جمهوری پنجم فرانسه زیر آتش خشم جوانان

پایگاه رهنما:

جمهوری پنجم فرانسه نام دولت کنونی فرانسه است که از ۵ اکتبر ۱۹۵۸ پدید آمده‌است. این جمهوری توسط شارل دوگل بر ویرانه‌های جمهوری چهارم فرانسه ساخته شد و با کنار گذاشتن نظام پارلمانی ناکارآمد جمهوری چهارم ، نوعی نظام ریاستی از درون جمهوری چهارم  زاده شد که در آن رئیس کشور دیگر مقامی تشریفاتی نیست و رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر هر دو در اداره عملی کشور نقش دارند. اما این روزها این جمهوری پنجم که امید دولتمردان فرانسوی بود، دچار بیماری و ناخوشی شده است. ناآرامی‌ها در فرانسه از شامگاه چهارشنبه هفتم تیر پس از شلیک یک مأمور پلیس به نوجوان ۱۷ساله‌ای به‌نام «ناهل‌ام.» در «نانتر» واقع در حومه پاریس و کشته شدن او آغاز شد. درگیری‌ها چند شهر حومه پایتخت را فرا گرفت و تا‌کنون بیش از 1500 نفر دستگیر و بالغ بر 56000 خودروی عمومی ، شخصی و ماشین پلیس و بسیاری از ساختمآنهای دولتی به آتش کشیده شده‌اند. اتفاق از آنجا آغاز شد که گشت موتورسیکلت پلیس، این جوان را متوقف می‌کند و مامور پلیس اسلحه خود را به ‌سمت درِ راننده نشانه می‌گیرد. هنگامی که این جوان به‌طور ناگهانی حرکت می‌کند، پلیس از فاصله نزدیک به سمت او شلیک می‌کند. تیر به قفسه سینه اش می‌خورد. خودرو چند متر جلوتر رفته و به مانعی برخورد می‌کند. پس از مرگ این جوان، صدها نفر در راهپیمایی تشییع جنازه او شرکت کردند و خواستار اجرای عدالت شدند.
نوک پیکان حمله ماکرون ؛ شبکه‌های اجتماعی

ماکرون نوک پیکان حمله خود در این اتفاق و شورش های پس از آن را متوجه شبکه های اجتماعی می کند.او می گوید ؛ همه‌جای جهان این‌گونه نیست که اگر نوجوانی با شلیک مستقیم و ناموجه پلیس کشته شد، یک آشوب همه‌گیر برپا شود و کشور به آتش کشیده شود، اما فرانسه این‌طور است! گویی جوانان فرانسوی پشت‌در ایستاده‌اند و منتظر! حالا دنیا فهمیده است دری که به روی جوانان در آشوب‌های اجتماعی باز می‌شود، اول‌بار در شبکه‌های اجتماعی گشوده می‌شود! ماکرون که در آشوب‌های مشابه کشور‌های دیگر، مثل یک منجی برای ملت‌ها سخنرانی می‌کند، حالا مقابل پدر و مادر‌های فرانسوی به التماس افتاده است و از والدین فرانسوی می خواهد  «نوجوانان آشوبگر خود را از کف خیابان های پاریس جمع کنند»! رئیس‌جمهور فرانسه معتقد است: «آشوبگران نوجوان، از گیم‌ها برای به‌آتش‌کشیدن فرانسه رونویسی کرده‌اند» و با نام‌بردن از چند شبکه اجتماعی، دست آنها را در آشوب فرانسه می‌بیند. ماکرون فهمیده است که نوجوانان فرانسوی پشت دروازه شبکه‌های اجتماعی دق‌الباب می‌کنند تا وارد دنیای جدید خود شوند. دنیایی که نه معلمانش، معلمان فرانسوی هستند و نه قانون فرانسه در آنجا جاری است و نه قواعد لیبرال‌دموکراسی حاکم است. یک دنیای متفاوت که فرانسه را مجبور به تهدید والدین و محدودیت دسترسی به شبکه‌ها کرده است .

رئیس ۴۵ ساله دولت فرانسه در یک جلسه امنیتی گفت که حدود یک سوم افرادی که طی چند شب ناآرامی در فرانسه دستگیر شده‌اند «جوان یا بسیار جوان» هستند. او خطاب به پدر و مادر‌ها گفت: «وظیفه والدین است که آنها را در خانه نگه دارند. این وظیفه دولت نیست که به جای آنها عمل کند.» امانوئل ماکرون شرکت‌های زیرساخت رسانه‌های اجتماعی را هم مورد خطاب قرار داد و از آنها خواست «حساس‌ترین» محتوا‌هایی را که به شورش ربط دارد حذف کنند و ادعا کرد که بازی‌های ویدئویی در آنچه که او از لفظ «شورش» برایش استفاده کرد، نقش داشته است. ماکرون گفته «پلتفرم‌ها و شبکه‌ها نقش مهمی در رویداد‌های روز‌های اخیر دارند» و ادامه داد: «ما شاهد این بوده‌ایم که اسنپ‌چت، تیک‌تاک و چند تای دیگر، به‌عنوان مکان هایی عمل کرده‌اند که تجمعات خشونت‌آمیز سازماندهی می‌شوند.

2 سال زندان و 30 هزار یورو جریمه برای والدین آشوبگر

ناآرامی‌ها در فرانسه با حضور شمار بالای نیرو‌های پلیس و دایره گسترده افراد دستگیر شده، این نگرانی را تشدید کرده است که  با وجود تدابیر سختگیرانه برای مهار بحران از جمله اعمال محدودیت در استفاده از شبکه‌های اجتماعی و حتی تهدید والدین نوجوانان معترض به جریمه ۳۰ هزار یورویی، کشور به ورطه جنگ داخلی کشیده شود.

در پاریس پس از آنکه در شبکه‌های اجتماعی فراخوانی برای تجمعات در خیابان شانزلیزه منتشر شد، پلیس این کشور تمهیدات امنیتی را در این خیابان افزایش داد. خیابان اصلی که اغلب مملو از توریست‌ها بود، این بار با نیرو‌های امنیتی و ایست‌های بازرسی پر شد. بازداشت‌شدگان، عمدتاً با میانگین سنی ۱۷ سال، نگرانی‌ها را در مورد دخالت جوانان در این اعمال خشونت آمیز افزایش داده‌اند. برخی از کودکان ۱۳ ساله به عنوان شرکت‌کنندگان در اعتراضات شناسایی شدند که سؤالات جدی در مورد دلایل اصلی خشم و نارضایتی آنها ایجاد کرد. ماکرون پیش از این در پی تشدید آشوب‌ها از والدین خواسته بود فرزندان‌شان را در خانه نگه دارند. اریک دوپون مورتی، وزیر دادگستری فرانسه، برای رسیدگی به اعتراضات جوانان این کشور اعلام کرد که می‌تواند والدین را در قبال دخالت فرزندان‌شان در اعتراضات پاسخگو کند. این مقام فرانسوی گفت: «والدینی که به فرزندان‌شان علاقه‌ای ندارند و اجازه می‌دهند تا دیروقت در خیابان پرسه بزنند، بدانند که مقصدشان کجاست. آنها با دو سال زندان و جریمه ۳۰ هزار یورویی روبه‌رو هستند.» وزیر دادگستری فرانسه همچنین اعلام کرد: «قصد داریم حساب کاربری جوانان را در شبکه‌های اجتماعی که از این سکو‌ها برای تعیین زمان، مکان و نحوه اعتراضات استفاده می‌کنند، از بین ببریم. همچنین دادگستری فرانسه در بخشنامه ای آورده که برای ممانعت از حضور در صحنه اعتراضات و تظاهرات، تدابیری اندیشیده شده و والدین ملزم به پرداخت جریمه خسارت‌هایی که فرزندان‌شان به بار می‌آورند، هستند.

تناقض رفتاری غرب در دو اغتشاش مشابه

با توجه به شباهت زیاد حوادث اخیر فرانسه با اتفاقات پاییز سال گذشته در کشورمان انتظار می‌رود که به همان اندازه در نحوه و میزان پوشش اخبار این حوادث شاهد شباهت‌هایی باشیم اما در مواضع برخی افراد و رسانه‌های فارسی‌زبان، تناقض‌های آشکاری در مواجهه با این دو پدیده نسبتاً مشابه به چشم می‌خورد. در جریان وقایع سال گذشته در کشورمان بسیاری از مقامات غربی ازجمله امانوئل مکرون، جمهوری اسلامی را به نقض آزادی بیان و... متهم می‌کردند، اما در آشوب‌های اخیر فرانسه شاهد این امر هستیم که نه‌تنها دولت مکرون از سرکوب معترضان ترسی ندارد بلکه به نوعی در رسانه‌های این کشور به‌دنبال توجیه این نحوه برخورد نیزهست.
مأموریت شبکه ها فارسی زبان برای موضع‌گیری درباره اعتراضات فرانسه هم در نوع خود منحصر به فرد و جالب است.

موضع‌گیری‌‌های سلبریتی‌های ایرانی و  فرانسوی
موضع‌گیری‌های ‌چهره‌های برجسته فرانسه مثل ام باپه، فوتبالیست سرشناس فرانسوی و دعوت مردم به آرامش هم در نوع خود جالب و قابل توجه است. البته نباید واکنش ام باپه علیه شورش‌های فرانسه را به پای اعتقاد یا فهم سیاسی او گذاشت. در فرانسه اگر سلبریتی‌ها علیه دولت حرفی بزنند باید با آینده خودشان خداحافظی کنند. مقایسه اظهارنظر ام باپه با رفتار برخی سلبریتی‌های ایران درخصوص اتفاقات سال گذشته  ایران، نشان می‌دهد که سلبریتی‌های وطنی با چه معیارهای دوگانه‌ای دست به گریبان هستند. خشونت پلیس فرانسه هم در نوع خود بی‌نظیر است. فیلم‌های برخورد پلیس با مردم نشان می‌دهد که پلیس فرانسه فردی مبتلا به سندروم داون را جلوی مادرش دستگیر می‌کند با اینکه او حالت طبیعی ندارد. همچنین پلیس فرانسه نوجوان 9ساله را دستگیرمی کند . فقط تصور کنید، چنین تصویری از پلیس ایران منتشر می‌شد، دنیا در واکنش به این تصاویر چه کار می‌کرد؟ ولی چون فرانسه است حق دارد برای امنیت خیابان هر کاری که می‌تواند انجام دهد.

‌جالب اینکه کسانی مانند اصلاح‌طلبان که در سال گذشته وقایع مربوط به مرگ مهسا امینی را در چارچوب تبعیض‌های ساختاری و شکاف‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی و... تحلیل می‌کردند، امروز درباره وقایع فرانسه این واقعیت‌ها را نادیده می‌گیرند و رسانه‌های غرب‌گرا در داخل کشور نیز به هیچ عنوان به این موضوع مهم نپرداختند؛ چون یکی از کارویژه‌های اصلی این طیف، بزک و تطهیر چهره غرب است. اما نکته مهمتر اینکه این رسانه‌ها حتی از رسانه‌های دشمن هم بیشتر دنبال تطهیر چهره غرب هستند.