سیاست مزوّرانه تحریم- مذاکره کاخ سفید

پایگاه رهنما:

در شرایطی که مذاکره‎کنندگان کشورمان در گفت‌‎وگوهای اخیر برجامی تلاش کردند با ارائه ایده‎ها و ابتکارهای جدید، بن‎بست به‎وجود آمده ازسوی آمریکایی‎ها در مذاکرات را حل کنند، اما به‎نظر می‎رسد واشنگتن همچنان درحال وقت‎کشی است و با روی‎آوردن به یک بازی چندوجهی، تلاش می‎کند توجه‎ها را از لزوم اجرای تعهدات خود دور کند.

برهمین اساس است که مقام‎های واشنگتن در روزهای اخیر با تمرکز بر راهبرد «مقصرنمایی ایران»، مثل همیشه از اجرای تعهدات برجامی خود طفره می‎روند و صرفا از ایران می‎خواهند تعهدات خود ذیل توافق هسته‎ای سال2015 را اجرا کند. این درحالی است که رفع موثر تحریم‎ها همچنان به‎عنوان اصلی‎ترین موضوع، در دستورکار مذاکرات قرار دارد و روند گفت‎وگوهای اخیر در دوحه نشان داد واشنگتن قصد دست برداشتن از طناب پوسیده تحریم‎ها را ندارد.

«بایدن » در مسیر شکست‎خورده ترامپ

اقدام اخیر وزارت خزانه‌داری آمریکا در اعمال تحریم‎های جدید برعلیه جمهوری‎اسلامی نشان داد دولت بایدن، با وجود اعتراف به خطاهای محاسباتی دولت ترامپ در فشار حداکثری بر ایران، عملا درهمان مسیر گام برمی‎دارد و اعتیاد تحریمی در کاخ‎سفید به این زودی‎ها درمان‎شدنی نیست.

بر اساس تحریم های غیرقانونی وزارت خزانه‌داری آمریکا 2شخص، ۱۳ نهاد و دو شناور در این راستا، در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند؛ موضوعی که نشان دهنده عمق تناقض‎های آمریکا در قبال جمهوری‎اسلامی ایران است.

این در شرایطی است که برخی کارشناسان معتقدند تحریم‎های اخیر «اقدامی صرفا «نمادین» برای توجیه ناتوانی واشنگتن در ممانعت از تعامل شرکت‌ها و دولت‌های مختلف خارجی با ایران برای خرید نفت است.» کارشناسان براین اعتقادند که بایدن هیچ‎گاه سیاست فشار حداکثری‌ که در زمان ترامپ دنبال شد را کنار نگذاشته و ادامه تحریم‌ها برعلیه ایران در همین چارچوب است؛ اقدامی که در شرایط کنونی به دو دلیل بی‎تأثیر است؛ نخست، چابکی ایران در دور زدن تحریم‎ها و دوم، بحران انرژی در اروپا تحت تاثیر جنگ روسیه با اوکراین.

بایدن و دیگر مقامات کاخ سفید در حالی ایران را تهدید به تحریم جدید و مسدود کردن مسیر برای فروش نفت و محصولات پتروشیمی می کنند که خودشان بدرستی می دانند که توان این کار را با توجه به وضعیتی که در نیاز به انرژی دارند را به هیچ وجه ندارند. چراکه در ماه‌های آینده شرایط برای اروپایی‌ها، به‎ویژه به‎دلیل نزدیک شدن به فصل سرما و زمستان و ضرورت تأمین انرژی، بدتر خواهد شد و دراین شرایط تحریم‌ها و محدودیت‌های آمریکا امری نیست که مانع اروپایی‌ها و دیگران در تأمین انرژی مورد نیازشان از ایران شود و این را آمریکایی‌ها به‎خوبی می‌دانند.

غلط های زیادی « بایدن»

  هفته گذشته در آستانه اعمال تحریم های جدید آمریکا علیه ایران ، رئیس‌جمهور آمریکا با انتشار یک یادداشت برای «واشنگتن پست» اعلام کرد، تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای برجام برنگردد، فشار اقتصادی و دیپلماتیک واشنگتن ادامه می‌یابد. جو بایدن دراین یادداشت به تشریح چرایی سفر خود به عربستان سعودی پرداخته و در آن علیه ایران لفاظی کرده‎است.

بایدن در بخشی ازاین یادداشت نوشت:«در رابطه با ایران، ما با متحدان و شرکای خود در اروپا و سراسر جهان متحد شدیم تا انزوای خود را از بین ببریم. اکنون این ایران است که منزوی شده‎است تا زمانی که به توافق هسته‌ای بازگردد. ماه گذشته، بیش از ۳۰کشور به ما پیوستند تا عدم همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای گذشته‌اش را محکوم کنند. دولت من به افزایش فشار دیپلماتیک و اقتصادی ادامه خواهد داد تا زمانی که ایران آماده بازگشت به پایبندی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) باشد، همانطور که من همچنان آماده انجام این کار هستم».

 آژانس؛ حرکت درپازل آمریکا 

  درحالی که مذاکرات برجامی همچنان چشم‎انداز مبهمی  پیش رو دارد و واشنگتن از تصمیم‎گیری برای بازگشت به میز مذاکره در دوحه طفره می‎رود، به‎نظر می‎رسد آژانس بین‎المللی انرژی‎اتمی همچنان درمسیر فضاسازی بر علیه فعالیت‎های صلح‎آمیز هسته‎ای کشورمان گام برمی‎دارد؛ برهمین اساس هم بود که رسانه‏ های غربی در روزهای اخیر با استناد به گزارش این نهاد بین‎المللی اعلام کردند ایران با آغاز غنی‌سازی اورانیوم توسط سانتریفیوژهای پیشرفته در فردو، میزان غنی‌سازی خود را افزایش داده‎است.

گسترش فرافکنی‎ها پیرامون فعالیت‎های صلح‎آمیز هسته‎ای کشورمان در شرایطی است که طرف‎های غربی حاضر در گفت‎وگوهای برجامی تلاش می‎کنند بی‎عملی خود در این عرصه را در پس فضاسازی‎ها رسانه‎ای و سیاسی پنهان کنند. در راستای پیشبرد چنین راهبردی هم بود که خبرگزاری رویترز در روزهای اخیر مدعی شد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود، اعلام کرده است که ایران غنی‌سازی اورانیوم‌ توسط سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 را در تأسیسات فردو آغاز کرده‎است.

هرچند این گزارش با واکنش مسئولان سازمان انرژی‎اتمی کشورمان مواجه و اعلام شد که اقدام‎های اخیر در راستای اجرای تکالیف قانونی این سازمان بوده و آژانس در جریان فعالیت‎های جمهوری‎اسلامی بوده‎است.

همه اینها درحالی است که عملکرد آژانس بین‎المللی انرژی‎اتمی در قبال جمهوری‎اسلامی در ماه‎های اخیر ثابت کرده‎ این نهاد بین‎المللی از اتخاذ مواضع بی‎طرفانه پیرامون فعالیت‎های صلح‎آمیز هسته‎ای ایران عاجز است و هرگونه همکاری ازسوی سازمان انرژی‎اتمی کشورمان، با پاسخ دلسرد کننده از طرف مقابل همراه می‎شود.

در چنین شرایطی هم بود که پس‎از تصویب قطعنامه ضدایرانی ازسوی شورای‎حکام آژانس بین‎المللی انرژی‎اتمی، جمهوری‎اسلامی نیز همکاری‎های فراپادمانی خود را با این نهاد بین‎المللی کاهش داد و بخشی از دوربین‎های آژانس در تأسیسات اتمی کشورمان خاموش شد.

راهبرد اتخاذ شده ازسوی جمهوری‎اسلامی با واکنش مدیرکل آژانس هم مواجه شد و رافائل گروسی در همان مقطع در گفت‎وگویی با یک رسانه عربی اعلام کرد که «دوربین‌هایی که ایران از تأسیسات هسته‌ای خود برداشته، وظیفه ما در نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را با مانع مواجه کرده‎است».

وی به این نکته هم اشاره کرده بود که «ایران قابلیت‌های هسته‌ای خود را افزایش داده، اما به آستانه تولید سلاح هسته‌ای نرسیده و امروز هیچ اطلاعاتی در دست نداریم که نشان دهد ایران سلاح هسته‌ای در اختیار داشته یا برنامه‌ای برای ساخت سلاح هسته‌ای دارد و این موضوع بسیار مهم است». ایران در طول شش دور مذاکره در دولت روحانی و دو دور مذاکره در وین در دولت رئیسی و حتی مذاکره مقدماتی در قطر برای آغاز مذاکرات جدید هسته ای در دوحه، همواره یک سخن داشته است و آن دادن تضمین توسط آمریکایی ها مبنی بر عدم خروج مجدد از برجام و انتفاع اقتصادی ملت ایران از برجام  بوده است. طبیعی است تا زمانی که مقامات کاخ سفید به تعهدات برجامی خود پایبند نباشند و هر روز شاهد تحریم جدید یا تکرار تحریم های گذشته از سوی آمریکا باشیم، از نگاه ایران چرخ بر همان پاشنه می چرخد و جمهوری اسلامی زیر بار فشارتسلیم نخواهد رفت.