عزم قطر برای بازیگری؛ چرا؟

دولت قطر برای گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران اهمیت زیادی قائل است و روابط دوحه - تهران کمتر دستخوش فراز و نشیب شده و همواره از یک سیر منطقیِ مسالمت‌آمیز پیروی کرده است. سوال مهم این است که چرا دولت قطر بر گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد؟ در این خصوص چند دلیل مهم وجود دارد: اول؛ قطر درکی مشابه عربستان، بحرین یا حتی امارات از جمهوری اسلامی ایران ندارد. مقامات قطری معتقد هستند که جمهوری اسلامی ایران بازیگری خردگرا و باهوش در منطقه است که از صلح در منطقه نیز استقبال می‌کند. دو جمله «حمد بن جاسم آل ثانی» نخست وزیر سابق قطر تایید کننده این دیدگاه است. حمد بن جاسم اواخر سال گذشته میلادی در توئیتی نوشت: «ایران علاقه‌مند است که خلیج فارس دریاچه صلح باشد.» نخست وزیر سابق قطر روز ۹ فوریه ۲۰۲۲ نیز در توئیتی نوشت: «برای ایران خیلی احترام قائل هستم؛ آن‌ها با ذکاوت و زیرکی با مسائل دنیا برخورد می‌کنند.» دوم؛ قطر کشوری عربی و عضو شورای همکاری خلیج فارس است، اما اعتماد کافی میان این کشور و عربستان سعودی وجود ندارد. قطر تنها با عربستان سعودی مرز زمینی مشترک دارد و عربستان از همین مرز نیز در سال ۲۰۱۷ برای تحت فشار قرار دادن قطر بهره گرفته است. علاوه بر این، عربستان نگاه بالا به پایین به قطر دارد که بار‌ها مورد اعتراض این کشور قرار گرفت و خواستار احترام ریاض به حاکمیت و استقلال دوحه شد. گسترش روابط قطر با جمهوری اسلامی ایران از یک سو به منزله تاکید قطر بر استقلال در سیاست خارجی است، زیرا عربستان از گسترش روابط هیچ کشور عربی با ایران استقبال نمی‌کند و از سوی دیگر به منزله تضمین حمایت ایران از قطر در مواقع اضطراری است، نظیر آن چه ایران از سال ۲۰۱۷ به بعد انجام داد. زمانی که عربستان به همراه بحرین و امارات، قطر را تحت محاصره همه جانبه قرار دادند، جمهوری اسلامی ایران به این کشور کمک کرد و مجوز استفاده از آسمان ایران را برای هواپیما‌های قطری صادر کرد. بنابراین، گسترش روابط قطر با جمهوری اسلامی ایران برای این کشور، امنیت‌ساز نیز هست. سوم؛ قطر تلاش دارد به بازیگری تأثیرگذار و فعال در منطقه غرب آسیا تبدیل شود. دوحه رسیدن به این وضعیت را در گرو پیشرفت‌های ملموس داخلی نظیر، حضور در مجامع جهانی که میزبانی از جام جهانی ۲۰۲۲ فوتبال از جمله آن است، برندسازی نظیر هواپیمایی قطر، میانجی‌گری در بحران‌های منطقه‌ای نظیر دخالت در روند سیاسی افغانستان و گسترش روابط با قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی می‌بیند. در همین راستا، قطر ضمن حفظ اتحاد راهبردی با ایالات متحده آمریکا، از گسترش روابط با قدرت‌هایی نظیر ایران و ترکیه و همچنین بهبود روابط با اعضای شورای همکاری خلیج فارس از جمله عربستان سعودی استقبال می‌کند.

منبع:روزنامه خراسان