارتش اسرائیل را دارد. در این وضعیت، منابع اسرائیلی از سردرگمی تل‌آویو در چگونگی برخورد با چالش یمن سخن می‌گویند.

پرچم سفید آمریکا مقابل صنعا

در ۶ می یعنی حدود 2 ماه پیش نیز «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که  ایالات متحده حملات خود به  یمن را متوقف خواهد کرد. آمریکا از ۱۵ مارس حملات هوایی خود به یمن را آغاز کرده بود و به ناگهان عمان به عنوان همسایه شرقی یمن اعلام کرد  که برای پایان دادن به درگیری بین ایالات متحده و انصارلله یمن میانجیگری کرده است.

اما پایان هفت هفته جنگ آمریکا علیه یمن به معنای تسلیم یمنی‌ها نبود و تهاجم گسترده هوایی آمریکا و انگلیس و حملات ۵۳ روزه این دو کشور نیز نتوانست مانع حملات یمنی‌ها در دفاع از غزه شود و سرانجام دولت ترامپ با هزینه هنگفت و از دست دادن سه جنگنده مجبور به آتش‌بس شد، آتش‌بسی که یمنی‌ها صراحتا در آن اعلام کردند که حملاتشان علیه اسرائیل متوقف نخواهد شد.

ورود یمن به جنگ غزه

حدود 2 ماه پیش نیروهای یمن  یک موشک دوربرد به سمت اسرائیل شلیک کردند. اگرچه پدافند هوایی اسرائیل این موشک را شناسایی کرد، اما این موشک رهگیری نشد و در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بن گوریون اسرائیل سقوط کرد و باعث ایجاد گودالی شد و چندین نفر را زخمی کرد. نیروی هوایی اسرائیل در آن زمان اعلام کرد که علت احتمالی، مشکل فنی در سامانه رهگیر پرتاب شده به سمت موشک بوده است.

آن حمله اولین و آخرین حمله نیروهای یمنی به صهیونیست‌ها نبود. ارتش یمن در بیست ماه گذشته همزمان با ادامه جنگ اسرائیل در غزه ده‌ها بار به اسرائیل حمله کرده‌ است. ارتش یمن حملات خود به اسرائیل پس از جنگ غزه را با هدف قرار دادن بنادر جنوب اسرائیل و همچنین حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ شروع کردند و محاصره علیه کشتیرانی به اسرائیل را به راه انداختند.

تا به امروز، اسرائیل حداقل هشت دور حمله هوایی به یمن انجام داده است و یکی از بزرگترین این حملات در تلافی اصابت موشک یمن نزدیک فرودگاه بن گوریون صورت گرفت.

با وجود آن که تا کنون تمام قدرت هوایی اسرائیل، آمریکا و انگلیس علیه یمنی‌ها استفاده شده است، این گروه ثابت کرده که شکستش در جنگ کار بسیار سختی است. حتی قبل از آن نیز یمنی‌ها توانستند در برابر ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲ مقاومت کنند و در نهایت این عربستان بود که آتش بس با یمن را پذیرفت.

چرا شکست یمن سخت است؟

ریاض در سال ۲۰۱۵، زمانی که نیروهای انصارالله در صنعا دولت تشکیل دادند، برای حمایت از مخالفان انصارالله در یمن مداخله کرد. سعودی‌ها از هواپیماهای جنگی و مهمات مدرن ساخت آمریکا استفاده کردند. با این حال، ارتش و دولت صنعا نه تنها توانستند در برابر بمباران عربستان سعودی و سایر متحدان ریاض مقاومت کنند، بلکه در طول بمباران، قابلیت‌های نظامی خود را افزایش دادند. به عنوان مثال همزمان با جنگ عربستان علیه یمن، برد موشک‌های بالستیک و پهپادهای تهاجمی یمن توسعه یافت.

به طور کلی می‌توان گفت  که تلاش‌ها برای متوقف کردن نیروهای یمنی تا کنون به چند دلیل بی‌نتیجه مانده است.  این دلایل را می توان شامل موارد ذیل دانست:

توانایی موشکی یمنی‌ها: از یک طرف باید توجه داشت که نیروهای یمنی و ارتش این کشور نشان داده که قادر به تولید و استقرار موشک‌های برد بلند در خاک یمن هستند. یمنی‌ها در طول سال‌ها مواد کافی برای ساخت موشک را انبار کرده‌اند یا توانسته‌اند از طریق مسیرهای دریایی به این مواد دست یابند.

وسعت یمن: این را نیز باید درنظر داشت که با توجه به وسعت قابل توجه یمن، نیروهای ارتش این کشور می‌توانند موشک‌اندازهای خود را پنهان کرده و از مکان‌های مختلف موشک پرتاب کنند.  طبق  گزارش‌ها، ارتش یمن از موشک‌های سوخت جامد و مایع استفاده می‌کنند.

توانایی پهپادی ارتش یمن: دسترسی یمنی‌ها به پهپادها نیز بر توانایی آن‌ها افزوده است. امروزه یمنی‌ها تقریبا به انواع پهپادها دسترسی دارند. به عنوان مثال، پهپاد شاهد ۱۳۶ برای اولین بار  در سال ۲۰۲۱ در یمن مشاهده شده و سایر پهپادهای جنگی نیز در اختیار نیروهای یمنی قرار دارد.

ناتوانی پدافند هوایی اسرائیل: در واقع مقابله ناموفق اسرائیل با نیروهای یمن در صنعا، نمادی از یک چالش بزرگتر برای آمریکا و اسرائیل است. نیروی هوایی ایالات متحده و اسرائیل تاکنون نتوانسته‌اند نیروهای یمنی را سرکوب کنند، هرچند نیروی هوایی اسرائیل می‌گوید که توانسته است بیش از نود و پنج درصد موشک‌های شلیک شده از یمن را رهگیری کند. این بدان معناست که برخی از موشک‌های یمن همچنان به داخل اسرائیل نفوذ می‌‍‌کنند. به عبارت دیگر، پدافند هوایی اسرائیل و یا بمباران یمن تا کنون نتوانسته با چالش یمن در برابر اسرائیل مقابله کند.

دشواری اعزام نیروی زمینی: از سوی دیگر، امکان اعزام نیروی زمینی به یمن نیز نه برای آمریکا و نه برای اسرائیل توجیهی ندارد، به این دلیل که تاریخ نشان داده که این کار بسیار دشوار است. مصری‌ها در دهه ۱۹۶۰ در یمن مداخله کردند تا از جمهوری یمن شمالی در برابر سلطنت‌طلبان که قدرت را در دست داشتند، حمایت کنند، اما مصری‌ها نتوانستند سلطنت‌طلبان یمن را که در آن زمان مورد حمایت ریاض بودند، بیرون برانند. امروز اوضاع متفاوت است، اما جغرافیا همان است. بنابراین وسعت جغرافیایی یمن یکی دیگر از دلایلی است که باعث شده تا مقابله با آن‌ها حتی با اعزام نیروی زمینی نیز بسیار پرچالش و پرهزینه باشد و احتمالا آمریکا و اسرائیل نمی‌خواهند با اعزام نیروی زمینی به یمن یک باتلاق دیگری برای خود در خاورمیانه درست کنند، باتلاقی که شاید ورود به آن آسان باشد، اما خروج از آن به شدت دشوار خواهد بود.