«پرونده اسرا»... عقب‌نشینی ریاض برای فرار از خشم انصارالله

با وجود عدم تمدید آتش بس میان انصارالله و ائتلاف متجاوز سعودی- آمریکایی و بازگشت مجدد درگیریها به عرصه میدانی جنگ، اما با این تنوز مذاکرات سیاسی حول موضوع تبادل اسرا گرم دنبال می‌شود به صورتی که دیدارهایی اخیرا بین مقامات انصارالله و سعودی انجام شده است.

عبدالقادر المرتضى، رئیس کمیته ملی امور اسرای یمن در سخنانی درباره جزئیات مذاکرات بین صنعا و ریاض گفت که لیست نهایی تبادل اسرای دولت نجات ملی با ائتلاف سعودی امضا شده است. عبدالقادر المرتضى گفت که سفر هیأت یمنی به عربستان سعودی و بازدید از زندانهای این کشور موفقیت‌آمیز بوده است. این مقام یمنی با بیان اینکه هیأت یمنی از وضعیت اسرای در بند خود در عربستان اطمینان پیدا کرده است گفت، هیأت یمن بانک اطلاعاتی را که یکی از مشکلات مربوط به اجرای توافق است، تصحیح کرده است. به گفته مقامات انصارالله، پروند اسرا از زمان آغاز آتش‌بس سازمان ملل، تقریبا در سطح داخلی و بین‌المللی راکد شده است.

با وجود اینکه در مارس سال جاری میلادی و در دوره آتش‎‎بس برای تبادل بیش از 2200 اسیر از طرفین توافق شده بود اما سعودیها کارشکنی کرده و در این زمینه هم به تعهداتشان عمل نکردند.

رئیس کمیته ملی امور اسرای یمن با بیان اینکه مزدوران ائتلاف سعودی، تمام تلاشهای سازمان ملل برای موفقیت این توافق را ناکام گذاشتند، گفت که آخرین مورد آن، برگزاری یک دور مذاکره در اردن بود. رئیس کمیته ملی امور اسرای یمن خاطرنشان کرد که ائتلاف متجاوز در حال حاضر در تلاش است اسرای سعودی و شماری از سرکرده‌های مزدور را آزاد کند و بقیه را به تعویق بیندازد، ولی یمن با این مسئله مخالف و تأکید کرد که آماده است این توافق را به صورت کامل اجرایی کند، نه به صورت گزینشی. علاوه بر سفر هیئت صنعا به عربستان برای اطلاع از وضعیت اسرای یمنی، یک هیئت سعودی هم در روزهای گذشته به صنعاء سفر کرده بود و طی آن این هیئت در جریان اوضاع اسیران سعودی نزد نیروهای مسلح یمن قرار گرفته است.

این دور از مذاکرات تبادل اسرا، یک نکته قابل توجهی نیز دارد که فراتر از جنگ یمن را شامل می‌شود. بر این اساس، مقامات عربستان گفته‎اند که محمد الخضری، نماینده سابق جنبش حماس در ریاض و از رهبران این جنبش را که از سال ۲۰۱۹ در بازداشت قرار دارد، آزاد کنند. آزادی الخضری که به اتهام جاسوسی برای حماس توسط نیروهای امنیتی سعودی بازداشت شده بود، به ابتکار انصارالله و در برابر آزادی دو خلبان اسیر سعودی صورت پذیرفته است. با این اقدام، انصارالله نشان داد که برخلاف رژیمهای سازشکار عرب که با عادی‌سازی روابط با رژیم اشغالگر، به آرمان قدس خیانت کرده‌اند، حامی ملت مظلوم فلسطین است و به خاطر فلسطینی‌ها از جان و دل مایه می‌گذارد.

مقامات صنعاء با اینکه هشت سال است با ائتلاف سعودی در جنگ هستند، اما هیچگاه از موضوع فلسطین غافل نشده‌اند و بارها در دفاع از ملت فلسطین به رژیم صهیونیستی هشدار داده‌اند که در صورت نیاز موشکهایشان را به سمت سرزمینهای اشغالی هدایت خواهند کرد. رهبران انصارالله همیشه خود را حامی فلسطینی‌ها اعلام کرده و گفته‌اند در کنار برادران خود در غزه و کرانه باختری ایستاده‌اند و هر کمکی لازم باشد به آنها خواهند کرد تا سرزمینهای اشغال شده خود را پس بگیرند.

تبادل اسرا در دوره جنگ

مذاکرات تبادل اسرا بین یمنی‌ها و متجاوزان سعودی درحالی است که پیشتر نیز توافقاتی در این زمینه انجام شده بود و تعدادی از اسرای دو طرف در طول جنگ آزاد شده بودند. بر این اساس، اولین گروه از اسرای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن شامل ۱۰۸ نفر به وسیله یک فروند هواپیمای صلیب سرخ در 24 مهر 1399 وارد فرودگاه صنعا شدند. همچنین در روزهای بعد از آن نیز حدود 300 اسیر یمنی به کشورشان بازگشتند و مورد استقبال ارتش و کمیته مردمی یمن قرار گرفتند.

در همان برهه صدها اسیر سعودی هم همزمان توسط انصارلله و با وساطت صلیب سرخ جهانی به استان حضرموت که تحت اشغال مزدوران سعودی است انتقال یافتند. در مجموع اسرایی که بین دو طرف مبادله شده بود، 400 نفر یمنی و 681 مزدور سعودی بودند که در مجموع 1081 نفر را شامل می‌شد.

هر چند در دو سال گذشته نیز مذاکراتی با وساطت سازمان‌ملل برای آزادی دیگر اسرای باقی مانده بین دو طرف هم انجام شده بود اما به دلیل کارشکنی‌های عربستان و تداوم درگیری، این گفتگوها راه به جایی نبرد. با شروع آتش بس در ماه مارس، بار دیگر مذاکرات تبادل اسرا ازسر گرفته شد و پس از گذشت بیش از شش ماه به نظر می‌رسد گشایشی در زمینه آزادی بیش از 2200 زندانی از بین طرفین به وجود آمده است.

اگرچه آمار دقیقی از تعداد اسرای یمنی و مزدوران سعودی در دست نیست، اما نیروهای انصارالله در هشت سال گذشته بارها تصاویری از اسارت صدها مزدور سعودی- اماراتی را منتشر کرده‌اند و به نظر می‌رسد این جنبش هزاران مزدور را در اسارت خود دارد که می‌تواند از آن به عنوان برگ برنده برای عقب راندن متجاوزان استفاده کند.

سعودی هم تنها زبان زور را می‌فهمد

تلاش برای حل پرونده تبادل اسرا که این روزها شتاب بیشتری گرفته، درحالی است که رهبران انصارالله در هفته‌های اخیر هشدار داده‌اند که اگر متجاوزان به خواسته‌های یمن تن ندهند، عملیات موشکی علیه این کشورها را از سر خواهند گرفت. انصارالله حتی به شرکتهای خارجی مستقر در امارات و عربستان گفته هر چه سریعتر از این کشورها خارج شوند تا در آینده دچار خشم یمنی‌ها نشوند. مقامات دولت نجات ملی گفته‌اند سعودی و امارات باید به وعده‌هایشان عمل کنند در غیر این صورت جنگ با شدت بیشتری ادامه خواهد یافت.

از آنجا که تلاشها برای برقراری آتش‌بس با وساطت سازمان ملل همچنان در جریان است و بر اساس گفته برخی منابع احتمالا طی روزهای آینده به نتیجه برسد، به همین خاطر مقامات سعودی سعی دارند در پرونده اسرا امتیازاتی را به انصارالله بدهند تا شاید نظر مساعد این جنبش برای تمدید آتش‌بس را جلب کنند. انصارالله بارها اعلام کرده که این بار به آتش‌بس به هر قیمتی تن نخواهد داد و تا زمانی که یمنی‌ها از دستاوردهای توافقات بهره‌مند نشوند، آنرا تمدید نخواهد کرد، بنابراین عقب‌نشینی از سر استیصال سعودیها در پرونده اسرا، نشانگر دس بالاتر صنعا در عرصه جنگ و همچنین در عرصه مذاکرات سیاسی است. 

از آنجا که عربستان سعودی در حال حاضر ادامه جنگ را به صلاح خود نمی‌داند و در بحبوحه بحران انرژی در جهان، نمی‌خواهد انصارالله زیرساختها و تاسیسات نفتی عربستان را دوباره مورد هدف قرار دهد، به همین منظور بر خلاف میل باطنی خود و برای جلوگیری از خشم یمنی‌ها، قصد دارد حداقل با پرونده تبادل اسرا تا مدتی از حملات انصارلله در امان باشد.

در صورتی که پرونده تبادل اسرا به سرانجام برسد و صدها اسیر یمنی از زندانهای عربستان آزاد شوند،  پیروزی بزرگی برای انصارلله خواهد بود که توانسته گره این پرونده را که سعودی به شدت در مقابل آن مقاومت می‌کرد را باز کند و همه این موفقیتها به لطف دستاوردهای نظامی صنعاء است که اجازه نداده نقشه‌های متجاوزان در خاک یمن محقق شود. سعودیها و اماراتی‌ها پیشتر ضرب شست یمنی‌ها را چشیده‌اند و نمی‌خواهند مجددا این ضربات را تجربه کنند، زیرا این بار حملات به مراتب قدرتمندتر از قبل خواهد بود.

با این اوصاف، تمکین عربستان به خواسته‌های انصارالله در بحث تبادل اسرا، به خوبی این مسئله را نشان داد که متجاوزان تنها زبان زور را می‌فهمند و هر گونه مسیر دیپلماتیک برای نشاندن دشمنان سعودی سر میز مذاکره تاثیری در حل بحران نخواهد داشت و قدرت سلاح حرف و اول آخر را می‌زند و یا به عبارت بهتر، به گفته «اتو فون بیسمارک»، سیاستمدار معروف آلمان، «حرف حق را باید از دهانه توپ شنید». چیزی که محور مقاومت بیش از همه به آن رسیده است و این روزها با تکیه بر این قدرت، دشمنان را وادار به عقب نشینی کرده است که آخرین مورد آن در ماجرای تررسیم مرزهای دریایی بین لبنان و رژیم صهیونیستی به ثمر نشست که حزب الله به زور سلاح، این رژیم را به عقب‌نشنی از میادین گازی مشترک واداشت.