قمار اردوغان با حراج آبرو

دولت ترکیه از اواخر سال 2020 بارها تمایل خود را برای از سرگیری روابط با رژیم صهیونیستی ابراز کرده بود و رجب طیب اردوغان نیز در دیداری که در دسامبر 2021، با یهودیان ترکیه و اعضای ائتلاف خاخام­های در کشورهای اسلامی داشت، اهمیت روابط با اسرائیل را حیاتی دانسته و اعلام کرده بود روابط این کشور با رژیم صهیونیستی به حالت عادی خود باز خواهد گشت. چراغ سبز دولت اردوغان به اسرائیل سبب شد تا اسحاق هرتزوگ با دعوت رسمی اردوغان 9 مارس به ترکیه سفر کند که این سفر بدون در نظر گرفتن حساسیت­ افکار عمومی مردم این کشور در رابطه با مسئله فلسطین سبب واکنش­های بسیاری شد.

از شعار دشمنی تا دست دوستی

با سفر هرتزوگ به ترکیه، روسای جمهور ترکیه و رژیم صهوینیستی پس از 14 سال بار دیگر با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار پس از آن رخ داد که در سال 2018، دولت اردوغان در واکنش به انتقال پایتخت رژیم صهیونیستی به بیت المقدس سفیر خود را از اسرائیل فرا خوانده بود و با شروع عادی سازی روابط کشورهای عربی با این رژیم، اعتراض خود را نسبت به این روند اعلام و این اقدام را محکوم کرده بود.

تنش­ها و چالش­هایی چون اعتراض دولت ترکیه به اقدامات زژیم صهیونیستی در قبال شهرک­سازی­ها و رفتارهای این رژیم با فلسطینیان از سویی و نارضایتی تل‌آویو از ترکیه به دلیل حمایت این کشور از حماس و اجازه فعالیت آن در آنکارا از سویی دیگر، بیش از پیش به منجر به سرد شدن روابط بین آنکار و تل­آویو شده بود اما با وجود چنین شرایطی، عواملی چون بحران اقتصادی ترکیه و انزاوی این کشور در بعد منطقه­‌ای و بین المللی سبب شد تا از سرگیری روابط سیاسی با اسرائیل به گزینه­‌ای قابل دسترس برای دولت ترکیه تبدیل شده و این کشور با دعوت رسمی از رئیس جمهور اسرائیل برای سفر به ترکیه، روابط خصمانه دهه اخیر خود با این رژیم را به دست فراموشی سپرده و از شعارهای خود در راستای حمایت از فلسطین دست بکشد.

واکنش­های داخلی و خارجی به یک دیدار

سفر اسحاق هرتزوگ اولین سفر یک مقام رژیم صهیونیستی به ترکیه بعد از 2008 بود که اردوغان در دیدار خود با وی این سفر را "نقطه عطف تاریخی و جدید در روابط دو طرف" عنوان کرد؛ اما بر خلاف دولت ترکیه احزاب و مردم این کشور به دلیل جایگاه خاص فلسطین در افکار عمومی، این اقدام دولت اردوغان را به مثابه خیانتی به آرمان فلسطین تلقی کرده با صدور بیانیه­‌ها و حضور در خیابان­ها اعتراض خود را نسبت به این سفر ابراز داشتند.

مردم ترکیه با سفر هرتزوگ به ترکیه، پرچم های رژیم صهیونیستی را که به دلیل استقبال از وی در خیابان­ها برافراشته شده بود، شبانه به آتش کشیدند. معترضان از روز چهارشنبه 9 مارس در  آنکارا، استانبول، غازی عینتاب، بوردور و بسیاری از شهرهای دیگر این کشور تجمع اعتراضی برگزار کردند، با حضور در خیابان­ها پرچم‌های مقاومت و تصاویر شهید سردار قاسم سلیمانی را بلند کرده و  با سر دادن شعارهای مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل و سلام بر جهاد، سلام بر حزب‌الله، مخالفت های خود را نسبت به این سفر ابراز داشتند.

در این بین برخی از احزاب ترکیه نیز چون "حزب سعادت" با صدور بیانیه به محکومیت این دیدار پرداخت.  این حزب عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی را خیانت ترکیه به فلسطینی ها عنوان کرده و در بیانیه خود آورد: «در حالی که ما منتظر سفری به غزه که رئیس جمهور ترکیه در سال 2013 وعده داده بود و هرگز انجام نشد، بودیم، دعوت از قاتلان به کشورمان به هیچ وجه قابل قبول نیست. امروز چه چیزی تغییرکرده است؟ چه تغییری ایجاد شده که چنین دعوتی صورت گرفت؟ این آدم به نام هرتزوگ چه تفاوتی با قاتلی به نام نتانیاهو دارد؟ آیا آزار و اذیت برادران مسلمان ما در فلسطین به پایان رسیده است؟ آیا محاصره غزه لغو شده است؟ ما ارائه ناهنجاری­ها به عنوان عادی­سازی را رد می­کنیم. آنهایی که بر بیت المقدس و غزه بمب می اندازند، قبله اول ما مسجدالاقصی را با چکمه های کثیف خود زیر پا می گیرند و مظلومان اعم از کودکان، زنان و سالمندان را قتل عام می کنند، در کشور ما جایی نداشته و نخواهند داشت. امروز یک گام شرم آور دیگر برداشتید! نه این سرزمین های مقدس و نه سینه های این ملت هیچ تهاجم و مهاجمی را نمی پذیرد! تا زمانی که رئیس جمهور ترکیه متوجه نشود که بر کدام سرزمین ها حکومت می کند، ما سکوت نخواهیم کرد. اگر روابط شما با اسرائیل در حال عادی شدن است، بدانید که روابط با فلسطین و مسلمانانی که در غزه بمب های فسفری بر سرشان انداخته شده است، غیرعادی می شود».

"حزب خوشبختی ترکیه" نیز با تجمع در میدان آمینونو استانبول ضمن اعلام مخالفت خود با این سفر، به دفاع از فلسطین پرداخت. افراد حاضر در این تجمع پلاکارد‌هایی را در دست داشتند که بر روی آن‌ها نوشته شده بود «ما هرتزوگ را در کشورمان نمی‌پذیریم».

در این بین گروه های مقاومت فلسطینی از مهمترین مخالفان این سفر بودند و با صدور بیانیه­هایی مخالفت و تاسف خود را نسبت به این دیدار ابراز داشتند. جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «بار دیگر مخالفت قاطع خود را با ازسرگیری روابط ترکیه با رژیم اشغالگر صهیونیستی اعلام کرده و خواستار حمایت بیشتر از ملت فلسطین برای پایان اشغالگری و بازپس‌گیری حقوق سلب‌شده خویش هستیم. ما این سفرها به کشورهای اسلامی و عربی را که عمق استراتژیک ملت فلسطین و قضیه عادلانه آن است، مایه تاسف می‌دانیم و همچنین بار دیگر موضع اصولی خود را در مخالفت با هرگونه رابطه با دشمن صهیونیستی که مقدسات ما را هتک حرمت کرده، به دنبال یهودی‌سازی قدس و مسجد الاقصی است، به محاصره ساکنان غزه و تجاوزات علیه آنان ادامه می‌دهد، هزاران نفر را به اسارت گرفته، کودکان را می‌کشد، خانه‌های فلسطینیان را ویران می‌کند و این ملت را آواره می‌کند، اعلام می‌داریم».

جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این جنبش استقبال از رئیس رژیم اشغالگر صهیونیستی در ترکیه را به‌شدت محکوم و تاکید می‌کند که سفر او در سایه تشدید تجاوزات و جنایات این رژیم علیه ساکنان قدس و طرح‌های آن برای یهودی‌سازی مقدسات فلسطین و تعرضات شهرک‌نشینان اشغالگر به مسجدالاقصی انجام می‌گیرد که این به معنی جانبداری از دشمن اشغالگر در مقابله با جهاد و مبارزه ملت فلسطین است.  تلاش برای برقراری دوباره روابط با دشمن صهیونیستی به بهانه منافع این یا آن دولت، به معنی رها کردن قدس و فلسطین و خیانت به آن است. این سفر در سایه تشدید اقدامات خصمانه صهیونیست‌ها علیه مردم قدس و طرح‌های دشمن برای یهودی‌سازی مقدسات و ورود غیرقانونی شهرک‌نشینان به مسجد الاقصی صورت گرفته است».

علاوه بر این شخصت های مختلف جهان اسلام نیز به این سفر واکنش نشان دادند که در همین راستا شیخ عصام تلیمه از نزدیکان شیخ یوسف القرضاوی مفتی اهل سنت مصری در توییتی نوشت: «به اردوغان بگویید به فتوای شیخ قرضاوی هرکس با اینان مصافحه کند باید ضمن تیمم دستان خود را با آب هفت دریا طهارت کند». اتحادیه بین‌المللی علمای اسلام نیز با صدور بیانیه‌ای سفر رئیس رژیم صهیونیستی به آنکارا و استقبال رسمی اردوغان از وی را محکوم کرد و آن را گامی در راستای عادی سازی روابط با رژیم اشغالگر قدس دانست که این  اقدام در جهت منافع این رژیم و تضییع مبارزات فلسطینیان است.

همچنین نهضت اسلامی افغانستان، سفر اسحاق هرتزوگ به ترکیه و آغاز مناسبات نوین ترکیه و این رژیم را سرپوش گذاشتن و انحراف افکار عمومی از ناکارآمدی سیاست های اردوغان و به معنی تائید تمامی عملکرد ضدبشری رژیم اشغالگر صهیونیستی در فلسطین و اقصی نقاط جهان اسلام دانست و ضمن محکوم کردن این رویکرد منافقانه، از ملت های مسلمان خواست تا علیه این گونه اعمال دولتمردان کشورهای اسلامی واکنش مناسب و به موقع نشان دهند.

در نتیجه دعوت اردوغان از رئیس جمهور ر­ژیم صهیونیستی و دیدار وی با هرتزوگ سبب شد تا شعارهای اردوغان در حمایت از آرمان فلسطین با ابهام جدی روبرو شود و نشان داد که دولت این کشور نیز در صدد است تا مانند سایر کشورهای عربی که روابط خود را اسرائیل عادی سازی کردند، مسئله فلسطین را از بعد منطقه ای و اسلامی به یک مسئله درون سرزمینی تقلیل دهد.