کشتی «روسوس» چگونه باعث فاجعه انفجار بندر بیروت شد؟

فاجعه بندر بیروت که سه شنبه هفته گذشته رخ داد و در عرض چند ثانیه بیش از ۸۰ درصد از این بندر را نابود کرد، ارتباط مستقیمی پیدا می کند، با قضیه کشتی «روسوس» که به ظاهر با پرچم کشور «مولداوی» و محموله ۲۷۵۰ هزار تنی نیترات آمونیم سفر دریایی اش را از مبدأ کشور «گرجستان» به مقصد کشور آفریقایی موزامبیک آغاز می کند.

از نوع و حجم محموله کشتی روسوس به خوبی می توان پی برد که محموله این کشتی قاچاق و غیر قانونی بوده، چون این یکی از شیوه های قاچاقچیان سلاح و مواد منفجره در دریاهاست که محموله های این چنینی را بار کشتی کرده و با مبدأها و مقصدهایی نامعلوم راهی دریا می کنند، که در صورت کشف و شناسایی مبدأ و مقصد واقعی مشخص نشود و در عین حال در نیمه راه پروژه خرابی صوری کشتی در نزدیکی بندر هدف کلید می خورد تا از آن بهره برداری های مورد نظر سیاسی یا نظامی و امنیتی انجام شود.

به هر روی این کشتی با این محموله خطرناک از کشور گرجستان راه خود را به سمت موزامبیک در آفریقا بدون اینکه این کشور سابقه ای در استفاده از ماده نیترات آمونیم داشته باشد، آغاز می کند و در میانه راه در بندر طرابلس به بهانه نیاز به تعمیر داشتن پهلو می گیرد و وقتی پلیس دریایی لبنان محموله کشتی را بررسی می کند و وقتی متوجه می شود که این محموله غیر قانونی است، آن را ضبط و خدمه کشتی را بازداشت می کند.

محموله و خدمه کشتی چند سالی در بازداشت باقی می‌مانند و در طول این مدت بارها مورد بازجویی و تحت فشار قرار می گیرند، تا واقعیت امر را بیان کنند، اما این اقدامات راه به جایی نمی‌برد و سرانجام تحت فشارهای خارجی قاضی پرونده مجبور می شود، خدمه کشتی از جمله کاپیتان آن را آزاد کند، اما محموله نیترات در بندر باقی می‌ماند.

این محموله مدتی در بندر طرابلس باقی می ماند، تا اینکه در سال ۲۰۱۴ به بندر بیروت منتقل می‌شود، تا در منطقه ای متروکه از این بندر نگهداری شود که همین انبار یا همان مخزن شماره ۱۲ بیروت است که روز سه شنبه منفجر شد.

اما اینکه چرا این محموله از بندر طرابلس به بندر بیروت منتقل می شود، ماجرا به سال ۲۰۱۳ باز می گردد، وقتی این کشتی در این مقطع زمانی وارد بندر طرابلس شد، گروه‌های تروریستی و معارضان سوری در اوج قدرت بودند و قرار بود، طبق هماهنگی های صورت گرفته با جریان «المستقبل» به رهبری «سعد الحریری» و توسط جریان سلفی لبنانی که شمال لبنان را در دست داشت و به دلیل هم مرز بودن با سوریه به راحتی از به این کشور تردد داشتند، این محموله وارد سوریه شده و به دست گروه های معارض برسد، اما تیز هوشی حزب الله و اقدام میدانی به موقع رزمندگان مقاومت و آزادسازی منطقه «القصیر» سوریه و بسته شدن راه رفت و آمد تروریست ها از شمال سوریه، در عمل کار انتقال این محموله را با شکست مواجه می کند، لذا ماندن محموله در طرابلس صلاح دیده نمی شود و دستور انتقال آن به بندر بیروت داده می شود تا حالا که امکان استفاده از آن برای نابودی سوریه وجود ندارد، در موارد دیگر بهره برداری شود.

این محموله در این چند سال در بندر بیروت نگهداری می شده تا اینکه سه شنبه گذشته خبر انفجار آن منتشر شد، حالا اینکه این انفجار به چه دلیل و به چه صورت انجام شده، آیا تحت تاثیر انفجار اول این محموله منفجر شده یا مورد حمله موشکی قرار گرفته، موضوعی است که باید درباره آن تحقیقات لازم و دقیق انجام تا نتیجه آن آشکار شود.

درحال حاضر نمی توان با قاطعیت در این باره اظهار نظر کرد، چون همزمان با انفجار این مخزن، چند جنگنده آمریکایی و صهیونیستی در همان حوالی درحال پرواز و گشت زنی بودند و یا اینکه دلیل انفجار می تواند عامل نفوذی باشد که با منفجر کردن انبار مواد آتش بازی و محترقه باعث انفجار در مخزن نیترات شدند.

همانطور که سید حسن نصرالله گفت باید منتظر نتایج تحقیقات ماند. اما آنچه حائز اهمیت است و بر کسی پوشیده نیست، سهل انگاری مسئولین بندر بیروت است که از نزدیکان سعدالحریری بوده و باید در دادگاه به اتهامات آنان رسیدگی شود.