دور جدید ضربات موشکی انصارلله به عربستان: اهداف و نتایج آن

برای چندمین بار در یکسال گذشته عربستان سعودی زیر آماج حملات موشک‌های یمنی قرار گرفته است. در جدیدترین حملات انصارالله یمن در 28 مارس 202 (9 فروردین 1399) عمق خاک عربستان مورد هدف قرار گرفت. در همین زمینه، یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح یمن: بزرگترین عملیات نظامی یمن در عمق عربستان شب گذشته محقق شده است. بر اساس اعلام او نقاط حساس ریاض توسط موشک‌های "ذولفقار" و شماری از پهپادهای صماد ۳ مورد هدف قرار گرفت.

در مقابله این حمله قابل توجه نیروهای مسلح عربستان ادعا کردند که دو موشک را در جنوب این کشور سرنگون کرده‌اند اما همانند گذشته مقامات سعودی سانسور خبری شدید را پیش گرفته و از بیان جزئیات خسارات وارد شده احتمالی هیچ گزارشی ارائه نکردند. علاوه بر این، بر اساس گزارش منابع محلی از جمله هواپیماهای ائتلاف سعودی به منطقه الجمیمه در شهرستان بنی حشیش و حرض در استان حجه خبر دادند که به نوعی می‌توان از آن به عنوان اقدامی تلافی جویانه یاد کرد. با این وجود اکنون این پرسش مطرح می‌شود که تداوم حملات انصارللله به عمق خاک عربستان به ویژه شهر ریاض، پایتخت این کشور با چه اهدافی انجام می‌گیرد و چه تغییری در معادلات آتی ایجاد می‌کند؟

اهداف انصارالله از تداوم حملات موشکی

یکی از مهم‌ترین معادلات در زمان وقوع جنگ میان دو بازیگر این است که استراتژی تدافعی و تلاش برای  دفاع در برابر حملات طرف مقابل نه تنها نمی‌تواند منجر به پیروزی شود، بلکه در بلندمدت نیز شکست حتمی دو بازیگر را در پی خواهد داشت. در ابتدای اعلام جنگ جبهه متحد عربی به رهبری عربستان در 25 مارس 2015 به دلیل به هم ریختگی اوضاع یمن و بویژه فروریختن ساختار ارتش عرصه میدانی به صورت یکجانبه در مسیر تاخت و تاز یکطرفه ریاض قرار داشت و ریاض چنین می‌پنداشت که در مدت زمانی کوتاه می‌تواند با شکست انصارالله اوضاع کشور یمن را در مسیر سیاست‌های خود سوق دهد.

اما به مرور با تلاش انصارلله برای توسعه توان دفاعی در زمینه ساخت تجهیزات کم هزینه و کارآمد داخلی که با مهندسی معکوس موشک های قدیمی ساخت شوروی شروع شد و به تدریج به میزان برد و توان تخریبی آنها افزوده شد، انصارلله با هوشمندی استراتژی جنگی خود را تغییر داده و در برابر بمباران‌های هوایی سعودی‌ها از رویکرد تدافعی خارج شد واکنش متقابل و وارد آوردن ضربات دردناک به ستون های اقتصادی و نظامی متجاوزین را در دستور کار قراد داد. در حقیقت، نیروهای انصارلله طی دو سال گذشته با انجام حملات موشکی به عمق خاک عربستان و هدف گرفتن تاسیسات نفتی آرامکو نشان دادند که تا چه اندازه سعود‌ها آسیب‌پذیر هستند.

در واقع می‌توان سه هدف اصلی را به عنوان انگیزه‌ای انصارالله از انجام حملات موشکی به عمق خاک عربستان مورد بازشناسی قرار داد. اول این‌که یمنی‌ها قصد دارند با چرخش در معادلات میدانی و نشان دادن توان تهاجمی بالای خود فشار جبهه متحد عربی و مزدوران‌شان را برای اشغال این کشور ناکام بگذارند.

در سطح دوم، نمایش افزایش توانمندی‌های ارتش یمن در شرایط تداوم محاصره غیرانسانی برای ضربه زدن به مراکز حساس نظامی و اقتصادی متجاوزان سعودی به عنوان اهدافی مشروع به منظور واداشتن ریاض به رفع محاصره و پایان دادن به تجاوز و جنایت علیه ملت یمن است.

هدف سوم انصارلله از انجام این حملات نیز این است که معادلات نظامی بحران یمن را به سمت نوعی توافق سیاسی سوق دهد. در واقع از درون کشمکش‌های بزرگ همواره صلح‌ها یا نتایج سیاسی بزرگ حاصل شده‌اند. راهبرد نظامی تهاجمی یمنی‌های علیه عربستان نه تنها موجب افزایش دامنه جنگ در معادلات میدانی کشور یمن نشده، بلکه تمامی بازیگران را به سمت نوعی نشستن پای میز مذاکره سوق داده است. در حقیقت، هر اندازه حملا انصارلله علیه عربستان سعودی با موفقیت بیشتری همراه شده، گرایش این کشور برای حل‌وفصل سیاسی مساله نیز بیشتر شده است.

ضعف دفاعی عربستان و آینده تحولات یمن

دولت عربستان در جریان حملات اخیر ادعا کرده که موشک‌های یمنی را ساقط کرده است. این ادعا در شرایطی اظهار می‌شود، که پیش‌تر نیز بارها این ادعا تکرار شده بود اما فاجعه بزرگ شکست سامانه دفاع موشکی پاتریوت در جریان حمله پهبادی به تاسیسات آرامکو نشان دادکه تا چه اندازه ادعاهای مقامات نظامی و سیاسی سعودی کذب هستند.

در موقعیت کنونی، مقامات عربستانی به وضوح نسبت به این مساله آگاهی دارند که به هیچ عنوان نمی‌توانند در برابر حملات پهبادی و موشکی انصارالله مقاومت کنند و هر گونه حمله متقابل نیز به دلیل آسیب‌پذیر بودن قابل توجه تاسیسات دفاعی این کشور ناممکن و فاقد نتیجه است. بنابراین، در آینده نه چندان دور شاهد آن خواهیم بود که معادلات کشور یمن به سمت حل و فصل سیاسی و مذاکره میان طرف‌های درگیر سوق پیدا خواهد کرد. در این بین سرنوشت یمن در هر مسیری که قرار بگیرد اما آن‌چه اکنون برای تمامی ناظران مسلم به نظر می‌رسد این است که به هیچ عنوان ائتلاف فروپاشیده عربی به رهبری ریاض نمی‌توانند نیروهای انصارلله و دولت ملی یمن را شکست دهند و ابتکار عمل در دست صنعا است.