در رثای نخستین زن مسلمان

در دهمین سال بعثت و در دهم ماه مبارک رمضان، اُم‌المؤمنین حضرت خدیجه کبری (س)، بانوی مؤمنه و فداکار و همسر گرامی پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی (ص)، پس از 65 سال عمر پر برکت درگذشت و رسول خدا او را به دست خویش، در حجون مکّه مکرمه دفن کردند و حزن و اندوه آن حضرت در مصیبت او به حدی زیاد شد که آن سال را «عامُ الْحُزْن» (سال اندوه) نام نهادند.
حضرت خدیجه علیها السلام نمونه برجسته کمال، نبوغ، فهم و بینش بود که همانند او را در میان مردان و زنان، کمتر می‌توان یافت و عفت، نجابت، طهارت، سخاوت، حسن معاشرت، صمیمیت، مهر و وفا از جمله صفات برجسته او بود. در دوران جاهلیت، خدیجه را طاهره و سیده نساء قریش می‌خواندند و در دوران ظهور اسلام، به عنوان یکی از چهار بانویی که بر همه بانوان بهشت فضیلت و برتری دارند، شناخته شد و جز دختر ارجمند و عزیزش حضرت صدیقه طاهره زهرای مرضیه (س)، هیچ بانویی این مقام و فضیلت را نیافت.
حضرت خدیجه نخستین کسی است که به اسلام ایمان آورد و در پذیرفتن اسلام، هیچ گونه صبر و تردیدی نکرد و از همان قدم اول، یار و مددکار پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم شد و ثروت و اموال بی‌نظیر خود را برای یاری دین خدا، در اختیار پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم قرار داد. خدیجه نیز چون پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم از آزار مشرکان و بت‌پرستان بی نصیب نماند. زنها از او کناره گرفته و رفت و آمد با او را قطع کردند. به او زخم زبان می‌زدند و سخنان درشت می‌گفتند، حتی در هنگام زایمان به کمک او نمی‌آمدند و او را تنها می‌گذاشتند. اما خدیجه، آینده ای را می‌دید که دیگران نمی‌دیدند. گویی، او می‌دانست دین محمد، حق است و طولی نخواهد کشید که پرستش خدای یگانه، جای پرستش بت ها را خواهد گرفت و خدا پیامبرش را یاری می‌کند و روز به روز بر شهرت و عزتش افزوده می‌شود.
هـنگامی کـه در سراسر جزیرة‌العرب بانویی ثروتمندتر از حضرت خدیجه علیها السلام پیدا نمی‌شد، آوازه طهارت، سخاوت و خوش‌خویی این زن تا بدانجا رسید که او را «ملیکة‌العرب» (پادشاه زنان عرب) نامیدند. در واقع این زن با حشمت و شوکتی که بـدست آورده بود، همراه با کرامت‌های انسانی بهترین پشتوانه برای قبایل مستقر در مکه به شمار می‌رفت، گویا خداوند متعال برای سعادت، عزت و سربلندی او هر چه را که این بانو لازم داشت، به وی عنایت کـرده بـود. پوشیده در حجاب، دور از چشم اغیار و نامحرمان و ناپاکان، خانه‌نشین سرای خویش بود. وقاری داشت که مثال‌زدنی بود، با این همه کرامت، عفت و شهرت، زیباترین بانوی مکه به شمار مـی‌رفت. امـکاناتی را که در اختیار داشت، بی آنکه به حرام و خلافی آلوده سازد، آنها را در مسیر خیر و صلاح به کار می‌برد و این ویژگی وجاهت و منزلت اجتماعی حضرت را ارتـقا می‌داد.
در روایـتی از رسـول اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است که خدیجه در زمرۀ چهار بانویی است که بهشت مشتاق آنهاست و نیز این بانو همسر پیامبر در دنیا و آخرت است.
نقل است که روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسجد برای مردم بیاناتی در منزلت حـسنین (علیهما السلام) فـرمود و یادآور شد: ای مردم! آیا شما را خبر ندهم به بهترین انسان‌ها از جهت جد و جده؟ حاضران عرض کردند: آری، بفرمائید، آن حضرت فرمود: «الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ جَدُّهُمَا رَسُولُ اللَّهِ وَ جَدَّتُهُمَا خَدِیجَةُ بِنْتُ خُوَیلِدٍ؛ آنان حـسن و حـسین‌اند که جدشان رسول خداست و جدّ آنان خدیجه دختر خویلد است».
در روایات معتبر آمده است که پیامبر خاتم و رحمة للعالمین، در جواب عایشه که از علت یاد کردن‌های مداوم ایشان از خدیجه سوال کرده بود، فرمود: «صدَّقتنی اذ کذّبتم و آمنت بی اذ کَفَرتم؛ او هنگامی که شما مرا تکذیب می‌کردید، مـورد تـأیید و تـصدیق قرار داد و هنگامی که کافر بودید، به من ایمان آورد».
آن بانوی نورانی و آسمانی که اسلام را در سال‌های غربت و تنهایی پیروانش در محاصره شعب ابیطالب و قبل از آن،‌ با جان و دل یاری کرده بود، امروز به عنوان الگویی از اخلاص، دلسوزی،‌ معرفت به مقام امام برحق جامعه و تلاش برای آشکار شدن حق و نابودی باطل، پیش روی مردان و زنان مومن و پرهیزکار قرار دارد و آفتاب شخصیتش،‌ الهام‌‌بخش شیفتگان راه اوست.