- جوان‌های ورزشکار موجب سربلندی ایران هستند/ ملت را شاد کردید، از همه شما صمیمانه تشکر می‌کنم
- ماهوارهبر «قائم-۱۰۵» و ماهواره «نور-۴» تا سال آینده پرتاب می‌شود +فیلم
- صالح قاسمی: سازمان برنامه و بودجه پاشنه آشیل موفقیت قانون جوانی جمعیت است
- سپاه ۷۳ مجتمع آبرسانی برای ۳۵۰۰ روستا میسازد
- رشد خزنده دلار نیما/ پروژه تکنرخسازی ارز کلید خورد؟
- سلطان مصرف برق تهران کشف شد؛ مصرف برق یک محله در یک خانه شمال شهر!
- رشد ۸ درصدی؛ دشوارِ ممکن!
- شیعیان شبه قاره روی گسل ناامنی و تروریسم
- ترور شهید هنیه باشلیک پرتابه کوتاهبرد انجام شده است
- به مناسبت روز بزرگداشت شهدای مدافع حرم؛
- جنگ آبی؛ مجازات بیرحمانه علیه ساکنان کرانه باختری
- سومین پیروزی مادورو؛ اتمسفر پایدار ضدآمریکایی در منطقه لاتینتبار
- قول سدید رئیس‌جمهور در آیین پیروی از ملت
- دولت چهاردهم و مسئله «آسیبهای اجتماعی»
- بازی دو سر باخت؛ رهآورد فرش قرمز برای یک جانی تحت تعقیب
پنجشنبه ؛ 29 شهريور 1403 بررسی دخلوخرج اقتصاد ایران در بودجه‌ی ۹۹
شمای کلی بودجه ۹۹ و بایسته‌های آن
این روز‌ها کارشناسان سازمان برنامه، از استان‌های مختلف عمدتاً در تهران جمع شده‌اند و این سازمان سخت مشغول تدوین بودجه‌ی ۹۹ است. اگرچه دولت رسماً پیش‌نویسی از این بودجه ارائه نکرده است، اما از مصاحبه‌های گوشه‌و‌کنارِ مسئولان و همچنین اطلاعات اندکی که منتشر می‌شود، گمانه‌زنی‌هایی در خصوص بودجه سال آینده شکل گرفته است و می‌توان تا حدودی پیش‌بینی کرد که پازل بودجه ۹۹، چه نقشی دارد.
این روز‌ها کارشناسان سازمان برنامه، از استان‌های مختلف عمدتاً در تهران جمع شده‌اند و این سازمان سخت مشغول تدوین بودجه‌ی ۹۹ است. اگرچه دولت رسماً پیش‌نویسی از این بودجه ارائه نکرده است، اما از مصاحبه‌های گوشه‌و‌کنارِ مسئولان و همچنین اطلاعات اندکی که منتشر می‌شود، گمانه‌زنی‌هایی در خصوص بودجه سال آینده شکل گرفته است و می‌توان تا حدودی پیش‌بینی کرد که پازل بودجه ۹۹، چه نقشی دارد. پایگاه اطلاع رسانی رهنما در این گزارش به مروری بر این اطلاعات و اظهارات حول بودجه سال آتی پرداخته است. با توجه به اینکه به یک معنا، برنامه‌ی بودجه سکان اقتصاد کشور است، می‌توان از طریق این گزارش، دورنمایی از شرایط اقتصاد ایران در سال آتی پیدا کرد.
نگاهی از حوزه مصارف
مسئولان سازمان برنامهوبودجه طی ماه‌های گذشته، بار‌ها اعلام کردند که بودجه جاری از درآمد‌های نفتی مستقل خواهد شد. این سیاستی بود که در چارچوب اقتصاد مقاومتی، برای کاهش آسیب‌پذیری ناشی از شوک‌های نفتی تعبیه شده بود. اگر چنین باشد، در حقیقت اداره کشور در قالب هزینه دستگاه‌های دولتی و عمومی (حقوق و سایر هزینه‌ها) صرفاً باید از محل مالیات و اوراق مالی تأمین شود. برخی منابع نیز خبر از آن داده‌اند که میزان اعتبارات هزینه‌ای در سال ۹۹، در همان حد نسخه اصلاحی بودجه ۹۸ خواهد بود؛ یعنی در حدود ۳۱۰ هزار میلیارد تومان. با این اوصاف به‌رغم قطع شدن بودجه از نفت، هزینه‌های جاری درمجموع ثابت خواهد ماند.
محمدباقر نوبخت -رئیس سازمان برنامهوبودجه- پیش‌تر اعلام کرده بود که حقوق کارکنان دولت به‌طور میانگین ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت؛ بنابراین اگر کل هزینه‌های جاری ثابت بمانند، می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که باید بسیاری از هزینه‌های عمومی دیگر در سال آتی حذف شود تا دولت توان افزایش ۱۵ درصدی حقوق‌ها را داشته باشد. همچنین خبر‌ها حاکی از آن است که میزان مصارف بودجه در مجموع در حدود ۴۲۰ هزار میلیارد تومان بسته خواهد شد؛ یعنی نسبت به نسخه اصلاحی بودجه ۹۸، بودجه دچار انبساط شده است. مصارف بودجه اصلاحی سال‌جاری در حدود ۳۸۶ هزار میلیارد تومان تنظیم شده بود. در نتیجه یک انبساط حدوداً ۸ درصدی در بودجه سال آتی پیشنهاد شده است. همچنین در حوزه مصارف، فارغ از هزینه‌های جاری، بودجه عمرانی و اوراق مالی نیز سهمی در حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان خواهند داشت.
یکی از موضوعاتی که در بودجه سال آینده از همین حالا حاشیه‌ساز شده، بحث معافیت مالیاتی هنرمندان است. به نقل از سازمان برنامهوبودجه کشور، معافیت مالیاتی فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری در لایحه بودجه ۹۹ پایدار شد.
منابع درآمدی دولت
فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز هفته‌ی گذشته در جمع خبرنگاران در مورد میزان درآمد مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده گفت: در سال قبل ۱۰۹ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شد. برنامه این است برای سال بعد ۱۶۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی در نظر بگیریم. وزیر اقتصاد در پاسخ به سؤالی در مورد نرخ محاسباتی ارز در بودجه ۹۹ گفت: در جلسه بررسی بودجه در دولت مصوب شد تا همچنان ارز دولتی به کالا‌های اساسی و دارو تعلق بگیرد؛ بنابراین نرخ ارز محاسباتی نسبت به سال قبل تغییر چندانی نمی‌کند. با توجه به اظهارات دژپسند در خصوص درآمد ۱۶۰ هزارمیلیاردی مالیاتی، می‌توان گفت: در حوزه منابع (با توجه به اینکه نفت به بودجه جاری تعلق نمی‌گیرد) مجموع درآمد‌های دولت (ازجمله درآمد‌های مالیاتی) و اوراق مالی، به جبران هزینه‌های جاری بپردازد. با این حساب، فاصله بین درآمد‌های مالیاتی و هزینه‌های جاری در حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
معافیت مالیاتی هنرمندان و حاشیه‌هایش
بااین‌وجود، یکی از موضوعاتی که در بودجه سال آینده از همین حالا حاشیه‌ساز شده، بحث معافیت مالیاتی هنرمندان است. به نقل از سازمان برنامهوبودجه کشور، معافیت مالیاتی فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری در لایحه بودجه ۹۹ پایدار شد. دستور فوری معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامهوبودجه کشور در خصوص پیش‌نویس یکی از تبصره‌های لایحه بودجه ۹۹ بوده است که بر اساس یکی از بند‌های آن «تمامی فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشمول ۵۰ درصد معافیت مالیاتی می‌باشند.» که با دستور دکتر نوبخت این بند حذف شد لذا فعالیت‌های مزبور کماکان از معافیت صددرصدی برخوردار خواهند بود.
خبر‌ها حاکی از آن است که این اتفاق با پیشنهاد و پیگیری وزیر ارشاد به تصویب رسید. اگرچه استدلال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره نویسندگانی که حق‌التألیف ناچیزی بابت نوشتن کتاب دریافت می‌کنند یا آن دسته از ناشرانی که به دلیل مشکلات بازار کاغذ افتان‌و‌خیزان اقتصاد نشر را زنده نگه‌داشته‌اند می‌تواند صحیح باشد، اما کارشناسان معتقدند این استدلال قابل‌تعمیم به همه‌کسانی که ذینفع اقتصاد فرهنگ و هنر هستند، نیست. چنانکه بسیاری از بازیگران و خوانندگان و اصطلاحاً سلبریتی‌ها با وجود درآمد‌های بالا و دستمزد‌های قابل‌توجه به‌طورکلی مالیات پرداخت نمی‌کنند. جالب اینجاست که موضوع معافیت مالیاتی سلبریتی‌ها، مورد اعتراض معاون سازمان امور مالیاتی نیز واقع شده است. احمد زمانی -معاون سازمان امور مالیاتی- در اظهاراتی با بیان اینکه هر قشری در کشور که درآمد دارد باید مالیات بدهد، گفت: بر اساس تحقیقات بین‌المللی انجام شده، کشور ما بیشترین معافیت‌های مالیاتی را دارد.
لزوم استمرار شفافیت در بودجه
با توجه به پازل بودجه‌ی ۹۹ که شمایی از آن در این گزارش ارائه شد، به نظر می‌رسد، هرچند اقدامات مثبتی در تدوین بودجه‌ی سال آتی رخ‌داده، اما لازم است مانند سال گذشته بودجه به‌صورت شفاف -پیش از تصویب در مجلس- اعلام عمومی شود تا روشنفکران، رسانه‌ها و عموم مردم بتوانند با اظهارنظر در مورد برخی موارد نابه‌جا، به ایجاد گفتمان عمومی برای تأمین دخل بودجه از ردیف‌هایی مانند انواع مالیات بپردازند. چراکه اگر چنین نشود، سال آینده نیز دخلوخرج بودجه با هم میزان نخواهد شد و زمینه برای دست‌اندازی دولت به صندوق توسعه‌ی ملی یا چاپ پول برای جبران کسری بودجه فراهم می‌شود.
نگاهی از حوزه مصارف
مسئولان سازمان برنامهوبودجه طی ماه‌های گذشته، بار‌ها اعلام کردند که بودجه جاری از درآمد‌های نفتی مستقل خواهد شد. این سیاستی بود که در چارچوب اقتصاد مقاومتی، برای کاهش آسیب‌پذیری ناشی از شوک‌های نفتی تعبیه شده بود. اگر چنین باشد، در حقیقت اداره کشور در قالب هزینه دستگاه‌های دولتی و عمومی (حقوق و سایر هزینه‌ها) صرفاً باید از محل مالیات و اوراق مالی تأمین شود. برخی منابع نیز خبر از آن داده‌اند که میزان اعتبارات هزینه‌ای در سال ۹۹، در همان حد نسخه اصلاحی بودجه ۹۸ خواهد بود؛ یعنی در حدود ۳۱۰ هزار میلیارد تومان. با این اوصاف به‌رغم قطع شدن بودجه از نفت، هزینه‌های جاری درمجموع ثابت خواهد ماند.
محمدباقر نوبخت -رئیس سازمان برنامهوبودجه- پیش‌تر اعلام کرده بود که حقوق کارکنان دولت به‌طور میانگین ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت؛ بنابراین اگر کل هزینه‌های جاری ثابت بمانند، می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که باید بسیاری از هزینه‌های عمومی دیگر در سال آتی حذف شود تا دولت توان افزایش ۱۵ درصدی حقوق‌ها را داشته باشد. همچنین خبر‌ها حاکی از آن است که میزان مصارف بودجه در مجموع در حدود ۴۲۰ هزار میلیارد تومان بسته خواهد شد؛ یعنی نسبت به نسخه اصلاحی بودجه ۹۸، بودجه دچار انبساط شده است. مصارف بودجه اصلاحی سال‌جاری در حدود ۳۸۶ هزار میلیارد تومان تنظیم شده بود. در نتیجه یک انبساط حدوداً ۸ درصدی در بودجه سال آتی پیشنهاد شده است. همچنین در حوزه مصارف، فارغ از هزینه‌های جاری، بودجه عمرانی و اوراق مالی نیز سهمی در حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان خواهند داشت.
یکی از موضوعاتی که در بودجه سال آینده از همین حالا حاشیه‌ساز شده، بحث معافیت مالیاتی هنرمندان است. به نقل از سازمان برنامهوبودجه کشور، معافیت مالیاتی فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری در لایحه بودجه ۹۹ پایدار شد.
منابع درآمدی دولت
فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز هفته‌ی گذشته در جمع خبرنگاران در مورد میزان درآمد مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده گفت: در سال قبل ۱۰۹ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شد. برنامه این است برای سال بعد ۱۶۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی در نظر بگیریم. وزیر اقتصاد در پاسخ به سؤالی در مورد نرخ محاسباتی ارز در بودجه ۹۹ گفت: در جلسه بررسی بودجه در دولت مصوب شد تا همچنان ارز دولتی به کالا‌های اساسی و دارو تعلق بگیرد؛ بنابراین نرخ ارز محاسباتی نسبت به سال قبل تغییر چندانی نمی‌کند. با توجه به اظهارات دژپسند در خصوص درآمد ۱۶۰ هزارمیلیاردی مالیاتی، می‌توان گفت: در حوزه منابع (با توجه به اینکه نفت به بودجه جاری تعلق نمی‌گیرد) مجموع درآمد‌های دولت (ازجمله درآمد‌های مالیاتی) و اوراق مالی، به جبران هزینه‌های جاری بپردازد. با این حساب، فاصله بین درآمد‌های مالیاتی و هزینه‌های جاری در حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
معافیت مالیاتی هنرمندان و حاشیه‌هایش
بااین‌وجود، یکی از موضوعاتی که در بودجه سال آینده از همین حالا حاشیه‌ساز شده، بحث معافیت مالیاتی هنرمندان است. به نقل از سازمان برنامهوبودجه کشور، معافیت مالیاتی فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری در لایحه بودجه ۹۹ پایدار شد. دستور فوری معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامهوبودجه کشور در خصوص پیش‌نویس یکی از تبصره‌های لایحه بودجه ۹۹ بوده است که بر اساس یکی از بند‌های آن «تمامی فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشمول ۵۰ درصد معافیت مالیاتی می‌باشند.» که با دستور دکتر نوبخت این بند حذف شد لذا فعالیت‌های مزبور کماکان از معافیت صددرصدی برخوردار خواهند بود.
خبر‌ها حاکی از آن است که این اتفاق با پیشنهاد و پیگیری وزیر ارشاد به تصویب رسید. اگرچه استدلال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره نویسندگانی که حق‌التألیف ناچیزی بابت نوشتن کتاب دریافت می‌کنند یا آن دسته از ناشرانی که به دلیل مشکلات بازار کاغذ افتان‌و‌خیزان اقتصاد نشر را زنده نگه‌داشته‌اند می‌تواند صحیح باشد، اما کارشناسان معتقدند این استدلال قابل‌تعمیم به همه‌کسانی که ذینفع اقتصاد فرهنگ و هنر هستند، نیست. چنانکه بسیاری از بازیگران و خوانندگان و اصطلاحاً سلبریتی‌ها با وجود درآمد‌های بالا و دستمزد‌های قابل‌توجه به‌طورکلی مالیات پرداخت نمی‌کنند. جالب اینجاست که موضوع معافیت مالیاتی سلبریتی‌ها، مورد اعتراض معاون سازمان امور مالیاتی نیز واقع شده است. احمد زمانی -معاون سازمان امور مالیاتی- در اظهاراتی با بیان اینکه هر قشری در کشور که درآمد دارد باید مالیات بدهد، گفت: بر اساس تحقیقات بین‌المللی انجام شده، کشور ما بیشترین معافیت‌های مالیاتی را دارد.
لزوم استمرار شفافیت در بودجه
با توجه به پازل بودجه‌ی ۹۹ که شمایی از آن در این گزارش ارائه شد، به نظر می‌رسد، هرچند اقدامات مثبتی در تدوین بودجه‌ی سال آتی رخ‌داده، اما لازم است مانند سال گذشته بودجه به‌صورت شفاف -پیش از تصویب در مجلس- اعلام عمومی شود تا روشنفکران، رسانه‌ها و عموم مردم بتوانند با اظهارنظر در مورد برخی موارد نابه‌جا، به ایجاد گفتمان عمومی برای تأمین دخل بودجه از ردیف‌هایی مانند انواع مالیات بپردازند. چراکه اگر چنین نشود، سال آینده نیز دخلوخرج بودجه با هم میزان نخواهد شد و زمینه برای دست‌اندازی دولت به صندوق توسعه‌ی ملی یا چاپ پول برای جبران کسری بودجه فراهم می‌شود.
منبع: سایت رهنما
اشتراک گذاری:
ارسال نظرات