مسئله حجاب و سلبریتی‌ها

پایگاه رهنما:

در هفته‌های اخیر، انتشار عکس دسته‌ جمعی کارکنان یکی از پلتفرم‌های مجازی که در حوزه کتاب و کتابخوانی فعالیت می‌کند، خبرساز و البته حاشیه‌ساز شد؛ تصویری که در آن، تعدادی از فعالان این حوزه، با زیرپا گذاشتن قوانین رسمی کشور در حوزه حجاب و عفاف و انتشار تصویر این قانون‌شکنی، باعث اعتراض دلسوزان و دغدغه‌مندان شدند. بعد از گذشت چند روز از انتشار این تصویر و موج واکنش‌ها و قطع همکاری اعتراض‌گونه ده ها ناشر بزرگ و کوچک با این پلتفرم، مسئولان این سکوی اینترنتی فروش کتاب با انتشار بیانیه‌ای، بدون آنکه بابت این تخلف و حاشیه‌سازی عذرخواهی کنند، در موضعی عجیب از قطع همکاری ناشران استقبال کردند! پس از این اقدام سوال‌برانگیز، این سکوی اینترنتی به دلیل اصرار بر تخلف و عدم توضیح، از دسترس خارج شد و چند روز بعد مجددا در دسترس قرار گرفت.

مشابه این اتفاق درباره یکی از اپلیکیشن‌های بیمه‌ای معروف هم رخ داد که در این مورد، با اخذ تعهد مبنی بر رعایت قوانین عمومی کشور، با ادامه فعالیت این اپلیکیشن موافقت شد. در کنار این دو اتفاق، باید انتشار تصاویر کشف حجاب و قانون‌شکنی برخی هنرمندان را هم یادآوری کرد که هرکدام منجر به واکنش افکار عمومی و فعالان فرهنگی و اقدام دستگاه قضایی شده است. حالا هدف از یادآوری این اتفاقات چیست و می‌خواهیم به چه نکته‌ای برسیم؟

مسئله حجاب و نحوه مواجهه با بدپوششی و تکالیف دستگاه ها در این حوزه و اینکه آیا مداخله پلیس در این حوزه خوب است یا نه، همیشه در جامعه ما مطرح بوده و همچنان هم مطرح است و باید پاسخ مناسبی برای این مسئله تعریف کرد، اما نکته مهم این است که اگر قرار باشد در جامعه ما، عده‌ای که هنرمند یا ورزشکار یا فعال فضای مجازی شناخته می‌شوند، اقدام به هنجارشکنی اخلاقی کنند و کسی به آنها کاری نداشته باشد، قطعا بدنه جامعه هم زیر بار نخواهد رفت که در کف خایابان با هنجارشکنی عوام برخورد شود. به بیان ساده‌تر و صریح‌تر، اگر رعایت حجاب و هنجارهای اخلاقی یک ضرورت شرعی و قانونی است – که حتما هست – هنرمندان و ورزشکاران و ... که قشر فرهیخته جامعه و به نوعی الگوی مردم محسوب می‌شوند، بیش و پیش از عموم مردم باید التزام خود را به قانون نشان داده و با این قانونمداری و اخلاق‌گرایی، به نوعی فرهیختگی خود را اثبات کنند. باز هم تکرار این نکته لازم است که مردم قطعا از متولیان امور نخواهند پذیرفت که با تخلف و هنجارشکنی سلبریتی‌ها با اغماض برخورد کنند، اما در خیابان با دیگر هنجارشکنی‌ها بدون ملاحظه برخورد شود! واقعیت این است که در عموم کشورهای پیشرفته دنیا، ضوابط روشنی در حوزه پوشش و هنجارهای رفتاری عمومی در محیط‌های رسمی و اداری واقعی و نیز فضای مجازی تعریف می‌شود و اتفاقا رعایت این هنجارها از سلبریتی‌ها و فعالان مجازی با جدیت بیشتری مطالبه می‌شود، چراکه پیش‌فرض آنها این است که این افراد الگو و الهام‌بخش جامعه هستند و نباید مرتکب رفتاری شوند که اثر مخرب بر روی جامعه داشته باشد، بنابراین جامعه ما هم نمی‌تواند این خرد تجربه شده را نادیده بگیرد و برعکس عمل کند.

بارها و بارها گفته شده و درست هم هست که حجاب و عفاف یک مسئله فرهنگی و اجتماعی است که باید از مسیر برنامه‌های عمیق و دقیق فرهنگی و اجتماعی درست شود، نه اینکه همه بار تدبیر آن بر دوش پلیس و دستگاه قضایی بیفتد، اما اگر قرار بر برخورد انتظامی و قضایی با هنجارشکنی در این حوزه باشد، بدون تعارف و تردید، سلبریتی‌ها، سیاسیون و اداری‌ها، فعالان مجازی و امثال آنها، نسبت به مردم عادی در اولویت برخورد و تنبیه هستند و عقل و انصاف هم همین را حکم می‌کند.

بنابراین، از سیاستگذاران و مجریان امور انتظار می‌رود که ضمن پرهیز از روش‌های امتحان شده و کم‌فایده، در عین حال، هم بر سرشاخه‌های ترویج بی‌عفتی و هنجارشکنی تمرکز کرده و بدون اغماض با آنها برخورد کنند و هم با کسانی که به نوعی در جامعه اثرگذارند و با رفتار خود هنجارشکنی می‌کنند، قاطعانه‌تر و مدبرانه‌تر مواجه شوند تا مردم احساس دوگانگی نکنند.