پایان « واگنر شورشی » ، آغاز «واگنر جدید »

پیگاه رهنما:

 چهارشنبه شب 25 مرداد( 16 اگوست) ، خبر سقوط یک فروند هواپیما در شمال غربی مسکو در شرایطی منتشر شد که مشخص شد، این هواپیما متعلق به «یوگنی پریگوژین » بود و گمانه‌زنی‌ها درباره اینکه او نیز در این سانحه به همراه ۹سرنشین دیگر هواپیما که بنابر اطلاعات موجود از فرماندهان ارشد واگنر بودند، جانش را از دست داده، قوت گرفت. اگرچه در وهله نخست، اخبار ضد و نقیضی از کشته شدن پریگوژین منتشر شد، چراکه سانحه سقوط، شناسایی اجساد را دشوار کرد، اما مدت زمان زیادی نگذشت که اخباری از جانب روسیه، مرگ این چهره جنجالی را تأیید کرد. مقامات هوانوردی روسیه اعلام کردند که نام پریگوژین در فهرست 10 مسافر جت شخصی بوده است و هر 10سرنشین این جت که در نزدیکی روستای «کوژنکینو » سقوط کرده، کشته شده و جسد آنها پیدا شده است. یک کانال تلگرامی وابسته به گروه واگنر به نام «منطقه خاکستری» هم در تأیید مرگ پریگوژین نوشت: «او در نتیجه اقدامات خائنان روسیه کشته شد.»

فرمانده ای که سرنوشت پیچیده ای داشت

پوتین، رئیس‌جمهور روسیه صبح روز پنج‌شنبه به این واقعه واکنش نشان داد و ضمن تسلیت به بازماندگان پریگوژین، از بنیانگذار گروه واگنر با عنوان بازرگانی با‌استعداد یاد کرد و گفت درباره سقوط هواپیما تحقیقات انجام خواهد شد، اما این تحقیقات طول خواهد کشید. پوتین همچنین گفت «تا آنجا که من اطلاع دارم او دیروز از آفریقا بازگشت و با بعضی مقامات رسمی در آنجا ملاقات کرد.» در روز‌های اخیر گزارش شد که رئیس واگنر در غرب آفریقا حضور داشته است؛ جایی که تحلیلگران غربی بیم دارند که این گروه به دنبال گسترش دامنه نفوذ خود به کشور‌های دیگر از جمله نیجر باشد. رئیس‌جمهور روسیه با اشاره‌ای آشکار به شورش گروه واگنر در ماه ژوئن هم گفت «او فردی بود که سرنوشت پیچیده‌ای داشت و اشتباهات جدی در زندگی مرتکب شد.» اوج اختلافات پریگوژین با ارتش روسیه سوم تیرماه (24 جولای) خود را نشان داد. او بعد از متهم کردن نیرو‌های ارتش روسیه به حمله به مواضع این گروه، شورشی را علیه روسیه رهبری کرد که البته تنها 24 ساعت دوام داشت و با وساطت بلاروس به پایان رسید. پوتین در یک سخنرانی تلویزیونی، اقدامات واگنر را خیانت و خنجر از پشت توصیف کرد. به دنبال حادثه سقوط، نیرو‌های «واگنر» در بلاروس تهدید به انتقام کردند. در ویدئویی منتسب به آن‌ها که در فضای مجازی منتشر شده، می‌گویند: «در حال حاضر صحبت‌های زیادی درباره آنچه گروه واگنر انجام خواهد داد، وجود دارد. می‌توانیم یک چیز را به شما بگوییم. داریم شروع می‌کنیم، برای ما آماده باشید.»

پوتین خائنان را نمی‌بخشد

اگرچه پوتین ترجیح داد با تأخیر به این واقعه واکنش نشان دهد، اما چهره‌های سیاسی غربی و در رأس آنها اوکراینی‌ها با صراحت این اتفاق را به پوتین نسبت دادند. «میخائیلو پودولیاک» ، یکی از مشاوران زلنسکی در فضای مجازی نوشته بود که پریگوژین با کودتای ناکام خود حکم مرگش را امضا کرده بود. او نوشت: « مشخص است که پوتین کسی را نمی‌بخشد و منتظر لحظه مناسب برای کشتن او بود. حذف پریگوژین و فرماندهی واگنر دو ماه بعد از کودتای ناکام علامتی از پوتین به نخبگان روسیه قبل از انتخابات 2024 است.» زیبیگنیو راو، وزیر امور خارجه لهستان نیز  گفت: «اگر کسی فکر کند که این حادثه تصادف بوده است ما برای پیدا کردن اسمی که بتواند او را توصیف کند دچار مشکل می‌شویم. مشخص است که مخالفان سیاسی‌ای که پوتین آنها را خطری برای قدرتش می‌داند با مرگ طبیعی فوت نمی‌کنند.» جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا هم گفت که در روسیه اتفاقات کمی رخ می‌دهد که ولادیمیر پوتین عامل آنها نباشد. با وجود این سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به این موضع‌گیری بسنده کرد: «درباره این حادثه، مهم است که بر واقعیت‌ها تمرکز کنیم نه بر آنچه رسانه‌های غربی می‌گویند.» اظهارات وی را دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در جریان نشست خبری تکمیل کرد: «تمام این گمانه‌زنی‌ها دروغ محض است.» وی با بیان اینکه پوتین اخیراً پریگوژین را ملاقات نکرده بود، درباره اینکه آیا پوتین در مراسم تشییع جنازه او شرکت خواهد کرد یا خیر گفت: «ما هنوز نمی‌دانیم که مراحل تحقیقات چقدر طول می‌کشد. اما در هر حال رئیس‌جمهور برنامه شلوغی دارد.»

فرضیه‌ تراشی های آمریکایی ها درباره  یک مرگ

مرگ پریگوژین بیش از هر کشوری در جهان، مورد توجه آمریکایی‌ها قرار گرفت. «پاتریک رایدر» ، سخنگوی پنتاگون دراین مورد گفت: «پریگوژین در سقوط هواپیما کشته شده است. هیچ فرضیه احتمالی در خصوص علت سقوط هواپیما وجود ندارد. گزارش‌ها در خصوص حمله موشک زمین به هوا به هواپیمای پریگوژین نادرست است». آقای سخنگو گفت: گروه واگنر را از نزدیک زیرنظر خواهد گرفت و توانایی‌های نظامی آن‌ها را دست کم نخواهد گرفت. روزنامه‌های آمریکایی نیویورک‌تایمز و وال‌استریت‌ژورنال روز پنج‌شنبه با استناد به مقام‌های غربی که اشاره‌ای به نام آنها نشده است، مدعی شده‌اند انفجار بمب عامل سقوط هواپیمای حامل فرمانده واگنر‌ها بوده است. نیویورک‌تایمز نیز با بیان اینکه این نتیجه‌گیری مربوط به «گزارش‌های اطلاعاتی مقدماتی» است، نوشت که هنوز هیچ جمع‌بندی قطعی در این خصوص حاصل نشده است. وقوع انفجار در حال حاضر اصلی‌ترین فرضیه درباره دلیل سقوط این هواپیما در منطقه‌ای بین مسکو و سن‌پطرزبورگ در روز چهارشنبه است. با این حال، مقام‌ها احتمال‌های دیگری نظیر سوخت تقلبی را نیز بررسی می‌کنند. ماهواره‌های اطلاعاتی آمریکا پرتاب موشک را شناسایی نکرده‌اند و هیچ نشانه دیگری مبنی بر اینکه هواپیما توسط موشک سطح به هوا ساقط شده باشد در دست نیست. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم در ادعایی مشابه نوشت که گزارش‌های اولیه اطلاعاتی حاکی از این است که پریگوژین ترور شده، اما هواپیمای او نه به وسیله موشک بلکه به وسیله انفجار در داخل هواپیما ساقط شده است. اما خبرگزاری آناتولی نوشت که مرگ پریگوژین به نفع غرب خواهد بود. چراکه یک دشمن بسیار موفق غرب در آفریقا بود. اول از همه، فرانسه، زیرا پریگوژین بیشتر علیه حضور فرانسه در کشور‌های آفریقایی می‌جنگید و موفق‌ترین عملیات‌های او در مستعمرات آفریقایی سابق بود.

 پوتین: نیروهای واگنر سوگند وفاداری امضا کنند

خبری به نقل از منابع خارجی از جمله «رویترز » نگاه ها را به این سمت سوق داد که دست پوتین در کشته شدن فرمانده واگنر دیده می شود. خبر این بود که رئیس جمهور روسیه اعضای گروه واگنر را موظف کرد به صورت رسمی سوگند وفاداری به دولت روسیه را امضا کنند.

این فرمان که در وبسایت کرملین منتشر شده است ، همه کارکنان واگنر و سایر پیمانکاران نظامی را موظف می‌کند که به صورت رسمی سوگند وفاداری یاد کنند.

این فرمان به عنوان گامی برای ایجاد پایه‌های معنوی و اخلاقی دفاع از روسیه توصیف شده و متن سوگند شامل خطی است که افراد در آن قول می‌دهند دستور فرماندهان و رهبران ارشد را به دقت دنبال کنند.

کارشناسان سیاسی و امنیتی بر این نظرند که پوتین با کشته شدن فرمانده واگنر بدنبال سازماندهی مجدد و کنترل کامل این گروه است تا در آینده اتفاقاتی از جنس اقداماتی که پریگوژین با کودتای ناکام خود انجام داد، هیچگاه به ویژه در شرایطی که روسیه در جنگ است، اتفاق نیفتد.