عراق و اردیبهشت سرنوشت ساز

پایگاه رهنما :

عملیا ت های ضد داعش توانست به سرعت به نتیجه برسد و جشن خلاصی عراق از دست این گروه تروریستی و تکفیری رقم بخورد. این پیروزی برای ملت عراق بسیار حیاتی و مهم بود. به همین دلیل آمریکا با همکاری اروپا و همپیمانان منطقه ایش همچون عربستان می کوشد تفکر تکفیری را در عراق گسترش دهد. آنها درصدد بودند که در این پروژه 20 تا 30 ساله کشور عراق را درگیر مشکلات مربوط به داعش و تفکر تکفیری کنند که در نهایت به تغییر ساختار قدرت در این کشور بینجامد. اما فتوای آیت الله سیستانی به اضافه حضور مردم و دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی این کشور، این توطئه را خنثی کرد و رزمندگان اسلام به پیروزی رسیدند؛ این یکی از مهمترین رخدادهای عراق در سال 96 بود که آینده سیاسی عراق مؤثر از آن خواهد بود.

دومین رخداد مهم عراق که ادامه آن را در سال 97 خواهیم دید، موضوع انتخابات پارلمانی است که درسال 96 به استقبال آن رفتند و ثبت نام ها انجام شده و این کشور آماده می شود تا در اردیبهشت این انتخابات را برگزار کند. بی شک ماهیت انتخابات و نتایج انتخابات مؤثراز پیروزی عراق بر داعش خواهد بود و به همین دلیل شاهد آن هستیم که گروههای سُّنی که به نوعی در کنار داعش قرار گرفتند، از همین حالا در افکار عمومی به عنوان بازندگان صحنه سیاسی و انتخابات پیش روی این کشور شناخته می شوند و پایگاه اجتماعی خود را حتی در بین شهروندان اهل سنت از دست م یدهند. در منطقه کردستان نیز بی تردید موضوع همه پرسی جدایی طلبی از دولت مرکزی و نحوه مدیریت و رفتار بارزانی در موضوع داعش در انتخابات آینده مؤثر خواهد بود و برخلاف روندهای گذشته انتخاباتی، هم در مناطق اهل سنت و هم مناطق کردنشین از دست رفتن پایگاه مردمی احزاب اهل سنت و کرد و همچنین کاهش سطح مشارکت پیش بینی می شود.

اگرچه در میان گروه شیعه هم همگرایی ویژه وجود ندارد، در این میان نظرسنجی ها نشان می دهد گروه های جهادی از موقعیت و اعتبار بیشتری برخوردارند و دلیل روشن آن هم این است؛ اول پیروزی بر داعش و دوم اینکه این گروه ها مختص به یک جریان نبوده و یک مذهب هم ندارند. موضوع سوم که در سال 96 عراق با آن روبه رو بود، موضوع همه پرسی جدایی طلبی کردستان عراق از دولت مرکزی بود که با اصرار بارزانی و تلا ش های پنهان و پیدای غرب به ویژه صهیونیست ها انجام شد و فضای عراق را برای حدود دو ماه وارد چالش جدی کرد که با مدیریت جریان های عراقی و واکنش های هماهنگ ایران، ترکیه و سوریه با محوریت کشورمان انجام شد.

همه پرسی این اقلیم هم با حکم دادگاه قانون اساسی عراق نقض و بی اثر شد و به نحوی پایان یافت که حزب دموکرات بیشتر صدمه دید و موجبات واگرایی بیشتر گروه های کردی را فراهم آورد. دولت مرکزی عراق هم سیاست های تنبیهی را برای این اقلیم در نظر گرفت که همچنان آثار و پیامدهای آن وجود دارد و گروه های کردی را بیش از پیش ضعیف کرد و به نظر میرسد هرگونه گشایش در وضعیت اقلیم کردستان تا بعد از انتخابات پارلمانی و تشکیل کابینه جدید به تعویق افتاده است. این سه موضوع، مهمترین موضوعات عراق در سال 96 بودند که البته باید برای درک شرایط عراق موضوعات دیگری را نیز در این زمینه مورد توجه قرار داد. به نظر می رسد دولت آینده که در انتخابات اردیبهشت شکل خواهد گرفت، رویکردهای جدیدی را شکل خواهد داد، به دلیل اینکه عراق اکنون بدون دغدغه وجود داعش می تواند با فساد مبارزه و برای پیشرفت تلاش کند؛ لذا دولت آینده عراق دولتی با شعار و عمل در حوزه بازسازی و پیشرفت اقتصادی خواهد بود، ضمن اینکه عراق براساس یک روانشناسی تاریخی به حضور و نقش آفرینی در منطقه نیز علاقه مند است و به نظر می رسد در سال 96 با دولت سوریه و محور مقاومت به ویژه برای پایان دادن کامل به داعش همکاری خواهد کرد که این مسئله موجب خواهد شد چالش هایی میان عراق و آمریکایی ها در گیرد. همچنین تلاش برای پایان دادن به حضور کشورهای خارجی به ویژه ترکیه که به بهانه داعش به عراق آمدند، خواهد بود.        هادی محمدی