ترامپ می‌تواند غزه را از فلسطینی‌ها خالی کند؟

برقراری آتش بس شکننده غزه پس از ۱۵ ماه جنگ، بازگشت بسیاری از فلسطینی‌ها به خانه‌های خود را ممکن ساخته است. اما همزمان «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور جنجالی ایالات متحده خواستار انتقال کل جمعیت غزه به مصر و اردن شده است. ترامپ حتی هفته گذشته پس از تماس های تلفنی با عبدالفتح السیسی، همتای مصری خود و ملک عبدالله، پادشاه اردن، تاکید کرد که هر دو کشور مصر و اردن، فلسطینی ها را از سرزمین ویران شده جنگ خواهند پذیرفت و افزود که این موضوع را با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر تل آویو در میان خواهد گذاشت. اما آیا واقعا ترامپ خواهد توانست ساکنان غزه با مجبور به مهاجرت از این باریکه کند؟

شکست سیاست کوچ اجباری فلسطینی‌ها از غزه
طی 15 ماه گذشته، غزه شاهد شدیدترین بمباران‌ها و ویرانی‌ها بوده است. یکی از اهداف مطرح شده در ابتدای جنگ غزه از سوی وزرای تندرو صهیونیستی مانند ایتمار بن گویر، وزیر پپیشین امنیت داخلی نتانیاهو و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی این رژیم کوچاندن فلسطینی‌ها به جنوب و ایجاد شهرک سازی در شمال غزه بوده است، اما صهیونیست‌‌ها حتی در کوچاندن اهالی غزه به جنوب نیز نتیجه لازم را بدست نیاوردند و ناگزیر تن به آتش بس و پذیرش بازگشت فلسطینی‌ها از جنوب به شمال غزه شدند. نتیجه 15 ماه جنگ غزه حداقل 46 هزار شهید، حداقل 50 هزار کشته دیگر در اثر گرسنگی و سرما، بیش از 100 هزار نفر زیر آوار، حداقل ۹۱۷۰۰ زخمی، تخریب ۸۰ درصد از خانه‌ها و ۵۰ درصد از کل ساختمان‌ها در غزه و روبرو شدن ۲۰ درصد از جمعیت با «سطوح فاجعه‌بار ناامنی غذایی حاد» و «کمبود شدید غذا و گرسنگی» با بیش از ۱٫۹۰۰٫۰۰۰ بی‌خانمان بوده است. اما حتی این وضعیت جهنمی که بسیاری آن را یک نسل کشی برنامه ریزی شده از سوی تل آویو می‌دانند، نتوانست اهالی غزه را به ترک این باریکه متقاعد کند و فلسطینی‌ها با وجود هزینه زیاد هنوز ساکن غزه هستند. براستی آیا تهدید لفظی ترامپ خواهد توانست اهالی غزه را به کوچ اجباری وادارد؟ پاسخ روشن است: وقتی 15 ماه نسل کشی نتوانست فلسطینی‌ها را از غزه بیرون کند، بی تردید تهدیدات رئیس جمهور آمریکا نیز نمی‌تواند باعث مهاجرت اجباری اهالی غزه شود.

مخالفت‌ کشورهای میزبان
با وجود آن که ترامپ ادعا کرده که با رهبران مصر و اردن درباره پذیرش مهاجران و اهالی غزه وارد گفتگو شده است، اما این دو کشور پیشتر نیز و در جریان جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه در 15 ماه گذشته، با هرگونه جابه جایی و مهاجرت اهالی غزه مخالفت کرده بودند. در حال حاضرنیز بعید به نظر می‌رسد رهبران مصر و اردن موافق مهاجرت اهالی غزه باشند و بی تردید در برابر درخواست ترامپ  برای مهاجرت اجباری اهالی غزه مقاومت خواهند کرد، چون هم مصر و هم اردن بدلیل بنیه اقتصادی ضعیف خود، تاب پذیرش هزینه‌های اقتصادی مهاجران تازه وارد را ندارند. از سوی دیگر بخش زیادی از مهاجران فلسطینی موجود در اردن و مصر همواره مترصد فرصت برای بازگشت به سرزمین مادری، یعنی فلسطین هستند، از این رو طبیعی است که کشورهای عربی میزبان تمایلی به صرف هزینه برای پذیرش جمعیت میلیونی مهاجران غزه را ندارند. «عبدالفتاح السیسی»، رئیس جمهور مصر تاکید کرده است که مصر در هیچ کمپینی برای بیرون راندن فلسطینی ها از غزه شرکت نخواهد کرد. السیسی کوچ اجباری اهالی غزه را بی عدالتی آوارگی و همچنین ضد امنیت مصر عنوان کرده که به هیچ عنوان از سوی قاهره تائید نخواهد شد. اردن نیز موضع مشابه مصر را تکرار کرده و «ایمن صفدی»، وزیر امور خارجه اردن گفته است که موضع پادشاهی هاشمی درباره عدم پذیرش آوارگی ساکنان غزه به خارج بازگشت ناپذیر و بدون تغییر است. تحلیلگران نیز معتقدند که هجوم صدها هزار فلسطینی آواره به دیگر کشورها می‌تواند ساختارهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی آن کشورها را بی‌ثبات کند.

چراغ قرمز بین‌المللی
مخالفت‎‌های بین‌المللی با پیشنهاد ترامپ یکی دیگر از موانعی است که احتمال مهاجرت اجباری اهالی غزه به خارج از این باریکه براساس رای  و نظر ترامپ را به حداقل می‌رساند. فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا به عنوان شرکای سیاسی آمریکا به روشنی مخالفت خود را با ایده مهاجرت اجباری اهالی غزه به دیگر کشورها اعلام کرده‌اند و سازمان ملل نیز چنین اقدامی را غیرقانونی توصیف کرده است. در واقع ترامپ برای عملی کردن پیشنهاد خود جهت تخلیه نوار غزه از فلسطینی‌ها نه تنها حمایت بین‌المللی را با خود ندارد، بلکه با یک جبهه مخالف در سطح بین‌المللی روبروست که کار را سخت کرده است. «یوسف منیر»، رئیس برنامه فلسطین/اسرائیل در مرکز عربی واشنگتن دی سی به الجزیره گفته است که طرح وحشیانه ترامپ برای انتقال اهالی غزه به خارج باید به دلیل نقض همه هنجارها و حقوق اولیه بین‌المللی محکوم شود. منیر گفت که ایده پاکسازی قومی غزه یک ایده جدید از سوی ترامپ نیست و از زمان شروع جنگ در اکتبر 2023 بارها تکرار شده، اما به نتیجه نرسیده است. 
حتی سناتور «لیندسی گراهام»، از سناتورهای نزدیک به ترامپ در پاسخ به سوالی درباره منظور ترامپ از کوچ فلسطینی‌ها به خارج چیست، گفت: «من واقعا نمی دانم، اما این پیشنهاد عملی نیست.»