کودتای ابوظبی علیه ریاض در یمن

زمانی که عربستان سعودی با کمک متحدانش در فروردین 94 جنگ ظالمانه را علیه مردم مظلوم یمن شروع کرد کمتر کسی فکر می‌کرد که در هشتمین سال این جنگ، متحدان سابق در مقابل هم قرار بگیرند.  امارات که از چند سال پیش جنوب یمن را جزء مستملکات خود کرده، حاضر نیست این مناطق را با سعودیها شریک شود و  گام به گام، این کشور را از مناطق اشغالی بیرون می‌راند. در همین چارچوب، شورای مقاومت وابسته به شورای انتقالی جنوب یمن، از اخراج حکومت رشاد العلیمی، رئیس شورای ریاستی از عدن خبر داد و اعلام کرد که به العلیمی اجازه بازگشت به این شهر را نخواهد داد.

نیروهای تحت امر عبدالناصر الیافعی روز دوشنبه با یورش به نهادهای حکومتی در عدن، تصاویر رشاد العلیمی را پایین کشیده و آتش زدند و نسبت به نصب هرگونه تصویر از وی هشدار دادند. الیافعی در ویدیویی از نیروهای جنوبی خواست برای مقابله با خطرات پیش رو متحد شوند. همچنین، در فیلم منتشر شده، تصویر عیدروس الزبیدی رئیس شورای انتقالی جنوب که جنوبی‌ها در مناسبت‌های مختلف آن را نصب می‌کردند نیز حذف شده بود.

حمله به ساختمان‌های دولت دست نشانده سعودی در عدن، مسبوق به سابقه است و در بهمن 99 هم نیروهای شورای انتقالی با اشغال چندین وزارتخانه متعلق به عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور فراری یمن، او را برای همیشه از این شهر اخراج کردند. اقدامات اخیر عدن نشان می‌دهد امارات برای کنترل تمام مناطق جنوبی یمن خیز برداشته است و از آنجا که شورای انتقالی هم دنبال تجزیه‌طلبی و استقلال از صنعا است، کار اماراتی‌ها را برای تحقق برنامه‌های اشغالگرانه خود تسهیل می‌کند.

رقابت بین ریاض و ابوظبی حل شدنی نیست

ریاض و ابوظبی چند سال پیش که درگیری بین مزدوران دو کشور در جنوب یمن بالا گرفته بود برای کاستن از اختلافات توافقاتی را در ریاض انجام دادند تا مواضع خود را در برابر انصارالله هماهنگ کنند. این توافقات که در سال 2019 در ریاض انجام شد به دنبال پایان دادن به تنش بین مزدوران عربستان و امارات و سازماندهی آنها در یک جبهه واحد بود، اما مفاد این توافق با توجه به ادامه رقابت و درگیری بین دو کشور اجرایی نشد و درگیری‌ بین نیروهای نیابتی دو کشور ادامه یافت.

تنشها بین ابوظبی و ریاض به مرحله‌ای رسید که عربستان در نهایت برای اینکه ابتکارعمل را در مناطق اشغالی یمن از دست ندهد مجبور شد به خواسته‌های امارات تن دهد. به همین دلیل در فروردین سال جاری عربستان و امارات با کنار گذاشتن منصور هادی از قدرت موافقت کردند و به جای آن شورای ریاستی 7 نفره به ریاست رشاد العلیمی را جایگزین آن کردند تا شاید به اختلافات دو متحد سابق پایان دهند اما با گذشت 11 ماه از تشکیل این شورای دست نشانده، امارات به این توافقات پایبند نبوده و یکجانبه عمل می‌کند و بیانگر این است که اختلافات بین دو شیخ نشین کماکان لاینحل باقی مانده است.

امارات با اخراج شورای ریاستی از عدن، آخرین حلقه پروژه اشغالگری خود را تکمیل کرد. مناطق جنوبی یمن از جمله استان‌های حضرموت و المهره و جزایر سقطری سرشار از منابع انرژی و زیرزمینی هستند و امارات برای تصرف آنها چنگ و دندان تیز کرده و حتی حاضر است برای غارت این منابع با برادر بزرگتر خود هم سرشاخ شود. عربستان و امارات در یکسال گذشته منابع نفتی جنوب یمن را چپاول می‌کنند و به گفته مقامات صنعا، سعودیها بیش از 11 میلیارد دلار از فروش این منابع درآمد کسب کرده‌اند که در بانکهای عربستان نگه داری می‌شود. درآمدهایی که باید برای کارکنان دولتی یمن پرداخت می‌شد ولی ریاض در این زمینه کارشکنی کرده است.

عربستان و امارات در مجامع بین‌المللی مدعی هستند که شورای ریاستی نماینده قانونی مردم یمن است اما در خفا به گماشته خود هم ارزشی قائل نیستند. اعضای این شورا که نیمی از آن مزدور عربستان و نیمی دیگر وابسته به امارات هستند در مسائل مختلف بایکدیگر اختلاف نظر دارند و به همین دلیل وقتی دور میز می‌نشینند نمی‌توانند مشکلات را حل کنند.

انصارالله که همیشه به دست نشاندگی شورای ریاستی تاکید کرده بود در واکنش به تحقیر شدن این شورا در عدن گفت، حکومتی را که با ۵ خودرو زرهی اخراج کرده‌اند را آیا می‌توان حکومت قانونی و نماینده یمن دانست. محمد البخیتی، عضو شورای سیاسی انصارالله در توئیتر نوشت:«صرف نظر از موضع ما درباره شورای انتقالی، یورش نیروهایش به قصر معاشیق و اخراج رشاد العلیمی و معین عبدالملک یک ضربه دردناک بود. این ضربه، دروغین بودن حکومت قانونی به رسمیت شناخته شده بین‌المللی را آشکار کرد، حکومت قانونی نماینده یمن، حکومت صنعا است».

حمله اخیر به ساختمان شورای ریاستی در عدن و اخراج العلیمی به خوبی نشان داد که قبایل جنوبی تره‌ای برای این شورای تحمیلی خرد نمی‌کنند و بیشتر در پازل امارات بازی می‌کنند و این بار به نظر می‌رسد برای همیشه دار و دسته سعودیها را از عدن بیرون کرده‌اند تا امارات یکه‌تاز میدان جنوبی باشد.

اقدامات متقابل عربستان 

عربستان هم که به خاطر رهبری ائتلاف متجاوز مورد شماتت جهانیان قرار گرفته است، برای اینکه سرش بی‌کلاه نماند و همه جیز را دو دستی تقدیم اماراتی نکند، در ماه‌های اخیر برنامه‌های جدیدی را در دستورکار قرار داده است. در همین راستا، برخی منابع اعلام کردند که نیروهای موسوم به «نیروهای وظیفه سعودی» پایگاه خود را پس از چند سال، در شهر حدیبو مرکز سقطری تخلیه کرده و در پایگاه جدید مستقر شده‌اند. سعودی‌ها حدود یک سال پیش، یک پادگان را در منطقه موری در کنار فرودگاه سقطری احداث کرده بودند. سقطری از سه سال پیش به اشغال مزدوران اماراتی درآمده است و این کشور اقدامات زیادی را در این جزیره بکر انجام داده است. بر اساس گزارشها، امارات با کمک رژیم صهیونیستی در سقطری فرودگاهی برای فرود پهپادهای شناسایی و جاسوسی احداث کرده است و با پرداخت پول اندک و زور سرنیزه ساکنان بومی این جزیره را اخراج و مزدوران وابسته به خود را در آن مستقر کرده است.

عربستان پیش از این نیز، نیروی جدید تحت عنوان «سپر ملت» زیر نظر شورای ریاستی را سازماندهی کرده بود که شامل ۷ تیپ با ۱۴۰۰۰ شبه نظامی مجهز به تمام سلاح‌های مدرن است که قرار است در مناطق جنوبی یمن مستقر شوند و همه این تلاشها برای این است که سعودیها نمی‌خواهند دست خالی از یمن بیرون بروند.

الزبیدی مهره سوخته ابوظبی

اقدام اخیر مزدوران امارات نشان می‌دهد که ابوظبی عزم خود را جزم کرده تا جنوب یمن را به طور کامل تحت کنترل خود بگیرد و هر گونه نهادهای سیاسی و افراد وابسته به عربستان را از این منطقه بیرون کند تا با خیال راحت بتواند پروژه‌های جاه طلبانه خود را اجرایی کند. حذف تصویر عیدروس الزبیدی، رئیس شورای انتقالی جنوب یمن در فیلم منتشر شده از سوی مزدوران اماراتی، حکایت از این دارد که سران ابوظبی دیگر به این مهره سوخته احتیاجی ندارند. الزبیدی که مدتی است در امارات سکونت دارد، در ابتدای شروع جنگ به خاطر سیاستهای تجزیه طلبانه‌ای که داشت، از حضور اشغالگران حمایت کرد ولی اکنون که امارات جای پای خود را در مناطق جنوبی تثبیت کرده، افرادی مانند او برای ابوظبی دیگر کارایی ندارند و حتی حضور الزبیدی می‌تواند در چنین شرایطی برای منافع استعماری امارات تهدید باشد.

تحرکات امارات را می‌توان کودتای سیاسی علیه عربستان توصیف کرد که می‌تواند تنشها بین دو شیخ نشین را تشدید کند و به نظر می‌رسد این بار خبری از «توافق سوم» که بتواند به رقابت دو طرف پایان دهد نیست، زیرا تحرکات دو کشور در ماه‌های اخیر بیشتر به سمت درگیری می‌رود تا همکاری. سران ابوظبی و ریاض، به این قطعیت رسیده‌اند که دیگر نمی‌توانند استانهای شمالی را از دست انصارالله خارج کنند، لذا سعی دارند حداقل جای پای خود را در جنوب یمن محکم کنند تا به اشغالگری و چپاول منابع زیرزمین این کشور ادامه دهند. اما ناگفته پیداست که انصارالله فعلا با اشغالگران مدارا می‌کند تا شاید سران عربستان و امارات قدر عافیت را بدانند و قبل از آنکه موشکهای انصارالله دوباره تاسیسات نفتی و زیرساختهای متجاوزان را درهم بکوبند، خاک یمن را ترک کنند. چرا که رهبران صنعا هشدار داده‌اند که جنگ آتی گسترده‌تر از قبل خواهد بود و مجالی برای ائتلاف متجاوز و مزدورانش داده نمی‌شود.