بازگشت به تنظیمات پیشین

پایگاه رهنما:

«حمایت صریح از اغتشاشگران» این رویکرد همیشگی کاخ سفید نسبت به نا آرامی­ها در کشور است؛ این بار نوبت به رخدادهای شهریور ماه رسیده است. برخلاف سخنان پیشین آنها مبنی بر تمایل برای «مذاکره»، اما حمایت پنهان خود از براندازان را «آشکار» کردند. این رفتارهای سیاستمداران آمریکایی درس عبرت تمام عیاری برای ساده­اندیشی نسبت به تغییر رفتارهای خصمانه کاخ سفید است.

راهبرد آشوب کاخ سفید

یکی از مهم­ترین رفتارهای مداخله­گرایانه کاخ سفید در فتنه 88 رخ داد؛ به نحوی که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه وقت آمریکا در پاسخ به سوال خبرنگار واشنگتن‌پست که  «قطعنامه 1929 علیه ایران چه اثر قابل‌توجهی دارد؟» اظهار داشت که «این قطعنامه در حمایت از جنبش سبز صادر شده است و...»؛ قطعنامه‌ای که براساس آن، جمهوری اسلامی رسماً زیر فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد و بند 41 آن قرار گرفت و تحریم‌های شدید اقتصادی علیه ایران وضع شد. با این اوصاف اوباما در موضع گیری اخیر مدعی شده است که « عدم حمایت علنی آمریکا از اعتراضات جنبش سبز اشتباه بود» و خواهان حمایت کاخ سفید از آشوب های اخیر شده است.

• حمایت بایدن فراموشکار از آشوب­ها

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا که دولت او سیاست موسوم به «فشار حداکثری» علیه مردم ایران را ادامه داده، در بیانیه‌ای به حمایت از اغتشاشات پرداخت و مدعی شد که او «در کنار مردم ایران ایستاده است.» بایدن گفته از نحوه واکنش ایرانی‌ها به فوت مهسا امینی «حیرت‌زده» شده. او همچنین در اظهاراتی که نشان‌دهنده تلاش‌های واشنگتن برای تنفس مصنوعی به آشوب‌ها در ایران است، مدعی شد این تظاهرات‌ها «چیزی را بیدار کرده که تا مدت‌های بسیار بسیار طولانی خاموش نخواهد شد.» بایدن گفت: «من مدت‌ بسیار بسیار زیادی است در زمینه سیاست خارجی فعالیت می‌کنم. آنچه [مرگ مهسا امینی] در ایران بیدار کرد مرا متحیر کرده. چیزی را بیدار کرده که فکر نمی‌کنم تا مدت‌های بسیار بسیار زیاد خاموش شود.» رئیس‌جمهور آمریکا همچنین مدعی شد: «ایران بایستی به اعمال خشونت علیه شهروندان خودش که فقط بر اساس حقوق اساسی خودشان رفتار می‌کنند پایان دهد. می‌خواهم این را بدانید که ما با شهروندان و زنان شجاع ایران هستیم.» در موضع گیری دیگری جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا در جریان سخنرانی انتخاباتی در حمایت از نامزد دموکرات‌ها برای انتخابات فرمانداری ایالت اورگان، باز هم در امور داخلی ایران دخالت و از اغتشاشگران حمایت کرد. بایدن ضمن دخالت در امور داخلی ایران، اغتشاشاگران را «مردم شجاع» خواند و اعلام کرد که «احترام بسیاری برای مردمی که در خیابان‌ها اعتراض می‌کنند، قائل هستم». رئیس‌جمهور آمریکا همچنین مدعی شد که «دولت ایران بسیار سرکوب گر» است. علاوه بر بایدن، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم با موج سواری روی حادثه آتش سوزی در زندان اوین، در امور داخلی ایران دخالت کرد. این مقام آمریکایی گفت: «ما با فوریت داریم گزارش‌ها درباره زندان اوین را دنبال می‌کنیم. با سوئیس به عنوان حافظ منافعمان (در ایران) در تماس هستیم. ایران برای امنیت شهروندانمان که به ناحق بازداشت شده‌اند، کاملا مسئولیت دارد؛ آنها باید فورا آزاد شوند». ند پرایس هفته­های پیشین گذشته گفت که «توافق هسته‌ای ایران» در حال حاضر تمرکز آمریکا نیست و اذعان کرد دولت این کشور در عوض بر حمایت از اغتشاشگران در ایران تمرکز کرده؛ زیرا به ادعای او تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای به بن‌بست دیگری رسیده است.

• واکنش ایران؛ مداخله ممنوع

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در صفحه اینستاگرامش در واکنش به اظهارات مداخله‌جویانه جو بایدن رئیس جمهور آمریکا نوشت: «از آغاز تحولات اخیر در ایران، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا برای چندمین بار طی اظهاراتی مداخله جویانه، از اغتشاشات در ایران حمایت کرد.» وی ادامه داد: «ایشان چون نه مشاوران امینی دارد و نه حافظه خوبی، به وی یادآور می‌شوم که ایران قوی‌تر و استوارتر از آن بود که با تحریم‌های ظالمانه و تهدیدات پوچ شما تسلیم شود. اکنون نیز سربلندتر از آن است که با مداخلات و اظهار شگفتی‌های سیاستمداری خسته از سال‌ها اقدام بی نتیجه علیه ایران، اراده‌اش متزلزل شود.» کنعانی تاکید کرد: «نه اظهارات بایدن و نه مداخله جویی‌های آمریکا هرگز ما را متعجب نمی‌کند، زیرا مداخله، تجاوز و کشتار، ماهیت حقیقی نظام آمریکاست، اما، ما مردمان تاریخیم و در عمق تاریخ ریشه دوانده‌ایم. از کودتای آگوست ۱۹۵۳ (۲۸ مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی) تا به امروز به خوبی سیاست‌های ضدایرانی دولت آمریکا در ذهن‌هایمان ثبت شده است. و البته تاریخ و نقطه نقطه دنیا شهادت می‌دهد که زخم جنایت و خشونت آمریکا بر تن دنیاست.» سخنگوی وزارت امورخارجه خاطرنشان کرد: «عادت شما ماهی گرفتن از آب‌های گل آلود است. اما یادتان باشد، اینجا ایران است. سرزمین مردان و زنان سرفراز. در خانه خویش، با هم گفت‌وگو می‌کنیم، با هم کار می‌کنیم، با هم برای ترمیم زخم‌های کوچک و بزرگ ایران خواهیم کوشید، با هم برای استقلال ایران خواهیم ایستاد و صدالبته شکست دیگری بر انبوه شکست‌هایتان افزوده خواهد شد.»

• واکاوی رفتار سیاستمداران کاخ سفید

در راستای سنجش و ارزیابی رفتار کاخ سفید در برابر آشوب­های اخیر، کارشناسان مطالعات آمریکا دارای دو رویکرد اصلی هستند؛ این سطوح تحلیلی عبارتند از:

1. رویکرد مستمر اتاق فکر دو جناح تصمیم ­ساز آمریکا؛ تحریم‌ها طبق اذعان افرادی نظیر «ریچارد نفیو» که از معماران سیاست‌های تحریمی محسوب می‌شوند برای اینکه بتوانند به شکل برگ‌های چانه‌زنی در مذاکرات مورد استفاده طرف‌های غربی قرار بگیرند بایستی از طریق ایجاد «نارضایتی‌های عمومی» و تهدید به براندازی، محاسبات مسئولان حکومت را عوض کرده و آنها را برای اعطای امتیاز تحت فشار قرار دهند؛ با این وجود دستگاه تحلیلی دموکرات­ها در برابر فشار افکارعمومی در قبال عدم احیای برجام منفعل است و برای جلوگیری از قدرت تیم مذاکره­کننده ایرانی باید ابزارهای تعدیل کننده داشته باشد و با این حمایت خواهان تشدید فشار به تهران و سپس ارائه بسته پیشنهادی دیگر است.
2. جمهوری ­خواهی ­نمایی دموکرات­ها؛ برخی از کارشناسان سیاست خارجی رفتارهای اخیر دموکرات­ها را امری «مقطعی» و تابع «انتخابات» آتی تلقی می­کنند و برای اینکه از فشارهای سیاسی جمهوری خواهان عبور کنند و همچنین در انتخابات آتی به پیروزی نسبی برسند؛ نیازمند رفتارهای از جنس «جمهوری خواهان» در برابر جمهوری اسلامی ایران هستند و پس از عبور از شرایط رقابتی با رقیب دیرینه، تغییر رفتار در قبال ایران خواهند داد و ابزارهای مذاکره احیا برجام را فعال می­کنند. هرچند به نظر می­رسد این تحلیل با عنایت به رفتارهای براندازانه دموکرات­ها، تحلیلی خوشبینانه نسبت به رفتار آنان محسوب می­شود و دارای تجربه شکست خورده پیشین است.